محیط کشت یکی از عوامل مهم برای رشد گیاهان است و جهت موفقیت در تولید، گیاهان باید در محیط مناسبی رشد کنند. امروزه با توجه به مشکل کم‌آبی در کشورمان، استفاده از محیط کشت‌هایی که توانایی بالایی در نگهداری آب را داشته و مصرف آب آبیاری را کاهش دهند درحال‌توسعه است. کوکوپیت مانند اسفنج عمل می‌کند و آب زیادی جذب می‌کند، در نتیجه باعث بالا رفتن رطوبت در بستر کشت و صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود.
معرفی کوکوپیت
کوکوپیت یک نوع بستر کشت قهوه‌ای‌رنگ است که از الیاف اطراف میوه‌ی نارگیل یا الیاف دور تنه‌ی درخت نارگیل به دست می‌آید و برای اولین بار در قرن نوزدهم در باغبانی استفاده شد. کوکوپیت به‌عنوان بستر آلی کشت، طبقه‌بندی شده و جزو بهترین بسترهای کشت برای رشد گیاهان، مخصوصاً در مراحل اولیه رشد و توسعه گیاه (مرحله‌ی جوانه‌زنی بذر یا ریشه‌دار کردن قلمه‌ها یا پیاز) میباشد که می‌تواند مخلوط با پرلیت، خاک‌اره یا پیت موس و یا به‌تنهایی مورد استفاده قرارگرفته و جایگزین خاک شود.
مزایای استفاده از کوکوپیت
- صرفه‌جویی در مصرف آب: کمبود آب یکی از اساسی‌ترین مشکلات در کشور ما میباشد. با توجه به اینکه ظرفیت نگهداری آب در کوکوپیت بالا میباشد (تقریباً ۲۰ برابر وزن خود)، استفاده از این بستر در کشت گیاهان، باعث صرفه‌جویی و کاهش مصرف آب می‌گردد. یک قالب ۱ کیلوگرمی کوکوپیت هنگامی‌که جهت استفاده در آب خیس می‌شود تبدیل به ۱۵ لیتر کوکوپیت می‌شود.
- افزایش سرعت جوانه‌زنی و رشد ریشه: به علت تهویه مناسب و ویژگی‌های ذاتی الیاف نارگیل، استفاده از کوکوپیت باعث بالا رفتن سرعت جوانه‌زنی بذور و سرعت ریشه‌دار شدن قلمه‌ها می‌شود.
- عاری بودن از عوامل بیماری‌زا و آفات: الیاف نارگیل به دلیل رشد بالای سطح خاک، عاری از عوامل بیماری‌زایی که منشأ خاکی دارند هستند و درنتیجه محیط کشت مناسبی برای گیاهان مخصوصاً گیاهان حساس میباشد.
- دارا بودن PH مناسب برای رشد گیاهان: کوکوپیت دارای اسیدیته ی ۶/۵ تا ۵/۶ (خنثی تا کمی اسیدی) است که جهت رشد اکثر گیاهان زراعی مناسب میباشد.
- حفاظت از محیط‌زیست: با توجه به اینکه کوکوپیت از الیاف نارگیل تولید می‌شود و بافت آن کاملاً ارگانیک است تأثیر مخربی بر محیط‌زیست نداشته و پس از تجزیه به خاک برمی‌گردد.
- کمک به زهکشی و بهبود ساختار خاک: به علت داشتن ساختار متخلخل، کوکوپیت از فشردگی و سنگینی خاک جلوگیری کرده و زهکشی مناسبی برای رشد گیاهان ایجاد می‌کند.
معایب استفاده از کوکوپیت
- EC بالا: احتمال شور بودن کوکوپیت و درنتیجه شوری محیط کشت (زمانی که برای فرآوری آن از آب‌شور استفاده شود). لازم به ذکر است که کوکوپیت های تجارت سبز آبان دارای EC 0.5 میباشد.
- نیاز داشتن به تغذیه‌ی روزانه و کمبود مواد غذایی: به علت اینکه کوکوپیت عاری از مواد مغذی برای رشد گیاهان است، هنگامی‌که به‌عنوان محیط کشت استفاده می‌شود، جهت رشد گیاه باید مواد غذایی را در اختیار گیاه قرار دهیم.
- هزینه‌ی بالای خرید: به علت آنکه کوکوپیت از کشورهای دیگر وارد ایران می‌شود گران بوده و هزینه‌ی اولیه‌ی بالایی را برای تولیدکنندگان به همراه خواهد داشت.
کشورهای تولیدکننده‌ی کوکوپیت
به علت رشد نارگیل در هند و سریلانکا، این دو کشور از اصلی‌ترین کشورهای تولیدکننده‌ی کوکوپیت در جهان هستند. کوکوپیت هندی به علت فرآوری با آب دریا مناسب استفاده در ایران نیست اما کوکوپیت سریلانکا شوری کمتری داشته مناسب استفاده در ایران است.
استفاده از کوکوپیت به عنوان بستر کشت به تنهایی توصیه نمی شود، زیرا حجم بالایی از آب را در خود نگه‌داشته و باعث پوسیدگی ریشه می‌شود. جهت کشت نشاء نسبت ۵۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پرلیت و یا ۶۰ درصد کوکوپیت +۴۰ درصد پرلیت توصیه می‌شود.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.