شناسایی و کنترل نرک ها (Watersprouts) در درختان و درختچه‌ها
همه باغداران گاهی اوقات شاخه‌هایی بسیار نازک و بیجا روی تنه یا کنار شاخه اصلی درخت یا بوته‌ها (که رشد عمودی دارند) مشاهده می‌کنند که این شاخه‌ها به‌صورت گروهی یا تکی هستند و باعث ایجاد منظره‌ای زشت روی تنه درخت و همچنین مصرف مواد غذایی که جهت رشد شاخه‌های اصلی در نظر گرفته شده می‌شوند. این شاخه‌ها به‌عنوان نرک شناخته می‌شوند و باید آن‌ها را حذف کرد.
فهرست محتوا این مقاله
مقدمه
هنگامی‌که یک درخت، درختچه یا بوته بزرگ شروع به تولید شاخه‌هایی با رشد زیاد و غیرطبیعی از تنه یا اندام‌های قدیمی‌تر می‌کند، احتمالاً با مرحله‌ای از رشد که به‌عنوان رشد نرک معروف است سروکار دارید. نرکها تمایل دارند به‌صورت عمودی و با سرعت زیادی و گاهی اوقات به‌صورت خوشه‌ای از یک نقطه رشد کنند. اکثر باغداران حس غریزی دارند که این شاخه‌های عجیب و ناهنجار را از بین ببرند که دقیقاً حس درستی است. ازلحاظ عملی، می‌توان نرکها را نسخه‌ای رویشی از شاخه‌های مکنده در نظر گرفت که گاهی در اطراف درختان و درختچه‌ها ظاهر می‌شوند و مانند مکنده‌های زمینی، نرکها نیز باید هرس شوند-مگر اینکه بخواهید از آن‌ها به‌عنوان پیوند استفاده کنید.
چرا نرکها ظاهر می‌شوند
نرکها شاخه‌های هستند که معمولاً از گره‌های رویشی که در چوب قدیمی دفن شده‌اند و یا از محل هرس نامناسب روی شاخه های قدیمی منشأ می‌گیرند. رشد نرک نسبت به شاخه مادری بسیار نازک است و محل اتصال جوانه و شاخه کاملاً ضعیف است. نرک سرسبز جوان مانند یک مکنده، سریع رشد می‌کند و از آب و مواد مغذی چوب اصلی تغذیه می‌کند.
اگرچه تولید نرکها به‌طور طبیعی و اغلب در برخی از گونه‌ها اتفاق می‌افتند، اما به‌طورکلی پدیده‌ای غلط تلقی می‌شوند. نرکها از جوانه‌های قدیمی که اغلب در چوب قدیمی زیر خاک مدفون شده‌اند، سرچشمه می‌گیرند. در طبیعت، مکنده‌ها و نرکها ممکن است ابزاری را ارائه دهند که از طریق آن یک گیاه آسیب‌دیده می‌تواند زنده بماند، اما ازنظر مصرفی، نرکها باعث هدر رفتن انرژی می‌شوند و رشد را از گیاه اصلی منحرف می‌کنند.
ازآنجاکه نرکها، جوانه‌های ترد و جوان هستند، برخی از مردم باور دارند که نرکها یک نقطه دسترسی آسیب‌پذیر برای حمله پاتوژنهای بیماری‌زا هستند. در یک باغ تجاری، نرکها نامطلوب و آزاردهنده هستند، زیرا معماری خوب درخت را با چوب ضعیفی که هیچ میوه‌ای نمی‌دهد، از بین می‌برند. در چشم‌انداز محلی، نرکها ظاهر و شکل کلاسیک یک درخت یا درختچه را خراب می‌کنند. در بیشتر موارد، نرکها آسیبی به درخت نمی‌رسانند، اما باعث از بین رفتن زیبایی درخت می‌شوند. ما معمولاً آن‌ها را حذف می‌کنیم زیرا زشت و بیجا به نظر می‌رسند.
تشخیص نرکها
شاخه‌هایی با رشد باریک، به‌ویژه شاخه‌های گروهی با رشد باریک که از نقاطی سرچشمه می‌گیرند که به نظر نمی‌رسد گره یا جوانه‌ای وجود داشته باشد، به‌عنوان مکنده شناخته می‌شوند.
مکنده‌ها معمولاً روی چوب‌های جوان‌تر (جایی که جوانه‌ها در سطح و تحت کنترل هورمون‌ها که الگوهای رشد سالم را تعیین می‌کنند هستند) ایجاد نمی‌شوند و اصطلاح مکنده (پاجوش) معمولاً مختص شاخه‌هایی است که از ریشه و طوقه در زیر زمین رشد می‌کنند و در گیاهان زینتی برای تکثیر و ازدیاد استفاده می‌شود.
هنگامی‌که این شاخه‌های جدید از چوب‌های قدیمی‌تر روی سطح زمین-تنه یا شاخه‌های قدیمی‌تر-خارج می‌شوند، به‌عنوان نرک شناخته می‌شوند.
نرکها مانند مکنده‌ها اغلب برای نور رشد می‌کنند. هنگام رشد نرکها آن‌ها به طرز عجیبی قائم و دارای ساقه‌های بلند هستند که نظم یک شاخه خوب و تنه درخت را از بین می‌برند.
جلوگیری از تولید نرکها
اگرچه برخی از گونه‌های گیاهی وجود دارند که به طور طبیعی مکنده و نرک تولید می‌کنند، اما در بیشتر گیاهان در صورت استرس یا هرس نامناسب احتمال تولید نرکها و مکنده‌ها وجود دارد. برای کاهش احتمال تولید نرکها، از روش‌های مناسب هرس توصیه‌شده برای درخت یا درختچه خود استفاده کنید. عواملی که می‌توانند باعث به وجود آمدن نرکها شوند عبارت‌اند از:
قطع کردن یک شاخه بزرگ به صورتی که یک زائده کوتاهی از آن باقی بماند (به‌جای اینکه آن را از ته و هم‌تراز با تنه درخت قطع کنیم) تقریباً تولید نرک در نزدیک نوک آن را تضمین می‌کند. قطع مجدد یک شاخه اصلی نزدیک به تنه‌اش همچنان ممکن است باعث جوانه زدن نرکها در اطراف زخم شود.
هرس بیش‌ازحد که بیش از قانون ۳/۱ باشد (هرس بیش از یک‌سوم شاخه‌های گیاه) احتمال جوانه‌زنی نرکها را بیشتر می‌کند.
مرگ عمده، از هر نوعی که باشد، مانند نوع ایجاد شده در اثر خشکی طولانی‌مدت یا مرگ در اثر سرمای زمستان یا بیماری می‌تواند باعث فوران نرکها در درخت شود.
زخم تنه ممکن است باعث جوانه زدن نرکها در اطراف زخم شود. به‌عنوان‌مثال، یک درخت در بلوار که یک ماشین به آن برخورد می‌کند، ممکن است به‌زودی در نزدیکی پوست پاره شده نرک ایجاد کند.
نحوه هرس نرکها
بیشتر اوقات، شما نرکها را به‌عنوان چوب زائد حذف می‌کنید. هیچ مهارتی برای حذف آن‌ها لازم نیست؛ فقط آن‌ها را به هر روش مناسبی که می‌شناسید قطع کنید. برای جوانه‌های سال اول، ایجاد یک برش تمیز در پایه مهم نیست زیرا زخم‌های حذف این نرکها جزئی هستند و به‌سرعت بهبود می‌یابند. اگر نرکها را خیلی زود حذف کنید، حتی می‌توانید با انگشت شست آن‌ها را بکشید. آن‌ها ضعیف هستند و به‌راحتی جدا می‌شوند.
جوانه‌هایی که سفت شده‌اند (بیشتر از یک سال) باید از پایه با ابزار مناسب هرس متناسب با ضخامت آن‌ها – هرس کن، قیچی یا اره بریده شوند. هنگامی‌که نرکها در بالای درخت هستند، این می‌تواند کار دشواری باشد که بهتر است به متخصصان هرس واگذار شود.
استفاده از نرکها در پیوند زدن
درحالی‌که نرکها برای گیاهان بالغ و تثبیت شده که می‌خواهید رشد سریع آن‌ها فقط در رأس آن اتفاق بیفتد، مضر هستند، اما نرکها همچنین می‌توانند به‌عنوان پیوندک در مراحل پیوند استفاده شوند. با استفاده از نرکها می‌توان پیوندکهای جوان را از درخت بدون رفتن به داخل تاج درخت برداشت کرد. چوب یک‌ساله معمولاً بهترین چوب برای پیوندک است. چوبی که در مکنده و نرکها یافت می‌شود چوب جوان و تازه است و بنابراین سریع التیام یافته و رشد می‌کند. همچنین نازک و انعطاف‌پذیر است و برای بسیاری از انواع پیوندها ایدهآل و قابل‌استفاده است.
جمع‌بندی
نرک شاخه‌ای است که از تنه یا چوب قدیمی به‌صورت عمودی رشد کرده، مواد غذایی موردنیاز گیاه را جهت رشد رویشی و سریع خود مصرف می‌کند و همچنین باعث ایجاد منظره‌ای بد روی تنه و شاخه‌های درخت می‌شود که باید حذف شود. قطع کردن یک شاخه بزرگ به‌صورت که یک زائده کوتاهی از آن باقی بماند (به‌جای اینکه آن را از ته و هم‌تراز با تنه درخت قطع کنیم) تقریباً تولید نرک در نزدیک نوک آن را تضمین می‌کند. در بیشتر گیاهان در صورت استرس یا هرس نامناسب احتمال تولید نرکها و مکنده‌ها وجود دارد. ایجاد زخم روی تنه درخت نیز تولید نرک را تشویق می‌کند. اگر نرکها را خیلی زود حذف کنید، حتی می‌توانید با انگشت شست آن‌ها را بکشید. آن‌ها ضعیف هستند و به‌راحتی جدا می‌شوند. جوانه‌هایی که سفت شده‌اند (بیشتر از یک سال) باید از پایه با ابزار مناسب هرس متناسب با ضخامت آن‌ها – هرس کن، قیچی یا اره بریده شوند.
عالی بود