۷ دلیلی که بایستی نهال یک ساله بکارید

مقدمه

 کاشت نهال، اولین و شاید مهمترین عملیات باغداری در یک باغ به شمار می آید. انتخاب نهال مناسب اصلی ترین موضوعی است که هنگام خرید آن بایستی توجه کرد. برخلاف تصورات عموم مردم مبنی بر بزرگ بودن نهال و یا چند ساله بودن آنها، تحقیقات و تجربیات باغداران نشان می دهد که استفاده از نهال های یک ساله بسیار اقتصادی تر و با کمترین ریسک می باشد. نهال های چند ساله ممکن است در هنگام کاشت و یا پس از آن دچار مشکلات فراوانی بشوند و یا اینکه تربیت‌ پذیری مناسبی نداشته باشند. برعکس نهال های جوان تر و به اصطلاح یک ساله دارای توان تولیدی بالاتری بوده و بهتر و بیشتر در باغات مستقر می‌شوند.

 در این مقاله شما را با دلایلی که بایستی از نهال های جوان و یک ساله برای احداث باغ استفاده کنید آشنا خواهیم کرد.

 نهال چیست و چه کاربردی دارد؟

به درختان جوانی که توسط روش های جنسی و یا غیر جنسی از یک والد تکثیر شدند و آماده انتقال به زمین جدید برای کاشتن هستند اصطلاحاً نهال گفته می شود.  نهال ها مهمترین نهاده های باغبانی به شمار می آیند و به دو شکل ریشه لخت و گلدانی در اختیار باغداران قرار گرفته است. نهال های ریشه لخت همانطور که از اسم آن پیداست دارای ریشه های عریان بوده و در داخل خاک پرورش داده می شوند و پس از خروج از نهالستان با همان ریشه ها و بدون خاک کاشته می شوند. از طرف دیگر نهال های گلدانی نهال هایی هستند که تمام مراحل زندگی خود و یا حداقل بخشی از آن را در داخل گلدان سپری می‌کنند و در نهایت توسط خاک گلدان کاشته می شوند.  نهال های ریشه لخت دارای محدودیت در زمان کاشت بوده و بایستی قبل از بیدار شدن درختان از خواب عملیات کاشت بر روی آنها انجام شود اما درختان گلدانی را میرتوان اندکی دیرتر و در فصل بهار نیز کاشت. توجه به این نکته ضروری است که نهال های ریشه لخت دارای قدرت استقرار بالاتری نسبت به نهال های گلدانی هستند.

نهال های یکساله برای کاشت بهتر هستند یا نهال های چند ساله؟

 قطعا متوجه شده اید که تمایل باغداران به کاشت نهال های یکساله بیش از نهال های چند ساله است اما از طرفی بسیاری از کسانی که دانش کافی در مورد باغبانی و باغداری ندارند به دنبال خرید نهال هایی هستند که قطر تنه بیشتر و همچنین سن و سال بالاتری نسبت به سایر نهال ها هستند. توجیه افرادی که به دنبال نهال های بزرگ تر هستند آن است که معتقدند این نهال ها بخشی از زندگی خود را در داخل نهالستان سپری کرده و در نتیجه مراقبت و نگهداری کمتری در داخل باغ نیاز دارند و می‌توان از آنها برای سرسبزی بیشتر باغ و همچنین برداشت محصول سریع تر استفاده نمود. اما در واقعیت این موضوع کاملاً برعکس است و نهال هایی که دارای سن و سال کمتری هستند دارای سازگاری بیشتر و همچنین قدرت رشد و باروری بسیار بالاتری نسبت به نهال های مسن تر می باشند که در این مقاله به بررسی مهمترین دلایلی که باعث می‌شود تا باغداران نهال های یک ساله را نسبت به نهال های چند ساله ترجیح بدهند خواهیم پرداخت.

۱- قدرت سازگاری بالاتر

 هر چه یک درخت در سنین پایین تر به محل اصلی رشد و نمو خود یعنی باغ منتقل شود از قدرت انطباق و سازگاری بالاتری نیز برخوردار است. در نتیجه نهال های یک ساله می‌توانند شرایط باغ را سریعتر هضم کرده و با آن منطبق شود. خشک شدن نهال های چند ساله و یا رشد ضعیف آنها ممکن است به خاطر عدم توانایی آنها در انطباق با محیط جدید باشد امری که در مورد نهال های یک ساله به حداقل ممکن خود می‌رسد.

۲- نسبت ریشه به اندام هوایی

 نهال های جوان تر و به اصطلاح یک ساله دارای نسبت مناسب تری از ریشه به اندام هوایی می باشند و در واقع می توان گفت که این نهال ها دارای ریشه هایی هستند که پس از انتقال به زمین اصلی می توانند نیازهای اندام هوایی را برطرف کنند اما در مورد نهال های چند ساله ممکن است که پس از انتقال به زمین اصلی بخش وسیعی از ریشه ها در داخل نهالستان باقی بماند و در نتیجه درخت نتوانند نیازهای اندام هوایی را با حجم ریشه اندک برآورده کند.

۳- تربیت و فرم دهی راحت‌تر

 نهال های یک ساله بخاطر قطر کم و اندازه کوتاه خود می‌توانند به راحتی سرزنی شده و هرس اولیه فرم دهی بر روی آنها انجام شود و برعکس در نهال های چند ساله ممکن است که چندین شاخه جانبی بر روی تنه اصلی درخت ایجاد شده باشد و نتوان به شکل موثر و مناسبی هرس فرم دهی را بر روی آنها انجام داد. پس از کاشت نهال های یک ساله از ارتفاع تقریبا ۴۰ تا ۶۰ سانتی متری تمامی نهال ها سربرداری شده تا در آینده دارای فرم مناسبی برای چینش میوه و همچنین تولید میوه داشته باشند.

۴- هزینه کمتر

 هرچه سن گیاه کمتر باشد مبلغ پرداختی به نهالستان بابت خرید آن نهال نیز پایین تر خواهد بود در واقع نهال های چند ساله به دلیل این که سالیان متمادی بخشی از زمین نهالستان را اشغال کرده و نهاده های کشاورزی را مصرف نموده اند دارای قیمت های بالاتری هستند. به خصوص درمورد احداث باغات جدید و بزرگ این موضوع بسیار حائز اهمیت است و کمک می کند تا هزینه های اولیه به حداقل ممکن خود برسد.

۵- آفات و بیماری ها

 بخش بسیار مهمی که در مورد نهال های یک ساله دارای اهمیت است احتمال پایین تر آلودگی آنها به آفات و بیماری ها می باشد. از آنجایی که نهالستان ها محل زندگی هزاران نهال کوچک و ضعیف هستند ممکن است نگهداری طولانی مدت آنها در زمین های نهالستان باعث افزایش احتمال آلودگی آنها به پاتوژن های باکتریایی و قارچی شود در نتیجه نهال های یکساله دارای ریسک پایین تری از نظر آلودگی به آفات و بیماری ها هستند ضمن اینکه انجام عملیات ضدعفونی ریشه تحت عنوان پرالیناژ برای نهال های کوچک تر بسیار آسان تر و کم هزینه تر است.

۶- رشد سریع تر

 شاید در ظاهر نهال های چند ساله دارای قدرت جوانه زنی و میزان شاخ و برگ بالاتری باشند اما در عمل نهال های یکساله پس از گذشت زمان اندک پس از کاشت دارای راندمان رشد بالاتری می باشند چرا که نسبت ریشه به اندام هوایی آنها متعادل تر بوده و همچنین در ادامه رشد دچار خشکی ناگهانی نیز نمی شود. یکی از مشکلات عدیده که در مورد نهال های چند ساله در باغات دیده می شود خشک شدن آنها بعد از سال دوم یا سوم پس ازکاشت است که این موضوع برمی‌گردد به عدم توازن جذب مواد غذایی و اندام هوایی گیاهان.

۷- عدم پیچیدگی ریشه

 این موضوع در مورد نهال های گلدانی صدق می کند. نهال های گلدانی به دلیل فضای محدود رشد ریشه پس از مدتی ریشه های خود را به شکل فنری در داخل فضای گلدان رشد می دهند تا بتوانند علاوه بر رشد طبیعی از مواد مغذی گلدان نیز استفاده بیشتری ببرند. قطعاً با افزایش سن نهال، حالت فنری در ریشه ها بیشتر شده و پیچ خوردگی های ریشه اجازه تبادلات طبیعی آب و مواد معدنی از بین آوندهای ریشه را نمی دهد و ممکن است پس از چند سال این پیچ خوردگی ها در داخل یکدیگر فرو رفته، باعث انسداد آوند ها شده و پس از کاشت نهال باعث خشک شدن آنها شود.

 نتیجه گیری

 دلایلی که در این مقاله ذکر شد نشان می‌دهد که کاشت نهال های یک ساله نسبت به کاشت نهال های مسن تراز توجیه اقتصادی، علمی و عملی بالاتری برخوردار است و به باغداران اجازه می‌دهد تا با حداقل هزینه و ریسک اقدام به کاشت نهال در داخل باغات خود بکنند. بدون شک انتخاب نهال مناسب کمک می‌کند تا باغی پربازده و اقتصادی برای باغدار به جایی بماند.بنابراین پیشنهاد می کنیم جهت احداث باغ حتماً از نهال های یک ساله و ترجیحاً ریشه لخت استفاده کنید.