ویژگی‌های محل تاسیس گلخانه

در این مقاله چهار بخشی ما نگاهی خواهیم انداخت به مکان، ساختار و محیطی مناسب و ایده آل که گیاهان برای رشد و پرورش در تاسیسات تولید گلخانه ای نیازمند هستند. ابتدا در مورد اولین قدم که پیدا کردن بهترین مکان برای تاسیس یک ساختمان تولید گلخانه ای است بحث می‌کنیم.

امکانات مورد نیاز گیاه

کشاورزی گلخانه ای، تبدیل به روشی معمول برای رشد گیاهان و سبزیجات شده زیرا محیط داخل گلخانه متناسب با نیاز گیاهان اداره می‌شود. علاوه براین تولید گیاهان می‌تواند برای تمام سال، مشروط به کنترل کردن علف های هرز و آفات و بیماری ها ممکن باشد.

به طور همزمان انرژی، فضای مورد استفاده، زمان، آب و مواد مغذی را می‌توان در گلخانه به مناسب ترین حد رساند تا میوه ها با کیفیت مطلوب تولید شوند و به حداکثر پتانسیل ژنتیکی آنها برسد.

برای این کار لازم است گیاهان و بخش های رشد یافته آن (میوه، برگ، گل و …) را از زمان بذر تا برداشت، مواردی چون: نزدیکی مشتریان بالقوه، نوسانات قیمت، تقاضای بازار، بازده سرمایه گذاری را در نظر گرفت و دیگر موارد که در این مقاله چهار قسمتی مورد بحث قرار می‌گیرد.

تاسیس گلخانه، راه ساده ای نیست

داشتن بهترین سازه های گلخانه ای، منابع نامحدود و جدیدترین تجهیزات، تضمین کننده حداکثر کیفیت و عملکرد گیاه نیست.

با این حال می‌توان آنرا از طریق مدیران آموزش دیده و با تجربه ( در تولید گیاهان متمرکز، مهندسی و کنترل رایانه ای) برای مدیریت کارمندان و برطرف کردن نیاز گیاهان همزمان انجام داد.

کشاورزی گلخانه ای در بیست و چهار ساعت شبانه روز و هر روز هفته (۲۴/۷) است و روشی فشرده برای رشد گیاه می‌باشد. برای شکست جای کمی وجود دارد بنابراین کارمندان قابل اعتماد در عملیات شما ضروری هستند.

مکان مناسب تاسیس گلخانه

این یکی از مهمترین ملاحظات هنگام برنامه ریزی برای ساخت یک گلخانه به منظور تولید سبزیجات و گیاهان می‌باشد. عواملی که مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:

نوردهی در طول سال

بیشتر گیاهان برای تولید، رشد و گلدهی به مقدار مشخصی از انرژی تجمع یافته نور در طول رشدشان نیازمند هستند. انتگرال نور روزانه به عنوان مقدار انرژی نور جمع شده در روز که گیاه را تامین می‌کند، اندازه گیری می‌شود و این امر تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی و چه زمان از سال می باشد.

هرچه مقدار نور در روز بیشتر شود، گیاه سریع تر رشد می‌کند و میوه می‌دهد (گیاهان روز بلند). برای مثال گوجه فرنگی برای شروع گلدهی حدوده ۱۰۰۰ مول نور انباشه نیاز دارد.

رطوبت نسبی

گلخانه را می‌توان توسط هوای خشک، خنک کرد بنابراین مطلوب است برای کمک به سرمایش و کاهش بیماری های شاخ و برگ، گلخانه جایی بنا شود که هوایش در طول تابستان خشک باشد.

دما

این پارامتر را می‌توان کنترل کرد تا به رشد و توسعه ی بهینه ی گیاه برسیم. بهتر است که گلخانه در آب و هوای معتدل واقع شود دراین صورت گرم شدن در طول زمستان و خنک شدن در طول تابستان به انرژی کمتری نیاز دارد.

بادها

گلخانه باید در برابر بادها مقاوم ساخته شود. تاثیرات بادها را می‌توان با ایجاد موانع فیزیکی (نرده ها) یا بادگیرها همانند درختان به حداقل رساند.

ارتفاع

این مورد تاثیر بسزایی در دمای هوا در طول سال دارد به همین دلیل داشتن ارتفاع برای تاسیس گلخانه ترجیح داده می‌شود.

آب

عناصر درون آب باید به اندازه بهینه در دسترس و عاری از هرگونه آلودگی شیمیایی باشد. آب باید در زمان اوج مصرف و در طول گرمای تابستان، نیاز گیاه را به اندازه کافی تامین کند. برای مثال هر بوته گوجه فرنگی در طول تابستان(۳ الی ۴ پیمانه با مقیاس لیتر) هر روز به آب نیاز دارد.

همچنین از آب می‌توان برای خنک کردن گلخانه استفاده کرد. ظرفیت آبی که برای خنک کردن استفاده می‌شود می‌تواند بیشتر از میزان آب به منظور آبیاری باشد.

حمل و نقل

بهتر است که گلخانه نزدیک مسیرها و جاده های آسفالته و یا راه آهن باشد زیرا جاده های خاکی هموار نیستند و باعث تکان های شدید گیاهان و میوه ها می‌شود و از کیفیت محصولات کم می‌کند همچنین نزدیکی به مسیرهای اصلی و بزرگراه ها به تولید و رشد سریع با هزینه ی کمتر کمک می‌کند.

بازار

امروز ذهنیت مصرف کنندگان تغییر کرده و محصولاتی که به صورت محلی تولید شده باشند را خریداری می‌کنند، زیرا از اثرات مثبت بروی جامعه، کاهش یافتن رد پای کربن از مسافت های کوتاه تر حمل و نقل و تازگی محصولات می‌باشد.

هرچند تعداد تولید کنندگان گلخانه‌ای، بزرگی وجود دارند که امکانات محصولاتشان را توسعه می‌دهند. این دو مدل متفاوت بیزینسی هستند که باید در نظر گرفته شوند. از دیگر جوانب مهم، دریچه ای برای داشتن حداکثر سود در طول سال، دانستن نیاز های مشتریان و بازاری که محصولات در آنجا به فروش می‌رسند.

نیروی کار

برای اینکه از گلخانه کاملا استفاده شود باید تولید در تمام سال ادامه داشته باشد. کارگران باید همانند یک تیم هفت روز در هفته کار کنند و گاهی اوقات آنها باید پذیرفته باشند که در زمان اوج کار اضافه کاری کنند.

کارگران باید تمام جوانب توسعه و تولید گیاهان را بدانند و یا آموزش ببینند. به عنوان نمونه: برای هر هکتار تولید گوجه های گلخانه ای به چهار کارگر نیاز است.

منابع

برق، گاز طبیعی و (یا دیگر منابع سوخت برای گرما) و سرویس تلفن باید به راحتی در دسترس باشند. برق بسیار ضروریست زیرا اکثر تجهیزات با برق کار می‌کنند.

گاز طبیعی و پارافین و سوخت روغنی استفاده می‌شوند اما همانند یک منبع سوخت برای گرمایش گلخانه . سوخت گرمایشی این امکان را به شما خواهد داد که تعیین کنید کدام سوخت اقتصادی تر برای مصرف است.

نقشه برداری

کار کردن در گلخانه ای که شیب دارد بسیار دشوار است به همین دلیل کارگران خیلی زود خسته می‌شوند، پمپ های بزرگتر باید توانایی به حرکت در آوردن آب به سمت بالا برای آبیاری را داشته باشند.

در این شرایط گیاهان حجم نابرابری از آب را دریافت می‌کنند . علاوه بر این بهتر است که گلخانه در زمینی که توانایی زهکشی را دارد ساخته شود تا آب بتواند با سرعت آبگیری شود.

گسترش گلخانه در آینده

شرکت های گلخانه ای موفق تمایل به بسط و گسترش دادن تاسیساتشان دارند که معمولا با افزودن فضا میسر می‌باشد. بنابراین باید به دنبال مکانی بود که این امکان را داشته باشد که در آینده بتوان با فضای بیشتر گسترش پیدا کند.

گسترش دادن یک گلخانه بسیار راحت تر و ارزانتر از ساخت گلخانه ای دیگر در مکانی جدید می‌باشد. برای مثال بعضی تجهیزات و نیروی کار بین گلخانه های گسترش یافته ی جدید در صورت متصل بودنشان به یکدیگر می‌تواند مشترک باشند. هرچند که دومین مکان نیاز به سرمایه گذاری و تجهیزات و نیروی کار مجدد را دارد.

شما چه بخواهید که یک عملیات گلخانه ای را شروع کنید و یا تصمیم بگیرید که در خانه برای خودتان گیاه و سبزیجات پرورش بدهید، مکان بسیار مهم است.

بعد از انتخاب مکان مناسب گام بعدی شکل دادن و طراحی گلخانه می‌باشد. دربخش دوم ما در مورد عواملی که برای ساخت تاسیسات تولید گلخانه‌ای است بحث می‌کنیم.

برگرفته از: Greenhouse Herb and Vegetable Production

مشاوره تاسیس گلخانه: مهندس مقدم ۰۹۱۲۱۴۴۸۰۴۷