نکاتی جهت کاشت و پرورش گلهای پیاز دار
رشد و تکثیر همه گیاهان باهم یکسان نیست. برخی از گیاهان از طریق بذر، برخی از طریق قلمه، پاجوش، خوابانیدن و پیوند زدن و برخی مانند نرگس و سنبل و لاله از طریق پیاز رشد میکنند و تکثیر میشوند. گلهای پیاز دار جهت گلدهی احتیاج به رعایت برخی نکات دارند که در این مقاله مهمترین نکات جهت پرورش گلهای پیاز دار را ذکر میکنیم.
فهرست محتوا این مقاله
مقدمه
در بیشتر مناطق نزدیک شدن و آمدن فصل بهار با ظهور شکوفههای زیبای گلهای پیاز دار مانند گل سنبل و لاله در چشمانداز اعلام میشود. پیازهای گلدار بهاری هنگامیکه بقیه گیاهان هنوز در خواب زمستانی هستند بیدار میشوند و چشمانداز رنگی ارائه میدهند. یکی از مهمترین ویژگیهای گلهای پیاز دار این است که برای رشد به تلاش بسیار کمی نیاز دارند. با رعایت این نکات ساده در پرورش گلهای پیاز دار بهترین نتایج به دست میآید.
نکاتی جهت کاشت و پرورش گلهای پیاز دار
۱. ارقام مناسب را برای منطقه خود انتخاب کنید
بسیاری از پیازهای کلاسیک بهاره-مانند گل نرگس، لاله، سنبل و گلهای جنس زعفران –جهت گلدهی نیاز به یک دوره خنک (حدود ۱۶ هفته) دارند. اگر در منطقهای زندگی میکنید که زمستانهایی با چنین سرمای طولانیمدت (دمای زیر ۴.۵ درجه سانتیگراد و به مدت ۴ ماه) را ندارند، این پیازها گل نمیدهند – مگر اینکه پیازها را بهطور مصنوعی در یخچال سرد کنید یا پیازهای سرد شده را خریداری کنید.
اگر شما در مناطقی با آبوهوای گرم زندگی میکنید و نمیخواهید مشكل سرمادهی مصنوعی پیازها را پشت سر بگذارید، میتوانید از گلهایی مانند آماریلیس، گل كاغذی، گل سرخ و شقایق برای کشت در باغچه استفاده کنید.
۲. پیازهای سالم را انتخاب کنید
از کشت پیازهایی که پژمرده، اسفنجی یا نرم و کپک زده و پوسیده به نظر میرسند خودداری کنید زیرا این پیازها شانسی برای سبز شدن ندارند. بهطورکلی، هرچه پیازهای انتخابشده برای کشت سنگین و گوشتی و بزرگتر باشند، گلهای بیشتری تولید میکنند و برای پرورش مناسبتر هستند.
پیازهای کوچک معمولاً ارزانتر هستند اما گلهای کوچکتر یا کمتری تولید میکنند. بااینحال، هنگامیکه شما گروهی از پیازهای ثابت را تقسیم میکنید، بهتر است پیازهای کوچک را ذخیره کنید – فقط آگاه باشید که این پیازها ممکن است چند سال طول بکشد تا به اندازه کافی قوی شوند و گل تولید کنند.
۳. یک مکان خوب جهت کشت پیازها انتخاب کنید
بیشتر پیازهای گلدار جهت گلدهی آفتاب کامل و یا حداقل مکانی با دریافت ۶ ساعت آفتاب در روز را ترجیح میدهند؛ اما جهت کشت هیچ مکانی را در باغ خود فقط به این دلیل که در تابستان و پاییز سایهدارد نادیده نگیرید. پیازهای بهاری خیلی زود (قبل از اینکه بیشتر درختان برگ داشته باشند) گل میدهند، بنابراین میتوانید پیازها را در زیر سایبان درختان سایهدار نیز کشت کنید؛ اما پیازهای بهاری را در مکانی که سایه دائمی دارد، مانند سایه سمت شمال خانه، گاراژ یا سمت دیوار، کشت نکنید.
بااینحال، توجه داشته باشید که پیازهای جنگلی-مانند شقایق نموروسا (شقایق جنگلی)، آریسایما، اریترونیوم، گالانتوس (گل برفی) و تریلیوم-مکانی با سایه کم را برای کاشت خود ترجیح میدهند. همیشه قبل از کاشت پیازها نیازهای زراعی آن را بررسی کنید.
۴. اصول طراحی را در نظر بگیرید
پیازها معمولاً بهصورت گروهی زیباتر به نظر میرسند و ظاهر طبیعیتری دارند. برای دستیابی به این هدف، منطقه وسیعی را حفر کرده و چندین پیاز را بهطور همزمان باهم بکارید. برخی باغداران اصرار دارند که کاشت پیازها در گروههای کوچک با عدد فرد – سه، پنج یا هفت – جلوه طبیعیتری به منظره میبخشد؛ اما بهطورکلی باید از کاشت در ردیفهای هندسی خودداری کنید مگر اینکه عمداً به دنبال یک اثر مصنوعی باشید.
۵. کشت پیازها در زمان مناسب
اواخر پاییز و اوایل زمستان متداولترین زمان کاشت برای گلهای پیاز داری است که در فصل بهار گل میدهند. یک قاعده کلی استاندارد این است که پیازهای بهاری در پاییز کاشته میشوند، اما فصل پاییز بههرحال بیش از ۱۲ هفته طول میکشد و تفاوت قابلتوجهی بین دما و شرایط خاک در شروع پاییز و اواخر پاییز وجود دارد.
بهترین زمان کاشت بسته به نوع پیاز و منطقه شما متفاوت است. بهعنوانمثال گلهایی مانند نرگس و لاله و سنبل را جهت گلدهی در فصل بهار، در اواخر پاییز کشت میکنند. اختر و کوکب و گل شیپوری را جهت گلدهی در فصل تابستان در بهار کشت میکنند و زعفران و آلاله را جهت گلدهی در فصل پاییز در تابستان کشت میکنند.
یک استراتژی خوب که برای کاشت اکثر پیازهای بهاره کار میکند این است که منتظر بمانید تا دمای هوا بهطور قابلاطمینان به زیر ۱۰ درجه سانتیگراد و دمای خاک به ۱۲.۵ درجه سانتیگراد یا کمتر از ۱۲.۵ درجه سانتیگراد برسد. بیشتر پیازهای گلدار بهاره را میتوان تا جایی که خاک بهصورت جامد و یخ زده است کشت کرد.
۶. ارزیابی و آمادهسازی خاک جهت کشت پیازها
پیازها را در خاک مرطوب و فاقد زهکشی مناسب کشت نکنید، زیرا رطوبت ثابت باعث پوسیدگی پیاز میشود. این امر به ویژه هنگامیکه آنها در خواب هستند صادق است؛ بنابراین محل کاشتی را انتخاب کنید که خاک آن دارای زهکشی مناسب در طول سال و به ویژه در طول تابستان باشد. بسیاری از پیازهای بهاری از گونههایی سرچشمه میگیرند که بومی مناطق خشک مانند مدیترانه هستند و در شرایط خاکی که مانند خاک آن مناطق باشد، بهترین رشد را خواهند داشت.
اغلب ایده خوبی است که مقداری پودر استخوان یا سوپر فسفات را در زمان کاشت در خاک ترکیب کنید تا رشد قوی ریشه تشویق شود. یا میتوانید یک مشت کود مخصوص پیاز را در کف هر حفره کشت بپاشید.
در سالهای بعد، پودر استخوان یا کود را میتوان در خاک بالای پیازها اضافه کرد، یا میتوانید از کودهای محلول در آب آبیاری برای دوره رشد فعال استفاده کنید که به افزایش قدرت پیازها در فصل بعدی کمک میکند.
۷. پیازها را در عمق مناسب بکارید
بهطورکلی، پیازها باید در عمقی حدود دو تا سه برابر قطر خود کاشته شوند. بهعنوانمثال اگر قطر پیاز شما ۷ سانتیمتر باشد باید آن را در گودالی به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتری بکارید. جالب اینجاست که پیازهای کاشته شده در عمق کمتر از حد ایده آل اغلب ظرف یک یا دو سال خود تنظیم میشوند و عمق خود را در خاک تغییر میدهند.
۸. پیازها را در جهت صحیح قرار دهید
بسیاری از پیازها دارای جهت آشکار بالا و پایین هستند. انتهای نوک تیز پیاز عموماً ساقه است و وقتی پیاز را در سوراخ کاشت قرار میدهید باید رو به بالا باشد. حتی ممکن است برخی ریشههای چروکیده و شبیه مو را در انتهای صاف و رو به پایین پیاز مشاهده کنید.
بااینحال، گاهی اوقات دشوار است که بفهمیم سر و ته پیاز کدام است. اگر چنین است، بهسادگی پیاز را به پهلو بکارید. ساقهها عموماً به سطح زمین راه پیدا میکنند. درواقع حتی پیازهایی که بهصورت وارونه کاشته میشوند عموماً جوانه میزنند و گل میدهند، هرچند ممکن است جوانهزنی آنها چند روز بیشتر طول بکشد.
۹. از پیازها محافظت کنید
سنجابها و جوندگان دیگر سارقان بدنام بسیاری از پیازهای گلدار بهاری هستند. اگر این یک مشکل جدی برای باغ شما است میتوانید پیازهای خود را در توریهای فلزی کشت کنید – یک توری فلزی که اجازه میدهد تا ریشه و ساقه بهراحتی رشد کند اما مانع رسیدن جوندگان به پیازها میشود.
روش دیگر این است که فلفل قرمز را در حفره کاشت پیاز بپاشید که مانع از حفر پیازها توسط جوندگان میشود یا میتوانید انتخاب پیاز خود جهت کشت را به گونههایی محدود کنید که جوندگان و حیوانات دیگر از آنها اجتناب میکنند، مانند گل نرگس.
۱۰. مکان کاشت پیازها را به خاطر بسپارید
برای اطمینان از اینکه بعد از خشک شدن شاخ و برگ مزاحمتی برای پیازهای خود ایجاد نمیکنید سعی کنید نشانهای در محل کشت قرار دهید و مطمئن شوید که کجا و چه چیزی را کاشتهاید. نشانگر میتواند بهسادگی یک چوب کوچک صنایعدستی باشد که نام گیاه را روی آن نوشتهاید. یا میتوانید یک نقشه باغی سالانه داشته باشید که با دقت محل رشد هر گروه پیاز را نشان دهد.
۱۱. آبیاری مناسب
آبیاری پیازها بلافاصله پس از کاشت به آنها کمک میکند تا خاک روی آن بنشیند و هوای داخل خاک خارج شود. در طول فصل رشد، آبیاری به مقدار کم – نه بیشتر از یکبار در هفته-برای پیازها لازم است. بسیاری از پیازهای بهاری از مناطق نسبتاً خشک سرچشمه میگیرند، بنابراین آبیاری اضافی بهطورکلی ایده خوبی برای نگهداری آنها نیست؛ بنابراین، در طول پاییز و زمستان، تنها در صورت آبوهوای خیلی خشک باید نگران آبیاری پیازهای خود باشید.
۱۲. مراقبتهای پس از اتمام گلدهی
وقتی گلدهی پیازهای شما به پایان رسید و شاخ و برگهای آنها کامل از بین رفت و خشک شد، ساقههای گل را از سطح زمین برش دهید. در برابر وسوسه کوتاه کردن ساقهها وقتی هنوز سبز اما سست هستند مقاومت کنید زیرا این پیازها به فتوسنتز و ذخیره مواد غذایی برای تولید گلهای سال آینده نیاز دارند.
۱۳. در صورت نیاز پیازها را تقسیم کنید
بسیاری از پیازها تکثیر میشوند و پیازهای بیشتری تولید میکنند که میتواند محل کاشت را پس از چند سال شلوغ کند. اگر پیازهای شما مانند سالهای گذشته گل نمیدهند، ممکن است شلوغی زیاد علت اصلی عدم گلدهی آنها باشد.
شما میتوانید پیازهای خود را هنگامیکه شروع به ورود به دوره خواب خود میکنند (معمولاً درست پسازاینکه برگها کاملاً از بین میروند) تقسیم کنید. توجه داشته باشید که دوره خواب پیازها کوتاه است، بنابراین این کار را به تعویق نیندازید.
جمعبندی
برخی از گلها مانند نرگس و لاله و سنبل از طریق پیاز تکثیر میشوند. جهت تکثیر و پرورش از کشت پیازهایی که پژمرده، اسفنجی یا نرم و کپک زده و به نظر میرسند خودداری کنید زیرا این پیازها شانسی برای سبز شدن ندارند. بهطورکلی، هرچه پیازهای انتخابشده برای کشت سنگین و گوشتی و بزرگتر باشند، گلهای بیشتری تولید میکنند و برای پرورش مناسبتر هستند. پیازها را در خاک مرطوب و فاقد زهکشی مناسب کشت نکنید، زیرا رطوبت ثابت باعث پوسیدگی پیاز میشود. بهطورکلی، پیازها باید در عمقی حدود دو تا سه برابر قطر خود کاشته شوند. آبیاری پیازها بلافاصله پس از کاشت به آنها کمک میکند تا خاک روی آن بنشیند و هوای داخل خاک خارج شود. در طول فصل رشد، آبیاری به مقدار کم – نه بیشتر از یکبار در هفته-برای پیازها لازم است.