کاشت، داشت و برداشت تره‌فرنگی

مقدمه

سبزیجات آلیوم از زمان‌های بسیار قدیم به‌عنوان دارو مورد استفاده بوده است. جنس Allium دارای بیش از ۶۰۰ عضو است که از نظر رشد، رنگ و طعم متفاوت است. بااین‌حال، آن‌ها در محتوای بیوشیمیایی مشابه هستند. Allium ampeloprasum یک گیاه تک‌لپه از خانواده زنبق (Liliaceae) و جنس Allium است. تره‌فرنگی دارای طعم و مورفولوژیکی خاصی است و یکی از گیاهان دارویی محبوب در نظر گرفته می‌شود. بررسی‌ها برخی فعالیت‌های مهم دارویی این گیاه مانند ضد دیابتی، ضد میکروبی، مهار رادیکال‌های آزاد و نقش ضدالتهابی را نشان می‌دهد.

تره‌فرنگی محصول فصل خنک است و در هوای خنک با دمای مناسب ۱۲-۲۳ درجه سانتی‌گراد رشد ایده آلی دارد. گیاهی دوساله اما معمولاً به‌صورت یک‌ساله رشد می‌کند. قسمت اعظم و برگ‌های سبز گیاه، “flag” نامیده می‌شود و قسمت سفید معمولاً “stem” یا “stalk” نامیده می‌شود. هرچند که از نظر گیاه‌شناسی، این اسامی نادرست هستند. قسمت سفید گیاه از نظر گیاه‌شناسی ساقه نیست بلکه دسته‌ای محکم از غلاف‌های برگ است. تره‌فرنگی به جای اینکه یک پیاز محکم مانند پیاز ایجاد کنید، یک استوانه بلند از غلاف‌های برگ تولید می‌کند که عموماً با فشار دادن خاک اطراف آن‌، سفید می‌شود. تعداد روزهای بلوغ بسته به رقم از ۵۰ تا ۱۵۰ روز متغیر است. ارقام زودرس قبل از گرمای تابستان و ارقام دیررس قبل از اولین یخبندان سخت آماده برداشت هستند.

تاریخچه تره فرنگی

تره‌فرنگی بومی شرق مدیترانه و خاورمیانه است. تره‌فرنگی بیش از ۴۰۰۰ سال پیش در مصر کشت می‌شده و کارگرانی که اهرام را می‌ساختند، از آن لذت می‌بردند؛ همچنین به‌عنوان جزء اصلی در رژیم غذایی مردم عادی بوده است. ظاهراً امپراتور نرو عاشق تره‌فرنگی بوده و تقریباً هرروز یک یا دو عدد از آن‌ها را برای تقویت صدای خود می‌خورده است. تصور می‌شود پزشک یونانی، بقراط، این گیاه را به‌عنوان درمانی برای خونریزی بینی تجویز می‌کرده است.

از تره‌فرنگی‌ها در اولین کتاب تألیف شده آشپزی جهان در روم با عنوان “Apicius de re Coquinaria” در مورد موضوع آشپزی در قرن چهارم تا پنجم نام‌برده شده است. این دستور پخت‌ها شامل چندین عدد تره‌فرنگی است که بیشتر آن‌ها آن را نه به‌عنوان چاشنی غذاهای دیگر، بلکه به‌عنوان یک سبزی که می‌توان به‌تنهایی از خود آن لذت برد. تصور می‌شود که این سبزیجات توسط غارتگران رومی در سراسر اروپا و جزایر بریتانیا پخش شده است. مهاجران اروپایی این سبزی را به آمریکای شمالی آوردند. به دلایلی که کاملاً درک نشده است، امروزه سبزیجات نماد ملی ولز است و در روز سنت دیوید (تعطیلاتی برای تکریم قدیس حامی کشور) با افتخار پوشیده می‌شود.

تکثیر

تره‌فرنگی به‌طورکلی از بذر یا بعضی مواقع از طریق انتهای ساقه ریشه‌دار گیاه (برای کشت در باغچه خانه) قابل تکثیر است.

تکثیر از طریق بذر

 بذر را در داخل گلدان‌ها یا سینی‌های نشا کشت کنید. آن‌ها را در سطح خاک غنی پخش‌کنید و با مقدار بسیار کمی خاک بپوشانید. بذرها بعد از ۵ تا ۱۲ روز جوانه می‌زنند. تا زمانی که دمای هوا زیر ۲۵ و بالاتر از ۱۲.۵ درجه سانتی‌گراد باشد می‌توانید بذرها را در خارج از گلخانه کشت کنید. دمای مطلوب برای جوانه‌زنی بین ۲۱ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. هنگامی‌که ارتفاع نشاها ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر باشد، آماده انتقال هستند. با حرکت دادن آن‌ها به خارج از گلخانه برای چند ساعت در روز آن‌ها را مقاوم کنید. به‌تدریج مدت زمان صرف شده برای خارج کردن آن‌ها از گلخانه در روز را برای حدود یک هفته طولانی‌تر کنید. هنگامی‌که نشاها آماده انتقال هستند، آن‌ها را از درون سینی خارج کرده و به آرامی در خاک قرار دهید.

سوراخ‌های باریکی در بستر آماده خود ایجاد کنید که تقریباً نیمی از عمق نشاها، از ریشه تا بالای ساقه را در بر بگیرد. سوراخ‌ها باید باریک باشد و قطر آن بیشتر از ۲.۵ سانتیمتر نباشد و برخلاف حفر سوراخ با بیل در باغ می‌توان آن‌ها را با استفاده از یک نشاکار یا بیلچه در زمین ایجاد کرد. فاصله نشاها از هم تقریباً باید ۱۵ سانتیمتر روی ردیف‌ها و ۳۰ سانتیمتر بین ردیف‌ها باشد. نشاها را داخل سوراخ‌ها قرار دهید. بهتر است برخی از قسمت‌های سبز زیر سطح خاک باشد.

سوراخ‌ها را با آب پرکنید. خاکی که اطراف نشاها ریخته می‌شود باید نرم و سست باشد و به تره‌ها اجازه دهد تا متورم و قطور شوند و رشد کنند.

تکثیر از قطعات

شما می‌توانید از انتهای ساقه ریشه‌دار گیاه تره‌فرنگی، شروع به تولید گیاه جدیدی کنید. قسمت بالای ساقه را قطع کنید و حداقل ۲.۵ سانتیمتر از ساقه در انتها باقی بگذارید و ریشه‌های آن دست‌نخورده باقی بماند. این قطعات را در یک ظرف آب قرار دهید، آب را اضافه کنید تا حدود نیمی از ساقه را بپوشاند، سپس آن را در مقابل یک پنجره آفتابی قرار دهید. به زودی گیاهان جدیدی خواهید داشت. هنگامی‌که قسمت بالا ۵ تا ۷.۵ سانتیمتر رشد کرد، می‌توانید آن را انتقال دهید و در باغ کشت کنید.

فواصل کاشت

فواصل ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر روی ردیف‌ها و ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر بین ردیف‌ها جهت کشت تره‌فرنگی توصیه می‌شود.

داشت

تره‌فرنگی‌ها خاک غنی و دارای زهکشی خوب با pH بین ۶ و ۷ را ترجیح می‌دهند. تره‌فرنگی روزانه به حداقل هشت ساعت نور خورشید نیاز دارد. بسیاری از ارقام برای بالغ شدن به یک دوره رشد طولانی ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز نیاز دارند، اما ارقام جدیدتر ممکن است به کمتر از ۹۰ روز زمان نیاز داشته باشند. تره‌فرنگی با دارا بودن یک سیستم ریشه‌ای کم‌عمق، در هفته به حدود یک اینچ آب نیاز دارد، بنابراین میزان بارش محلی را ارزیابی کنید و اگر میزان بارش کم بود، حتماً آن‌ها را آبیاری کنید. اطراف گیاهان را مالچ بکشید.

قسمت سفید تره‌فرنگی نسبت به قسمت سبزرنگ برای پخت‌وپز و خوردن، لطیف‌تر است و فیبر کمتری دارد؛ بنابراین، باغبانان معمولاً برای جلوگیری از ساختن كلروفیل و سبز شدن آن، قسمت‌هایی از اطراف ساقه را با خاک می‌پوشانند. خاک دادن زودهنگام، زمانی که گیاهان هنوز کوچک هستند باعث پوسیدگی گیاه و از بین رفتن آن می‌شود. همچنین جهت بلانچینگ می‌توانید یک غلافی از مقوا یا مواد دیگر اطراف ساقه بپیچید. مواد باید متخلخل و کدر باشد و اجازه عبور جریان هوا را بدهند؛ زیرا در غیر این صورت باعث پوسیدگی ساقه تره‌فرنگی می‌شود. در اواسط فصل رشد می‌توانید از کود NPK(۱۰-۱۰-۱۰) استفاده کنید.

تره‌فرنگی متحمل به سرما است و بسته به واریته، می‌تواند درجه حرارت پایین ۱۵- درجه سانتی‌گراد را تحمل کند و گفته‌شده است که یک یا دو یخبندان طعم آن را بهبود می‌بخشد؛ اما شما قطعاً می‌خواهید قبل از یخ زدن زمین آن‌ها را برداشت کنید. اگر تره‌فرنگی در معرض یخبندان قرار گیرد در فصل بهار و با گرم شدن هوا احتمالاً به بولتینگ و گلدهی می‌رود؛ بنابراین آن‌ها را قبل از گرم شدن هوا برداشت کنید.

اگر هدف از کشت آن تولید بذر باشد اجازه دهید که گیاهان وارد فاز زایشی شوند و به گل بروند. گل‌ها گرد، بنفش، اسطوخودوسی یا صورتی کاملاً جذاب هستند و پس از رفتن به بذر می‌توانید بذرها را برای کاشت در سال آینده برداشت و ذخیره کنید. برای انجام این کار، غلاف‌ها را هنگامی‌که شروع به ترک خوردن می‌کنند، جمع کنید. آن‌ها را در کیسه‌های کاغذی قرار دهید تا خشک شوند، سپس کیسه‌ها را تکان دهید تا دانه‌ها را از ساقه جدا کنید. اگر بذرها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید، آن‌ها تا سه سال زنده می‌مانند.

نکات رشد

• هشت ساعت آفتاب کامل برای برداشت باکیفیت، موردنیاز است.
• قسمت پایینی ساقه‌ها را بپوشانید تا قسمت سفید ساقه بیشتر شود و رشد سبز کمتری داشته باشد.
• در اواسط فصل رشد از کود سرک استفاده کنید.

گیاهان همراه

تره‌فرنگی همراه گیاهانی مانند هویج، کرفس و توت‌فرنگی کشت می‌شود

ارقام تره‌فرنگی

تعدادی از ارقام تره‌فرنگی موجود است که همگی دارای ویژگی‌های مختلفی هستند.

• Amarican flag: 130 روزه، ساقه‌های بزرگ و ضخیم، به رنگ سفید، برگ‌های آبی مایل به سبز، بسیار سفت‌وسخت و مقاوم به سرما، مناسب برای بازار محلی و باغچه‌های خانگی.American Flag به طول حدود ۵۰ سانتی‌متر و قطر ۴ تا ۵ سانتیمتر رشد می‌کند.
• Titan: 70 روزه، خیلی بلند، زودرس، رشد قوی، برگ‌های سبز تیره با ساقه‌های سفید و یک رقم تابستانه است.
• Arkansas:105 روزه، شاخ و برگ سبز تیره، متحمل در برابر یخ‌زدگی و دماهای پایین است.
• Dawn Giant:98 روزه. آسان برای رشد، بیشتر از ۱۲ تا ۱۳ سانتیمتر طول و ۵ سانتیمتر عرض دارند.
• King Richard:120 روزه. بلند و باریک و ترد. رقم عالی برای baby leeks.
• Early giant: مناسب برای کاشت در اوایل بهار، Early giant دارای دوره بلوغ کوتاه‌تر از ۹۸ روز است. این نوع واریته به دلیل اندازه و طعم عالی آن شناخته شده است.
• Autumn giant: این واریته بلندقد و به ارتفاع حدود ۷۵ سانتیمتر رشد می‌کند، با ساقه‌هایی که در بلوغ می‌توانند به قطر ۷.۵ سانتیمتر برسد. Autumn giant 135 تا ۱۵۰ روز پس از کاشت، آماده برداشت است.
• Lancelot: این هیبرید قابل‌انعطاف، به ارتفاع ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر با برگ‌های آبی تیره رشد می‌کند. “Lancelot” در بسیاری از مناطق به‌خوبی رشد می‌کند و در ۷۵ روز بالغ می‌شود.

مدیریت آفات و بیماری‌ها

متأسفانه تره‌فرنگی تحت تأثیر چندین آفت و بیماری قرار دارد.

مگس مینوز برگ (Lyromiza spp)

این مگس‌های ریز حدود ۴ سانتیمتر طول دارند و معمولاً زرد، خاکستری تیره یا سیاه یا ترکیبی از آن هستند. آن‌ها مسیرهای باریک، سفید و مارپیچی را بر روی برگ‌ها ایجاد می‌کنند. همچنین ممکن است لکه‌های سفید را روی برگ‌ها مشاهده کنید. مگس تخم خود را در برگ می‌گذارد و لاروها از قسمت داخلی برگ تغذیه می‌کنند. لارو بالغ برای گذراندن مرحله شفیرگی از برگ به داخل خاک می‌افتد. کل چرخه عمر در هوای گرم می‌تواند حداقل ۲ هفته طول بکشد. حشرات ممکن است در هر سال ۷ تا ۱۰ نسل تولید کنند.

آلودگی زودهنگام باعث کاهش عملکرد می‌شود. نشاها را قبل از کاشت جهت علائم ناشی از آسیب مگس مینوز بررسی کنید. بلافاصله پس از برداشت، گیاهان را از خاک خارج کنید. تنها زمانی که آسیب مینوز شناخته شده است از حشره‌کش استفاده کنید زیرا پاشش غیر ضروری جمعیت دشمنان طبیعی را کاهش می‌دهد. برای خلاص شدن از شر این آفات از روغن neem استفاده کنید.

کرم پیاز (Delia antiqua) Onion maggot

مگس‌های ریز به رنگ قهوه‌ای خاکستری و طول ۵ تا ۷ میلی‌متر با لاروهای ریز سفیدرنگ به طول حدود ۶ میلی‌متر که از تخم‌های سفیدی که روی برگ‌های تره‌فرنگی یا در خاک در اطراف پایه گیاه گذاشته می‌شوند، ظهور می‌کنند و با قلاب‌های تغذیه‌ای حدود ۱ سانتیمتر طول دارند. حشرات ماده می‌توانند در طول عمر ۲-۴ هفته‌ای خود چند صد عدد تخم بگذارند. حشرات به‌صورت شفیره در خاک زمستان گذرانی می‌کنند. این حشره از ریشه و پیاز و برگ گیاهان تغذیه می‌کند. همچنین گیاهان آسیب‌دیده مستعد ابتلا به سایر عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها هستند.

نهال‌های آلوده از رشد باز می‌مانند یا پژمرده می‌شوند. نهال‌ها در صورت تلاش برای بیرون آمدن از خاک در سطح خاک می‌شکنند. برگ گیاهان آسیب‌دیده زرد و ساقه‌ها دچار پوسیدگی می‌شوند. اگر آلودگی هنگام تشکیل بالب گیاهان رخ دهد، بالب‌ها تغییر شکل داده و مستعد ابتلا به پوسیدگی پس از برداشت می‌شوند.

پیشگیری – ازجمله از طریق تناوب زراعی- بهترین راه برای جلوگیری از آلودگی است. مدیریت مگس پیاز به شدت وابسته به رعایت بهداشت زراعی است. تمام بالب‌ها باید در پایان فصل رشد برداشت شوند زیرا مگس‌ها بدون منبع غذایی می‌میرند. تولیدکنندگان تجاری غالباً باید به کاربرد حشره‌کش‌های گرانوله مناسب تکیه کنند و در برخی موارد اسپری حشره‌کش‌ها نیز لازم است. کشت ردیف شناور با جلوگیری از تخم‌گذاری حشرات ماده در اطراف گیاهان تره‌فرنگی می‌تواند مؤثر باشد.

تریپس (Thrips tabaci)

تریپس‌ها حشرات بالدار کوچکی هستند که با مکیدن شیره گیاهی به گیاهان آسیب می‌رسانند. نقاط زرد یا سیاه روی گیاهان ممکن است علامت تریپس باشد. نشانه دیگر آن برگ‌هایی است که نقره‌ای یا خاکستری می‌شوند، یا پیچ‌وتاب می‌خورند و می‌میرند. تریپس شرایط گرم و خشک را دوست دارد و سریعاً در برابر حشره‌کش‌ها مقاوم می‌شود. آن‌ها را با صابون حشره‌کش، روغن neem یا spinosa (یک سم دفع آفت بیولوژیکی) کنترل کنید.

بیماری‌ها

تره‌فرنگی ممکن است توسط تعدادی از قارچ‌ها آلوده شود که همه آن‌ها با قارچ‌کش‌های تجاری قابل‌درمان هستند. گردش مناسب هوا و روش‌های مناسب کاشت و آبیاری و همچنین از بین بردن علف‌های هرز می‌تواند به محافظت از گیاهان کمک کند.

پژمردگی بوتریتیسی برگ (Botrytis Squamosa)

این قارچ به وسیله ضایعات کوچک سفید که با یک حلقه‌ی سبز روشن احاطه شده‌اند تشخیص داده می‌شود. ظهور بیماری در رطوبت بالا و درجه حرارت گرم بیشتر است. قارچ بر روی بقایای زراعی یا در خاک زنده می‌ماند. برگ‌های مسن نسبت به برگ‌های جوان‌تر به این بیماری حساس‌ترند. جهت پیشگیری از این بیماری حداقل ۳۰ سانتی‌متر فاصله بین گیاهان برای افزایش گردش هوا و خشک شدن سریع شاخ و برگ‌ها پس از آبیاری و باران در نظر گرفته شود. هنگامی‌که گیاهان حداقل پنج‌برگ واقعی و علائم اولیه بیماری را دارند، از اسپری‌ قارچ‌کش‌های مناسب استفاده کنید.

بوته میری (Fusarium spp)

بوته میری یک قارچ خاک زاد است که نهال‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث پوسیدگی ساقه و ریشه در زیر و روی سطح خاک در گیاهان جوان می‌شود. این بیماری طیف گسترده‌ای از سبزیجات و گل‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نهال‌هایی که به آرامی رشد می‌کنند و بعدازآن پژمرده می‌شوند و می‌میرند، ممکن است نشانه‌ای از بوته میری باشد. گیاهان آلوده معمولاً با موفقیت جوانه می‌زنند و خوب ظاهر می‌شوند، اما بعد از چند روز روی خط خاک می‌افتند. ریشه گیاهان آسیب دیده ممکن است زرد، قهوه‌ای مایل به زرد، سیاه یا صورتی باشد.

برگ‌ها، ریشه‌ها و ساقه جوانه‌های تازه ظهور شده همه مستعد ابتلا به عفونت هستند. قارچ در خاک زنده می‌ماند و ظهور بیماری در خاک مرطوب و خیس و فاقد زهکشی مناسب، بیشتر است. فقط بذور عاری از بیماری بکارید. قبل از کاشت بذرها را با قارچ‌کش تیمار کنید؛ چرخش محصولات زراعی با غلات یا گراس‌ها برای کاهش سطح عامل بیماری‌زا در خاک را رعایت کنید. همچنین ضدعفونی خاک با استفاده از بخار می‌تواند به کاهش سطح فوزاریوم در خاک کمک کند.

سفیدک دروغی Downy mildew (Peronospora Parasitica)

رشد کرک بنفش-خاکستری در سطح برگ احتمالاً نشانه سفیدک دروغی است. ممکن است لکه‌های کم‌رنگ روی برگ‌ها مشاهده کنید، به دنبال آن، زردی گسترده برگ و سقوط نوک برگ مشاهده می‌شود. در شرایط آب و هوایی مرطوب، توده‌های قارچی سفید که مانند کپک است در قسمت زیرین برگ‌ها ایجاد می‌شوند. با پیشرفت بیماری، نواحی زرد در برگ‌های فوقانی دیده می‌شوند. ضایعات بزرگ‌تر و مراکز آن‌ها قهوه‌ای مایل به زرد می‌شوند و ظاهری کاغذی به خود می‌گیرند. در عفونت‌های شدید، تمام برگ می‌میرد. علاوه بر این، قارچ می‌تواند به تاج گیاه و به سمت پایین نیز حمله کند.

جهت پیشگیری و مبارزه از کاشت بذر یا نشاهای آلوده خودداری کنید. محصولات زراعی را به مدت ۳-۴ سال به گونه‌های غیر آلیوم بچرخانید. در خاک با زهکشی مناسب کشت کنید. از کشت با تراکم بالا خودداری کنید. تمام بقایای زراعی آلوده را از بین ببرید. قارچ‌کش‌های مناسب برگ اعمال کنید.

ریشه صورتی (Phoma terrestris)

گیاهان کوتاه با محور رشد کوچک‌تر از حد معمول ممکن است نشانه ریشه صورتی باشد، همچنین باعث می‌شود رنگ ریشه‌ها صورتی روشن و سپس بنفش تیره شوند. ممکن است ریشه‌ها شفاف و آبکی شوند. قارچ از نوک ریشه، گیاه را آلوده می‌کند. قارچ می‌تواند تا عمق ۴۵ سانتی‌متر در خاک زنده بماند. بیماری هنگامی‌که آلیوم ها به‌طور مداوم یا در یک تناوب ۱ ساله کاشته می‌شوند، شدیدتر می‌شود، رعایت تناوب ۳-۶ ساله جهت جلوگیری از ریشه صورتی مناسب است. ارقام مقاوم‌تر به بیماری را بکارید. ضدعفونی خاک توسط خورشید یا بخار آب می‌تواند به كاهش سطح عوامل بیماری‌زا در خاك كمك كند.

لکه ارغوانی (Alternaria porri)

لکه‌های بنفش با مرکز سفید بر روی برگ‌ها یا ساقه با ضایعات کوچک و آبکی از علائم بیماری می‌باشد. این لکه‌ها بزرگ شده و به لکه‌های قهوه‌ای یا بنفش، با لبه‌های زرد تبدیل می‌شوند. شاخ و برگ ممکن است بمیرد. ظهور بیماری توسط شاخ و برگ مرطوب حمایت می‌شود. اسپور قارچ در طول شب و در دوره‌هایی از رطوبت بالا تولید می‌شود. کنترل‌های زراعی شامل چرخش‌های طولانی با غیر میزبان‌ها، کاهش رطوبت برگ‌ها با کاشت در خاک با زهکشی مناسب و اصلاح زمان‌بندی آبیاری برای خشک شدن مناسب گیاهان در طول روز است. برخی از قارچ‌کش‌ها در کنترل بیماری مؤثر هستند اما برای کنترل بهینه باید قار چکش‌ها به صورت متناوب استفاده شوند.

پوسیدگی سفید (Sclerotinia cepivorum)

پوسیدگی سفید می‌تواند باعث از رشد بازماندن و زرد شدن برگ‌ها و مرگ نهایی همه شاخ و برگ‌ها شود. ممکن است رشد کرکی سفید را در پایه گیاه ببینید. قارچ می‌تواند به مدت ۲۰ سال در خاک زنده بماند و یکی از مضرترین بیماری‌های محصولات آلیوم در سراسر جهان است و باعث از بین رفتن عمده محصول می‌شود. درمان با قارچ‌کش ممكن است در شرايط كنترل پوسيدگي سفيد تحت شرايطي كه براي رشد و توسعه قارچ‌ها مساعد است لازم باشد. همچنین باید به روش‌های زراعی مانند جلوگیری از انتقال خاک یا مواد گیاهی آلوده بین مزارع، تیمار بذرها با آب گرم قبل از کاشت، استفاده از تناوب‌های طولانی‌مدت با محصولات غیر آلیوم تکیه کنید. در صورت وجود بیماری قارچ‌کش مناسب اعمال کنید.

زنگ (Phragmidium spp)

زنگ‌زدگی یک بیماری قارچی است که به‌صورت جوش‌های نارنجی روی برگ‌ها ظاهر می‌شود.

برداشت

اگرچه تره‌فرنگی گیاه دوساله است اما اکثر کشاورزان آن را به‌عنوان یک محصول یک‌ساله کشت می‌کنند. تعداد روزهای بلوغ بسته به رقم از ۵۰ تا ۱۵۰ روز متغیر است. ارقام زودرس قبل از گرمای تابستان و ارقام دیررس قبل از اولین یخبندان سخت آماده برداشت هستند. ارقام متحمل به یخبندان نیز قابل‌دسترس هستند. اکثر ارقام تره‌فرنگی زمانی که قطر ساقه حداقل به حدود ۲.۵ سانتیمتر برسد آماده برداشت هستند. بااین‌حال برخی از ارقام کوچک‌تر با رسیدن به قطر ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر بالغ و آماده برداشت می‌شوند. تره‌فرنگی با کیفیت خوب باید دارای یک محور سفید و محکم باشد که طول آن بیش از ۷.۵ سانتیمتر باشد.

تره‌فرنگی را می‌توانید هر زمان که به اندازه دلخواه خود برسید برداشت کنید. برخلاف پیاز و موسیر، تره‌فرنگی وقتی بالغ می‌شود نوک برگ‌ها نمی‌میرد (خشک نمی‌شود). جهت برداشت با دست بوته را به آرامی بپیچانید و سپس با ملایمت از خاک بیرون بکشید. اگر خاک خشک است، می‌توانید در اطراف آن‌ها گودال بکنید و آن‌ها را برداشت کنید.

نگهداری پس از برداشت

تره‌فرنگی را در یک کیسه پلاستیکی در کشو و فریزر یخچال نگهداری کنید. آن‌ها حدود یک هفته تازه خواهند ماند. می‌توانید این سبزیجات را نیز منجمد کنید. جهت نگهداری و منجمد کردن آن‌ها را کاملاً بشویید، خردکنید و به مدت یک دقیقه در آب جوش بریزید و سپس آبکش نمایید این عمل(بلانچینگ) به سبزیجات کمک می‌کند تا رنگ و مواد مغذی خود را حفظ کنند و آنزیم‌هایی را که می‌توانند باعث فساد شوند از بین ببرد.

خواص تره‌فرنگی

Allium ampeloprasum یک گیاه دارویی است که به دلیل پتانسیل دارویی بسیار شناخته‌شده است. آليوم آمپلوپراسوم به ترتيب از متانين و پروپين زیادی برخوردار است. این یک عنصر مهم از طعم‌دهنده‌ها یا پیش سازهای طعم‌دهنده و بوی سبزیجات آلیوم است. علاوه بر این، تصور می‌شود که آن‌ها برای سلامتی نیز مفید هستند.

مانند سیر و پیاز، تره‌فرنگی‌ها حاوی گوگرد و سایر ترکیبات ضد میکروبی هستند. عملکرد سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند و به کاهش کبد چرب کمک می‌کنند. از نظر فیبر بسیار غنی هستند، قند کم و فعالیت ضد دیابتی دارند. به دلیل قند کم خوردن آن‌ها هنگام رژیم غذایی بسیار رضایت‌بخش است.

جمع‌بندی

تره‌فرنگی یکی از اعضای خانواده پیاز است اما از پیاز یا سیر ملایم‌تر و خوش مزاج‌تر است. گیاه تره‌فرنگی بیشتر شبیه پیاز با برگ‌های مسطح است اما کورم تولید نمی‌کند. تره‌فرنگی در هر زمینی که پیاز به‌خوبی رشد کند قابل‌کشت است. در آب و هوایی که شب‌ها در طول تابستان خنک است بهترین رشد را دارد. در آب‌وهوای معتدل زمستان، تره‌فرنگی را به‌عنوان یک محصول بهاره یا پاییزه کشت می‌کنند. محیط‌های آفتابی و دارای نور مستقیم و سایه جزئی با دمای خنک، خاک‌های لومی غنی با زهکشی مناسب که قادر به حفظ رطوبت نیز باشند با pH بین ۶ تا ۷ جهت کشت تره‌فرنگی مناسب هستند.

منابع

• http://www.uaex.edu
• leek healthbenefit
• https://alchetron.com/Leek
• Leek diseases and pets