گیاه‌شناسی و کشت توت فرنگی در گلخانه و فضای باز

خصوصیات گیاه‌شناسی توت فرنگی

توت فرنگی یک گیاه کوچک چند ساله است که می‌تواند به صورت یک گیاه یکساله و یا در مدت زمان طولانی تری به صورت تجاری پرورش داده شود. بسیاری از ارقام جدید بیشترین عملکرد خود را در فصل اول تولید به وجود آورده و بدین ترتیب کشت یکساله به عنوان گزینه مناسب تری برای بعضی از کشاورزان مطرح می‌باشد. با توجه به هزینه بالای بازکاشت سیستم های کاشت یکساله شامل تهیه گیاهان جدید و نیروی کارگری، گیاهان کشت شده در فضای باز برای ۲-۳ سال نگهداری می شوند.

این گیاه از یک طوقه یا ساقه کوتاه شده مرکزی تشکیل شده که تمام اندام ها مانند برگ ها، ریشه ها، گل ها و رانرها از آن منشا گرفته و رشد می‌کنند. طوقه گیاه در ادامه حیات نقش محوری اساسی داشته زیرا توانایی ذخیره مواد غذایی برای رشد گیاه پس از رفع خواب و دوره سرما را دارا می‌باشد.

توت فرنگی دارای دونوع ریشه اصلی ونابجا است.

برگها معمولا سه برگچه ای هستند. گل‌های توت فرنگی هم بصورت تک گل و هم بصورت خوشه ای که دارای گل‌های بزرگ و کوچک است.

ازدیاد از طریق رانر، بذر، کشت بافت، تقسیم کرون میباشد.

گل های توت فرنگی خود گرده افشان هستند ولی اگر از زنبورهای گرده افشان استفاده شود تاثیر بهتری روی عملکرد خواهد داشت.

میوه های توت فرنگی از نوع مجتمع بوده که از یک گل منشا می‌گیرند. پس از وقوع گرده افشانی، میوه گوشتی، که از بافت های ساقه مخصوص شکل گرفته به عنوان پایه گوشتی و آبدار برای نگهداری آکن ها (فندقه) ساختار های بذر مانند بر روی سطح میوه)عمل می کند.

کشت توت فرنگی در گلخانه و فضای باز

توت فرنگی را هم می‌توان در فضای باز و هم در گلخانه کشت کرد و این بستگی به شرایط محیطی دارد. اگر شرایط محیطی مناسب را محیا باشد می‌توان توت فرنگی را هم به صورت هیدروپونیک و هم خاکی در گلخانه یا فضای باز کشت کرد.

مزایای کشت گلخانه ای توت فرنگی

کشت هیدروپونیک یا بدون خاک توت فرنگی

کشت هیدروپونیک امروزه در ایران با توجه به وضعیت آب و خاک به سرعت در حال افزایش است.

استرالیا از سال های بسیار دور دارای صنعت پرورش آبکشت توت فرنگی در هر دو بخش گلخانه و فضای باز و با تولید بسیار موفق و بالا بوده است .

درصد بالایی از تولید کنندگان استرالیا و نیوزلند از سیستم ان.اف.تی ( NFT ) با کانال های کوچک مستطیل شکل که گردش مواد غذایی در آنها انجام می‌گیرد استفاده می نمایند.

استفاده بیشتر از این سیستم در استرالیا و نیوزلند به دلیل کاربرد آن برای دیگر گیاهان مانند کاهو، گوجه فرنگی و انواع سبزی ها و حضور سازندگان و وجود مهندسان سازنده کانال های NFT و وسایل و تجهیزات مورد نیاز در این کشورها است.

محیط های حفاطت شده کشت توت فرنگی مزایایی چون کنترل دما ، استفاده از گاز دی اکسید کربن برای افزایش عملکرد و اندازه میوه ها و از همه مهم تر آبیاری و تغذیه را دارا می باشد. هزینه های سنگین احداث گلخانه های مدرن و مجهز می‌تواند باعث بی رغبتی بسیاری از تولیدکنندگان در استفاده از آنها گردد. در نتیجه، بسیاری از سیستم های فضای باز با استفاده از بعضی از تکنیک ها مانند سایه نمودن یا به کاربردن پوشش های پلاستیکی، برای مناسب تر نمودن محیط خارج، جهت رشد و پرورش توت فرنگی به کار می‌روند.

شرایط محیطی مورد نیاز توت فرنگی

• دما : دمای شب ۱۱-۱۴ درجه سانتی گراد. دمای روز ۲۲-۲۶درجه سانتی گراد.
• رطوبت  : رطوبت مناسب ۵۵-۷۵ درصد.
• نور : ۶۰-۸۰ هزار لوکس
• تهویه: ۱ تا دوبار در دقیقه انجام شود.

بیماری های توت فرنگی

بروز بیماری های توت فرنگی به طور عمده بستگی به محیط مخصوصی که گیاه در ان رشد می نماید و همچنین حساسیت رقم کشت شده دارد. ارقام جدید مقاومت نسبی به بیماری های شایع مانند پاتوژن های ریشه دارند اما بیماری های قارچی نظیر سفیدک و بوتریتیس ( کپک خاکستری ) همچنان در کشت های محافظت شده توت فرنگی معمول اند.

مهمترین بیماری ها در توت فرنگی

برگ و میوه

• ·        بوتریتیس (کپک خاکستری)
• ·        سفیدک پودری
• ·        آنتراکنوز میوه و پوسیدگی طوقه
• ·        پوسیدگی چرمی
• ·        لکه ها و سوختگی برگ

ریشه ای

• ·        پیتیم و رایزوکتونیا (پوسیدگی سیاه ریشه)
• ·        فیتوفترا – مغز قرمز
• ·        پژمردگی ورتیسیلیومی
• ·        فوزاریوم
• ·        بیماری های ویروسی و فیتوپلاسمایی

در مرحله انتقال نشا باید به سالم بودن ریشه توجه ویژه ای داشت زیرا بسیاری از قارچ ها زمانی که وارد بافت می شوند به راحتی با قارچ کش ها از بین نمی روند و میتوانند به همه بوته ها انتقال پیدا کرده و خسارت ۱۰۰ درصدی وارد کنند. همچنین باید قبل از انتقال ریشه ها را با قارچ کش ضد عفونی کرد تا پاتوژن های بیماریزا موجود در بستر(به ویژه در نشاهای ریشه لخت) از بین برود.

جمع‌بندی

با شرایط محیطی که توضیح داده شد اگر بتوانیم این شرایط را برای این گیاه محیا کنیم در هر منطقه ای می توان آن را کشت کرد ولی باید سنجید که برای محیا کردن این شرایط برای ما توجیح اقتصادی وجود دارد یا خیر. مثلا در یک منطقه خاکی و در یک منطقه دیگر هیدروپونیک ( ان اف تی – با بستر کوکوپیت ) توجیح پذیر است. برای کشت هیدروپونیک حتما باید از برنامه غذایی مناسب که توسط کارشناسان با تجربه که با کودهای با کیفیت تهیه استفاده گردد.

جهت مشاوره کشاورزی و گلخانه با ما تماس بگیرید.