کاشت، داشت و برداشت سیر Garlic

مقدمه

سیر Allium sativum گیاهی علفی، چندساله و پیازدار از خانوادۀ Amaryllidaceae (که شامل گیاهانی مانند پیاز، تره‌فرنگی، موسیر، پیازچه و…) است که به دلیل پیازهای ظریف و خوراکی خود به‌صورت یک‌ساله پرورش می‌یابد. سیر پس از پیاز دومین گونۀ مهم جنس آلیوم است.

ساقۀ سیر می‌تواند یک ساقۀ مرکزی کوتاه و چوبی (hardneck) یا ساقۀ کاذب کمی نرم‌تر که از غلاف برگ‌ها پوشیده‌شده (softneck) باشد. ساقه بسیار کوتاه و مسطح است و جای خود را به یک ساقۀ دروغین می‌دهد.

گیاه سیر ۶ تا ۱۲ برگ صاف و تیغه‌ای دارد که می‌توانند ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متر (۱۹.۷ اینچ) رشد کنند و تنها در یک فصل قادر به رشد است. پیاز سیر مرکب از تعدادی سیرچۀ کنار هم چیده‌شده است که اصلی‌ترین عضو اقتصادی سیر است.

پیازها می توانند تا ۷ سانتی‌متر قطر داشته، حاوی 1 تا ۱۵ سیرچه باشند. برگ‌های تازه و شبه‌بذر‌های سیر نیز توسط انسان مصرف می‌شود. طبق باور دانشمندان، سیر از آسیا سرچشمه گرفته‌است. مدارکی که از اهرام جیزه به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در حدود ۵۰۰۰ سال پیش مصریان از سیر استفاده‌می‌کرده‌اند.

کشت و تکثیر سیر

سیر معمولاً در پاییز یا اوایل زمستان کاشته می‌شود. اگرچه ممکن است در بعضی مناطق در اوایل بهار و یا در آب‌وهوای گرم نیز کاشته‌شود. کشت پاییزه برای بیشتر باغداران مناسب‌تر است. گیاه سیر در پاییز ۳ تا ۸ هفته قبل از اولین یخبندان کاشته‌می‌شود زیرا روزهای کوتاه برای تشکیل پیاز سیر بسیار مناسب است. سیر می‌تواند در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ متری از سطح دریا به‌خوبی پرورش یابد.

نور و دما

گیاه سیر در هوای خنک به‌خوبی رشدمی‌کند و دمای بین ۹ تا ۲۸ درجۀ سانتی‌گراد (۴۸.۲ تا ۸۲.۴ درجۀ فارنهایت) را تحمل‌می‌کند. سیر باید در مناطقی کاشته‌شود که بیشتر روزها نور کامل خورشید دریافت‌ ‌کند. سیر زمانی که روزانه حداقل شش ساعت آفتاب کامل دریافت می‌کند، رشد بهتری دارد. به‌منظور رشد و توسعۀ مناسب سیر به یک دوره سرما و به‌دنبال آن یک دورۀ نور و گرما نیاز دارد. این گیاه در صورت داشتن ۶ تا ۸ هفته دمای کمتر از ۴/۴ درجۀ سانتی‌گراد (۴۰ درجۀ فارنهایت) بهتر عمل‌می‌کند. در صورتی که سیر در مناطقی کشت‌می‌شود که نیازهای دمایی را برآورده نمی‌کند، بهتر است پیازها پیش از کاشت در سرما قرارگیرند.

خاک

 سیر در خاک سبک، لومی، شنی و غنی با زهکشی خوب و pH 6 تا ۷ بهترین عملکرد را دارد. خاک سنگین و فاقد زهکشی برای کشت سیر مناسب نیست زیرا در اثر زهکشی نامناسب پیازها کوچک می‌مانند. خاک‌هایی حاوی مقداری پتاسیم برای کشت سیر مناسب‌ترند. سیر گیاهی است که کمی عمیق کاشته‌می‌شود و ریشه‌های آن حداکثر تا عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متری از سطح زمین نفوذمی‌کنند.

کاشت سیر

بیشتر ارقام سیر بذر حاصل‌خیزی تولید نمی‌کنند بنابراین ازدیاد گیاه از طریق سیرچه‌ها صورت می‌گیرد. ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم سیرچه برای کشت در یک هکتار زمین کافی است. سیرچه‌ها با جداکردن از پیازها به‌دست‌ می‌آیند. معمولاً سیرچه‌های بزرگ، سالم و عاری از بیماری جهت کشت انتخاب می‌شوند. غالباً هرچه سیرچه‌ها بزرگ‌تر باشند، پیازهای بزرگ‌تر و سالم‌تری را در تابستان بعد تولید خواهند کرد. چند روز قبل از کاشت سیرچه‌ها را از پیاز جدامی‌کنند اما پوستۀ کاغذی روی سیرچه‌ها را نگه‌می‌دارند. به‌طورکلی، بهتر است سیر در پاییز کاشته‌شود.

کشت در بهار زمان کافی برای توسعۀ سیستم ریشه فراهم‌نمی‌کند درنتیجه پیازهای ریزی تولیدمی‌شوند. خاکی که سیر در آن کشت‌ می‌شود باید نرم و سبک و عاری از هرگونه تودۀ بزرگ (کلوخ) باشد. سیرچه‌ها قبل از کاشت حتماً باید با آب گرم یا قارچکش‌ها ضدعفونی‌شوند.

جهت کشت سیر شخم باید عمیق انجام‌شود. توصیه می‌شود قبل از کاشت شخم اولیۀ خاک به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر انجام‌شود و ۲ تا ۳ بار از کولتیواتور به منظور شکستن توده‌های خاک و ازبین‌بردن علف‌های هرز استفاده ‌شود. آماده‌بودن مزرعه، آب‌وهوا و میزان بارندگی در کاشت سیر به یک اندازه اهمیت دارند.

سیرچه‌ها معمولا در عمق ۵ تا ۸ سانتی‌متری کاشته‌می‌شوند. فاصلۀ بین گیاهان ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر و فواصل بین ردیف‌ها ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر در نظر گرفته‌می‌شود. سیرچه‌ها باید به شکلی در زمین قرارگیرند که انتهای آن‌ها به سمت پایین و سر نوک‌تیز آن‌ها به سمت بالا باشد زیرا ریشه‌ها از قسمت انتهایی رشدمی‌کنند. سیرچه‌ها ۷ تا ۸ روز بعد از کاشت جوانه‌می‌زنند.

مراقبت و نگهداری عمومی

سیر در ۲ ماه اول رشد خود، که ریشه‌ها رشد می‌کنند و پیازها تشکیل می‌شوند، نیاز به هوای سرد (صفر تا ده درجۀ سانتی‌گراد) دارد. گیاه سیر باید زمانی از بهار کاشته‌شود که خاک هنوز خنک است. شاخه‌های گل که در بهار پدیدار می‌شوند باید قطع‌شوند زیرا ممکن است اندازۀ پیاز را کاهش دهند. هنگامی‌که زمین شروع به یخ‌زدگی می‌کند، بهتر است گیاهان سیر با یک لایه مالچ کاه و کلش پوشانده شوند. مالچ در زمستان از گیاهان محافظت کرده و از یخ‌زدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند و در بهار به سرکوب علف‌های هرز کمک‌ می‌کند.

از بین بردن علف‌های هرز

مالچ را می‌توان در بهار پس از گذشت خطر یخ‌زدگی ازبین‌برد (گیاهان جوان نمی‌توانند در دمای منفی ۲۰ درجۀ فارنهایت (۶- درجۀ سانتی‌گراد) زنده بمانند). علف‌های هرز تا بهار مشکلی ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال، محل کاشت باید عاری از علف‌های هرز نگه‌داشته‌شود زیرا سیر قادر به رقابت با علف‌های هرز نیست و به تمام مواد مغذی موجود نیاز دارد. سه تا چهار روز بعد از کاشت سیرچه‌ها جوانه‌زنی علف‌های هرز آغازمی‌شود. به‌همین دلیل مدیریت صحیح علف‌های هرز در سیر از اهمیت بالایی برخوردار است. در هنگام ۳ تا ۴ برگی‌شدن علف‌های هرز می‌توان از علف‌کش اکسی‌فلورفن به میزان ۱.۵ لیتر در هکتار استفاده کرد.

کوددهی و تغذیه گیاهی

سیر یک مصرف‌کنندۀ سنگین است و نیاز غذایی بالایی دارد. کودها را می‌توان در طول فصل رشد سیر به‌کاربرد. نیتروژن باید در اوایل بهار استفاده‌شود. کاربرد نیتروژن پس از آن ممکن است تولید پیازها را به‌تأخیر بیندازد. کود نیتروژن، فسفر و پتاسیم به میزان ۱۰۰: ۵۰: ۵۰ کیلوگرم در هکتار موردنیاز است. میزان کوددهی در آماده‌سازی زمین با کود کمپوست کمی متفاوت است. دراین‌حالت مقدار کامل فسفر و پتاسیم و ۳/۱ نیتروژن به‌کارمی‌رود و مقدار باقی‌ماندۀ نیتروژن به دو قسمت تقسیم‌می‌شود. نیمی از آن ۲۵ تا ۳۰ روز و نیمۀ دیگر ۴۰ تا ۴۵ روز پس از کاشت مصرف می‌شود. همچنین ۳۰، ۶۰ و ۹۰ روز بعد از کاشت ۰.۲٪ بور و ۰.۱٪ مولیبدات سدیم استفاده‌می‌شود. بعضی از ارقام سیر مانند هاردنک به هرس نیازدارند.

• 

• 

آبیاری

سیر نیاز آبی بالایی دارد و به خشکی حساس است. اولین آبیاری پس از کاشت انجام‌می‌شود. آبیاری سیر در ابتدا سبک و با فواصل کوتاه‌ انجام‌می‌شود. تا زمان ایجاد ساقه‌های جدید میزان رطوبت مزرعه باید کافی باشد. سیر در دوره‌های خشک‌سالی به آبیاری بیشتری احتیاج دارد اما باید توجه داشت که چند هفته قبل از برداشت محصول آبیاری متوقف شود تا پوست‌ کاغذی اطراف پیازها خشک شده، از بروز بیماری جلوگیری شود.

برداشت

هنگامی‌که برگ‌های سیر زرد یا قهوه‌ای‌رنگ شده، علائم خشکی را نشان می‌دهند و شروع به‌افتادن می‌کنند درحالی‌که هنوز برگ‌های سبز دیگری روی گیاه باقی مانده‌است (تقریباً ۴۰٪ برگ‌ها ازبین‌رفته‌اند) زمان برداشت فرارسیده‌است. هنگام برداشت پوست پوشانندۀ بیرونی پیازها باید ضخیم، خشک و کاغذی باشد. اگر پیازها مدت طولانی‌تری در زمین باقی بمانند، ممکن است سیرچه‌ها از هم جداشوند و پوست شکافته‌شده در معرض بیماری قرار گیرند. این اتفاق بر ماندگاری سیرچه‌ها تأثیر می‌گذارد.

انبارداری

سیر را می‌توان بلافاصله پس از برداشت استفاده‌کرد و یا برای مدت طولانی‌تر در انبار نگهداری‌ کرد. انبارکردن سیرها با آویزان‌کردن گیاهان به‌صورت دسته‌ای یا پخش‌کردن آن‌ها روی قفسه یا صفحات غربالی انجام‌می‌شود. گیاهان باید در حین انبارداری سالم و دست‌نخورده نگه‌داشته‌شوند. برگ‌های سیر را تا وقتی‌که خشک نشده‌اند نباید ازبین‌برد. دما و رطوبت نسبی از عوامل مهم و تأثیرگذار در ذخیرۀ سیر برای دوره‌های طولانی‌تر است. رطوبت بیش از ۷۰ درصد بزرگ‌ترین دشمن سیر است. رطوبت موجب بروز و شیوع قارچ شده، سیر شروع به پوسیدگی می‌کند.

 سیرها باید در مکانی خنک و خشک با تهویۀ مناسب مانند انبار یا زیرزمین نگهداری‌شوند. طعم سیرها پس از خشک‌شدن افزایش می‌یابد. پیاز سیر پس از خشک‌شدن به مدت یک سال قابل‌ نگهداری است. سیر برای مصارف تجاری در دمای ۰ درجۀ سانتی‌گراد (۳۲ درجۀ فارنهایت) و رطوبت نسبی پایین و تهویۀ مناسب نگهداری‌ می‌شود.

بیماری‌های عمدۀ سیر

سفیدک دروغی Peronospora destructor

نقاط رنگ‌پریده یا لکه‌های کشیده روی برگ‌ها، رشد کپک خاکستری-بنفش روی سطح برگ‌ها، برگ‌های زرد و زرد کم‌رنگ و افتادگی نوک برگ‌ها از علائم این بیماری است. هوای خنک‌ و رطوبت برگ‌ها شرایط مناسب جهت بروز بیماری سفیدک دروغی است.

خودداری از کاشت سیرچه‌های آلوده، رعایت تناوب زراعی به مدت ۳ تا ۴ سال با گیاهان غیر از خانوادۀ آلیوم، کشت در خاک زهکشی‌شده، نابودکردن زباله‌های زراعی آلوده، به‌کاربردن قارچ‌کش‌های برگی مناسب، کشت با تراکم مناسب و جلوگیری از کشت متراکم ازجمله روش‌های مدیریت این بیماری است.

لکۀ بنفش Alternaria porri

علائم بیماری شامل ضایعات آبکی کوچک با مراکز سفید بر روی برگ‌ها یا ساقه است که در صورت توسعه به ضایعات غشادار قهوه‌ای بنفش تبدیل‌می‌شود. این نقاط حاشیه‌های قرمز یا بنفش دارند و با منطقۀ زردرنگ احاطه‌می‌شوند سپس به‌هم ‌پیوسته ‌شده، تشکیل حلقه‌ می‌دهند. بافت‌های بین ضایعات و نوک برگ می‌میرند. در صورت آلودگی شدید ممکن است شاخه و برگ‌های آلودۀ گیاه نیز ازبین‌بروند.

شاخه و برگ‌های مرطوب از شرایط بروز این بیماری است. قارچ‌ها در طول شب و در دوره‌هایی از رطوبت زیاد اسپورزایی می‌کنند.

کنترل‌ زراعی شامل رعایت تناوب‌های طولانی با گیاهان غیر میزبان، کاهش رطوبت برگ با کاشت در خاک خوب زهکشی‌شده و آبیاری به‌موقع که به گیاهان اجازه‌می‌دهد در طول روز به‌اندازۀ کافی خشک ‌شوند از راهکارهای مدیریت این بیماری است. برخی از قارچ‌کش‌ها نیز در کنترل این بیماری مؤثرند اما برای کنترل بهینه و جلوگیری از ایجاد مقاومت باید به‌طور متناوب از آن‌ها استفاده‌کرد.

زنگ  Puccinia porri

علائم این بیماری شامل رگه‌های کوچک سفید روی برگ‌ها و ساقه‌هاست که به تاول‌های نارنجی مدور یا دراز تبدیل‌می‌شوند. آلودگی شدید می‌تواند باعث زردشدن برگ‌ها و درنهایت مرگ آن‌ها شود. این بیماری رطوبت بالا و بارندگی کم را ترجیح‌می‌دهد. اسپورها می‌توانند توسط باد به مسافت‌های طولانی منتقل‌شوند.

ارقام مقاوم به این بیماری هنوز شناخته‌نشده‌اند. راه‌های کنترل این بیماری شامل استفاده از بذر و گیاهان عاری از بیماری، زهکشی‌‌کردن خاک ، مدیریت علف‌های هرز اطراف محصول، استفاده از روش‌های آبیاری مناسب مانند آبیاری قطره‌ای و کاربرد قارچ‌کش محافظ مناسب است.

پوسیدگی سفید Sclerotium cepivorum

عامل این بیماری قارچ White Rot است که ممکن است در هوای خنک به سیر حمله کند. این قارچ روی پایۀ برگ‌ها و ریشه‌ها تأثیرمی‌گذارد.

زردشدن برگ‌های قدیمی، توقف رشد، مرگ همۀ برگ‌ها و رشد کرک سفید بر روی پایۀ پیازها، خصوصاً پیازهایی که با برگ انبار می‌شوند، از علائم این بیماری است. پس از بروز بیماری مزرعه برای تولید سیر غیرقابل‌استفاده می‌شود. این قارچ می‌تواند به مدت ۲۰ سال در خاک زنده بماند. پوسیدگی سفید یکی از آسیب‌زننده‌ترین بیماری‌های محصولات آلیوم در سراسر جهان است که باعث ازبین‌رفتن بخش عمدۀ محصولات زراعی می‌شود.

خودداری از انتقال خاک و مواد گياهي آلوده بين مزارع، ضدعفونی بذرها قبل از کاشت با آب گرم و استفاده از تناوب طولانی‌مدت با محصولات غیر آلیوم و کاربرد قارچ‌کش مناسب در کنترل این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از قارچ‌کش‌ها در شرایط بهینۀ قارچ ممکن است تأثیر چندانی در کنترل این بیماری نداشته‌باشد و نياز به استفاده از روش‌های زراعی باشد.

ویروس موزاییک سیر Garlic mosaic virus (GarMV)

الگوهای موزاییک و لکه‌ها یا رگه‌های کلروتیکی روی برگ‌ها، کاهش رشد گیاه و کاهش اندازۀ پیازها از علائم این بیماری است. ویروس عامل بیماری توسط شته‌ها منتقل‌می‌شود. ویروس می‌تواند نهفته باشد و علائمی ایجادنکند. ویروس موزاییک در سیر غالباً در کنار ویروس‌های دیگر مانند ویروس کوتولۀ زرد پیاز یافت‌ می‌شود.

کاشت سیرچه‌های بدون ویروس که از بافت نوک مریستم در شرایط عاری از ویروس تولیدمی‌شوند و کنترل حشراتی مانند تریپس و شته می‌توانند از بروز این بیماری جلوگیری‌کنند.

آفات سیر

کنه‌های سیر  Rhizoglyphus spp Tyrophagus spp,

کنه آفتی به رنگ سفیدخامه‌ای به طول کم‌تر از ۱ میلی‌متر است که شبیه مروارید پادار است. کاهش رشد و ایستادگی گیاه و پیازهای پوسیده در زمین یا انبار از علائم وجود این آفت است. کنه‌ها به گیاهان آسیب می‌رسانند و حملۀ ثانویۀ سایر عوامل بیماری‌زا از طریق زخم امکان‌پذیر می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد پوسیدگی در پیازها شود.

 خودداری از کشت پی‌درپی سیر در یک محل و تیمار سیرچه‌ها با آب گرم قبل از کاشت می‌تواند به کنترل آفات کمک‌‌کند. بقایای محصول نیز می‌تواند پناهگاه جمعیت کنه‌ها شود. بنابراین، خارج‌کردن بقایای محصولات زراعی از مزرعه و یا فراهم‌کردن شرایط تجزیۀ آن‌ها در کاهش جمعیت کنه بسیار مؤثر است.

مینوز Lyriomyza spp

مسیرهای باریک، سفید و مارپیچ بر روی برگ‌ها از علائم وجود مینوز است. خسارت سنگین این آفت می‌تواند منجر به ایجاد لکه‌های سفید روی برگ‌های اولیۀ گیاه شود. آلودگی زودهنگام باعث کاهش عملکرد گیاهان می‌شود. حشرۀ بالغ یک مگس سیاه و یا زرد کوچک است که تخم‌های خود را روی برگ می‌گذارد. لاروها از پارانشیم داخلی برگ تغذیه می‌کنند. لاروهای بالغ از روی برگ به داخل خاک می‌افتند (برای شفیرگی). کل چرخۀ عمر آفت حداقل ۲ هفته (در هوای گرم) طول می‌کشد. این حشرات ممکن است در سال ۷ تا ۱۰ نسل داشته‌باشند.

بررسی نشاها قبل از کاشت و حذف گیاهان آلوده از مزرعه در مدیریت این آفت بسیار مؤثر است. استفاده از حشره‌کش‌ها نیز به کاهش این آلودگی کمک‌‌می‌کند اما باید درصورتی‌که خسارت مینوز زیاد است از آن‌ها استفاده‌کرد زیرا سم‌پاشی‌های غیرضروری باعث کاهش جمعیت دشمنان طبیعی می‌شود.

مگس پیاز Delia antiqua

در اثر خسارت این آفت گیاهچه‌ها کوتاه و پژمرده شده، گیاهان معمولاً در خط خاک می‌شکنند (در صورت تلاش برای بیرون‌آوردن از خاک). اگر آلودگی هنگام تشکیل پیاز رخ‌دهد، پیازها پس از برداشت تغییر شکل یافته و مستعد ابتلا به بیماری‌های پس از برداشت و انبار می‌شوند. حشرۀ بالغ مگس خاکستری است که تخم‌های سفید و دراز خود را در اطراف پایۀ گیاه می‌گذارد. لاروهایی که از تخم‌ها بیرون می‌آیند، ریز و سفیدند و در گیاه متولد می‌شوند. لاروهای بالغ با قلاب‌های تغذیه‌ای حدود ۱ سانتی‌متر (۰.۴ اینچ) طول دارند. حشرات ماده می‌توانند در طول عمر ۲ تا ۴ هفته‌ای خود چند صد تخم بگذارند. این حشرات به‌صورت شفیره در خاک زمستان‌گذرانی می‌کنند.

مدیریت مگس پیاز به‌شدت وابسته به رعایت اصول بهداشتی است. تمام پیازهای سیر باید در پایان فصل جمع‌آوری شوند زیرا مگس‌ها بدون منبع غذایی می‌میرند. تولیدکنندگان تجاری پیاز اغلب باید به کاربرد حشره‌کش‌های گرانولۀ مناسب اعتمادکنند. در برخی موارد اسپری حشره‌کش‌ها نیز لازم است. کشاورزان باید سعی‌کنند پیازهای وحشی و گیاهان جوان موسیر را ازبین‌ببرند زیرا این گیاهان می‌توانند به‌عنوان منبع آلودگی عمل‌کنند. کاشت گیاهان پوششی شناور می‌تواند به محافظت از گیاهان و جلوگیری از تخم‌گذاری حشرات ماده در اطراف سیر کمک‌کند.

تریپس Thrips tabaci ،Frankliniella occidentalis

برگ‌های تحریف‌شده و تغییررنگ‌داده با جای زخم از علائم آسیب این آفت است. گیاهان ممکن است درصورت شدت آلودگی ظاهر نقره‌ای داشته‌باشند. حشرۀ بالغ کوچک (۱.۵ میلی‌متر) و باریک است و با استفاده از لنز دستی قابل مشاهده است. تریپس بالغ به رنگ زردروشن تا قهوه‌ای‌روشن است و پوره‌ها کوچک‌تر و روشن‌ترند. تریپس پیاز و تریپس گل‌های مغربی دامنۀ میزبانی گسترده‌ای دارند و سیر نیز ازجمله میزبانان آن‌هاست.

استفاده از دشمنان طبیعی مانند برخی از گونه‌های کنۀ شکارچی، خودداری از کاشت سیر در مجاورت مزارع غلات به دلیل جمع‌شدن جمعیت تریپس در این گیاهان در فصل بهار و آبیاری بارانی (هوایی) ممکن است به کاهش جمعیت تریپس کمک‌کند. بهتر است با مشاهدۀ اولین علائم آسیب تریپس، حشره‌کش‌های مناسب استفاده‌شوند.

نماتد  Pratylenchus penetrans

نماتد وسیع‌ترین طیف میزبان‌ را دارد. این آفت از طریق اپیدرم ریشه وارد گیاه می‌شود و محتوای سلول را مصرف می‌کند. توقف رشد و کوتاه‌ماندن گیاهان، سیستم ریشه‌ای فاقد ریشه‌های ظریف و ضایعات گرد یا نامنظم روی ریشه‌ها از علائم آسیب نماتد است.

برای کنترل نماتد در پیازها می‌توان از آب گرم استفاده‌کرد. تناوب محصول، به دلیل دامنۀ گستردۀ میزبان، در کنترل نماتدها معمولاً تأثیر چندانی ندارد.

خواص و فواید سیر

سیر از گذشته تاکنون به‌عنوان دارو برای پیشگیری و درمان طیف گسترده‌ای از شرایط و بیماری‌ها مورد استفاده قرارمی‌گرفته‌است. سیر یک آنتی بیوتیک بالقوۀ قوی است که سرشار از ویتامین‌های C,B1,B2,B3 و فولیک اسید و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، پتاسیم، منیزیم و روی می‌باشد. سیر هزاران سال است که توسط انسان مورداستفاده قرارمی‌گیرد. در مصر باستان سیر برای اهداف آشپزی و بهرمندی از مزایای سلامتی و درمانی کشت‌می‌شده‌است. سیر به صورت خام و پخته‌شده خواص درمانی متنوعی دارد. بقراط استفاده از سیر را برای معالجۀ مشکلات تنفسی، انگل‌ها، هضم ضعیف و خستگی ترویج‌کرد.

طبق مطالعه‌ای که در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های استان جیانگ سو در چین انجام‌شده‌است، خطر ابتلا به سرطان ریه در افرادی که حداقل دو بار در هفته در طول دورۀ ۷ سالۀ مطالعه سیر خورده‌اند، ۴۴ درصد کمتر شده‌است. سیر می‌تواند به‌عنوان یک عامل پیشگیری‌کنندۀ شیمیایی برای سرطان ریه عمل‌کند. سیر در پیشگیری و درمان آرتروز مفصل ران، محافظت از قلب، کاهش کلسترول و فشارخون و بهبود آسیب کبدی ناشی از الکل مؤثر است. آنزیم آلیسین موجود در تمام قسمت‌های گیاه که باعث ایجاد بوی شدید و خاص سیر می‌شود، فعالیت ضد باکتری و ضد قارچی دارد. سیر به‌طور گسترده به‌عنوان طعم‌دهنده در پخت‌وپز استفاده‌می‌شود.

جمع‌بندی

سیر گیاهی با خواص درمانی فراوان و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که نقش مهمی در سلامتی بدن دارد. سیر محصول فصل خنک می‌باشد و برای تولید آن به خاکی سبک، غنی با زهکشی مناسب نیاز است.

سیر نیاز آبی و غذایی بالایی داشته و قادر به تحمل خشکی نمی‌باشد. چند هفته قبل از برداشت سیر باید از آبیاری مزرعه‌ خودداری کرد تا پوست ‌کاغذی اطراف پیازها خشک‌ شده، از بروز بیماری‌ها در حین نگهداری و انبارداری جلوگیری شود.

هنگامی‌که برگ‌های سیر زرد یا قهوه‌ای‌رنگ می‌شوند و علائم خشکی را نشان می‌دهند و شروع به‌افتادن می‌کنند، سیر آمادۀ برداشت می‌شود. بسته به رقم و زمان کاشت سیر (پاییزه و بهاره) از کاشت تا برداشت آن ۴الی ۹ ماه طول می‌کشد.