معرفی رشته گیاهپزشکی، دانشگاه‌های برتر و آینده شغلی آن
معرفی رشته گیاهپزشکی مهندسی کشاورزی شاخه‌ای از علوم‌تجربی آمیخته با فنون مهندسی است که هم‌زمان با تأسیس اولین دانشگاه‌های مدرن در دنیا آغاز به کار کرد و با گسترش گرایشات مختلف از این رشته اکنون جزء رشته‌های محبوب و پر درخواست می‌باشد. از بین گرایشات رشته مهندسی کشاورزی، گیاهپزشکی یکی از محبوب‌ترین گرایشات است. این […]
فهرست محتوا این مقاله
معرفی رشته گیاهپزشکی
مهندسی کشاورزی شاخه‌ای از علوم‌تجربی آمیخته با فنون مهندسی است که هم‌زمان با تأسیس اولین دانشگاه‌های مدرن در دنیا آغاز به کار کرد و با گسترش گرایشات مختلف از این رشته اکنون جزء رشته‌های محبوب و پر درخواست می‌باشد.
از بین گرایشات رشته مهندسی کشاورزی، گیاهپزشکی یکی از محبوب‌ترین گرایشات است. این گرایش در ایران و در دانشگاه‌های مختلف به‌خوبی توسعه‌یافته و هرساله تعداد زیادی از افراد از این رشته فارغ‌التحصیل می‌شوند. در این مقاله به معرفی رشته گیاهپزشکی و زیروبم‌های آن خواهیم پرداخت.
شروع یک انتخاب
گیاهپزشکی رشته‌ای دانشگاهی است که مانند تمامی رشته‌های دانشگاهی دیگر در ابتدا بایستی عاشق آن بود. یک گیاه‌پزشک بایستی تسلط وافی و کافی به علوم مختلف کشاورزی و علوم‌تجربی داشته باشد؛ لذا قبل از انتخاب این رشته برای ادامه تحصیل، فرد متقاضی بایستی علاقه به محیط‌زیست، مسائل کشاورزی و سروکله زدن با موجودات مختلف از جمله حشرات را داشته باشد.
برای شرکت در کنکور، بهتر است رشته تحصیلی شما در دبیرستان تجربی باشد. این رشته یکی از شاخه‌های علوم‌تجربی است و دروسی مثل زیست‌شناسی و شیمی در دبیرستان از ضرایب بیشتری در کنکور برخوردار است؛ بنابراین هرچه در این دروس قوی‌تر باشید شانس قبولی شما در کنکور و در رشته گیاهپزشکی بیشتر است. بعد از قبولی در کنکور، بایستی رشته مهندسی کشاورزی – گیاهپزشکی را در انتخاب‌های خود بگذارید.
دانشگاه‌های برتر در رشته گیاهپزشکی
رشته گیاهپزشکی رشته‌ای است که شاخه‌های فراوان دارد و اساتید مختلفی در این شاخه‌ها مشغول به کار هستند. حشره‌شناسی، قارچ‌شناسی، باکتری‌شناسی، ویروس‌شناسی، کنه شناسی و نماتد شناسی از جمله شاخه‌های این رشته است؛ بنابراین می‌توان انتظار داشت که در هر دانشگاه یک یا چند رشته قوی‌تر و یا ضعیف‌تر عمل کنند. اما به‌طورکلی دانشگاه‌های تهران، شیراز، مشهد، تبریز، صنعتی اصفهان، شهید چمران اهواز و گرگان در این رشته سرآمد هستند. دانشگاه تربیت‌مدرس ازآنجایی‌که دانشگاه تحصیلات تکمیلی است و در مقطع کارشناسی جذب دانشجو ندارد بنابراین در رشته گیاهپزشکی جذب دانشجو ندارد. هرکدام از این دانشگاه‌ها در یک یا چند گرایش جذب دانشجوی ارشد و دکتری را نیز در دستور کار دارند.
دروس مقطع کارشناسی رشته گیاهپزشکی
بین ۱۳۰ تا ۱۴۶ واحد در مقطع کارشناسی بایستی گذرانده شود تا مدرک کارشناسی را بگیرید که این مسئله بسته به دانشگاه و دروس پیش‌نیاز شما متفاوت است. دروس این مقطع شامل دروس عمومی و اختصاصی است؛ قارچ‌شناسی، ویروس‌شناسی، نماتدشناسی، کنه شناسی، حشره‌شناسی، طرح آزمایشات کشاورزی، بیماری و آفات گیاهان باغی و زراعی، عملیات زراعی، علف هرز، گیاه‌شناسی، جانورشناسی، بیوشیمی و فیزیولوژی، سم‌شناسی، کنترل بیولوژیک، بیماری‌شناسی گیاهی و باکتری‌شناسی از جمله دروس تخصصی هستند که در این دوره چهارساله خواهید گذراند. برخی از این دروس دارای یک واحد عملی در آزمایشگاه و مزرعه نیز هستند.
ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد
رشته گیاهپزشکی بعد از اخذ مدرک کارشناسی در دو رشته ادامه می‌یابد: حشره‌شناسی گیاهی و بیماری‌شناسی گیاهی. برخی دانشگاه‌ها به‌تازگی رشته ریز کرم شناسی (نماتولوژی) را نیز به مقطع ارشد خود افزودند.
در رشته حشره‌شناسی شما طی دو سال به‌صورت تخصصی به بررسی آفات گیاهان مختلف اعم از زراعی، باغی، سبزیجات و انباری خواهید پرداخت. این مطالعات شامل رده‌بندی این موجودات، فیزیولوژی آنها و مدیریت و کنترل آنهاست. در رشته بیماری‌شناسی گیاهی نیز شما با انواع بیماری‌های گیاهی، رده‌بندی، فیزیولوژی و مبارزه با آنها آشنا می‌شوید.
هرکدام از این گرایشات می‌توانند در مقطع ارشد بسته به علاقه شما شاخه‌بندی شود. در رشته حشره‌شناسی شما می‌توانید روی حشرات و یا روی دسته کنه‌ها تمرکز کنید و در گرایش بیماری‌شناسی گیاهی می‌توانید یکی از دسته‌بندی‌های قارچ‌شناسی، باکتری‌شناسی، ویروس‌شناسی و یا نماتد شناسی را انتخاب کنید.
هر یک از اساتید دانشگاه‌ها روی یکی از این تخصص‌ها کار می‌کنند و با انتخاب وی به‌عنوان استاد راهنما می‌توانید پایان‌نامه خود را که غالباً به‌صورت عملی است با ایشان بگذرانید. در مقطع ارشد حدود یک سال و نیم از زمان خود را درگیر انجام پایان‌نامه خود خواهید بود و در پایان بایستی از آن طی یک جلسه با موفقیت در مقابل اساتید داور دفاع کرده تا بتوانید مدرک کارشناسی ارشد خود را اخذ نمایید.
ادامه تحصیل در مقطع دکتری
جهت ورود به مقطع دکتری این رشته بایستی در ابتدا رزومه خوبی برای خود دست‌وپا کرده باشید. در مقطع دکتری شما مصاحبه خواهید شد و تنها پس از قبولی در مصاحبه با اساتید آن دانشگاه، در این مقطع پذیرفته می‌شوید. چیزی که اساتید مصاحبه‌کننده را قانع می‌کند تا شما را به‌عنوان یک کاندید دریافت مدرک دکتری بپذیرند، عملکرد شما در مقطع کارشناسی ارشد شامل معدل، موضوع پایان‌نامه و مقالات منتشر شده شما در مجلات علمی است.
پس از پذیرش در این مقطع یک دوره چهارساله را پیش رو دارید که حداقل دو سال از آن صرف مطالعه و کار روی تز دکتری شما می‌شود. در واقع شما در مقطع دکتری همان موضوعی را ادامه خواهید داد که در مقطع ارشد روی آن متمرکز شده‌اید.
مقطع دکتری مقطعی حساس در دوره تحصیلی شماست، آینده علمی شما تقریباً در این دوره چهارساله محقق می‌شود. شما در این دوره اجازه خواهید داشت تا از امکان فرصت کوتاه‌مدت مطالعاتی در دانشگاه دیگر و یا در کشوری دیگر استفاده کنید. در این دوره تقریباً ۶ ماهه شما می‌توانید ابعاد دیگری از آنچه در تز دکتری شما تعریف شده را تجربه کنید. علاوه‌برآن، این دوره شما را با اساتید معتبر در رشته خودتان در دنیا آشنا می‌کند.
در دوره دکتری در غالب دانشگاه‌ها اخذ مدرک زبان انگلیسی الزامی است و بدون آن اجازه فراغت از تحصیل به شما داده نخواهد شد.
کیفیت دانشگاه و تبحر استاد راهنمای شما در این دوره بسیار مهم است. تزی که برای دوره دکتری خود انتخاب می‌کنید در آینده شغلی شما نیز بسیار مهم است.
نکات مهم در انتخاب رشته گیاهپزشکی
– در این رشته علاقه به طبیعت حرف اول را می‌زند. اگر احساس می‌کنید از گلی شدن کفش و یا خاکی شدن لباس‌ها و یا تغییر رنگ پوست خود در تابستان خوشتان نمی‌اید، در انتخاب این رشته تجدیدنظر کنید.
– در رشته گیاهپزشکی شما نیاز مبرم به حافظه بالا جهت به‌خاطر سپاری اسامی علمی موجودات مختلف دارید.
– در این رشته شما ارتباط مستقیم با حشرات و سایر موجودات دارید، بنابراین نباید حس بدی نسبت به آنها داشته باشید.
– سموم شیمیایی و کودهای مختلف نیز مواردی هستند که با آنها در ارتباطید، این مواد خطرات خاص خود را دارند و بایستی احتیاط لازم انجام دهید.
– رشته گیاهپزشکی از جمله رشته‌هایی است که پس از دریافت مدرک کارشناسی می‌توانید تغییر رشته داده و در رشته‌های حشره‌شناسی پزشکی و یا سم‌شناسی پزشکی ادامه تحصیل دهید. از این طریق می‌توانید به‌صورت ناپیوسته وارد گرایش‌های پزشکی شوید.
– از بین دانشگاه‌های آزاد و غیرانتفاعی نیز دانشگاه‌هایی وجود دارد که می‌توانید با انتخاب آن در رشته گیاهپزشکی ادامه تحصیل دهید.
آینده شغلی رشته گیاهپزشکی
پس از فارغ‌التحصیلی در این رشته می‌توانید در اماکن مختلف دولتی و خصوصی مشغول به کار شوید. خوشبختانه اقبال بازار کار به این رشته بالاست و هرسال نیز وضعیت شاغلین آن بهتر می‌شود. وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسات تحقیقات، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی از جمله اماکن دولتی جهت اشتغال هستند. کلینیک‌های گیاهپزشکی، شرکت‌های تولید و واردات کود و سم، گلخانه‌ها و مراکز تولید مواد کشاورزی نیز از جمله مراکز خصوصی جهت کار هستند.
خوداشتغالی نیز مسیر دیگری است که در این راه می‌توانید استفاده کنید. تأسیس کلینیک گیاهپزشکی، فروشگاه خدمات کشاورزی، تأسیس باغ و گلخانه ازاین‌دست مشاغل هستند.
جمع‌بندی
رشته گیاهپزشکی یکی از رشته‌های جذاب و پرچالش در دنیای کشاورزی است. این رشته می‌تواند مهارت‌های شما را در زمینه شناخت و دفع آفات تو بیماری‌ها تخصصی کند. نیاز روزافزون به این رشته احساس می‌شود و هر روز نیز درخواست برای این رشته افزایش می‌یابد؛ بنابراین انتخاب این رشته می‌تواند آینده شغلی مناسبی را نیز برای شما فراهم نماید. قطعاً افزایش و تقویت مهارت‌ها دراین‌خصوص حرف اول را می‌زند.
ممنونم از مطالب مفیدتون عالیییی بود.من هم دانشجوی رشته گیاه پزشکی ام و تازه با این رشته اشنا شدم و مطالب شمارو کاملا دنبال می کنم.بازم ممنونم
با سپاس
بسیار عالی بود