کمبود مواد معدنی فسفر، سلیسیم، بور

تغذیه گیاهی کمبود مواد معدنی فسفر، سلیسیم، بور

در اینجا به بحث در مورد تغذیه گیاهی ( کمبود مواد معدنی ۳ فسفر، سلیسیم، بور ) می‌پردازیم. مواد معدنی در گیاهان را می توان از نظر علائم کمبود ویژه و نقش کارکردی عناصر ضروری به چند گروه تقسیم بندی کرد.

گروه ۲: عناصر غذایی مهم در ذخیره انرژی یا تمامیت ساختمانی

این گروه شامل فسفر، سلیسیم و بور می شود. فسفر و سیلیسیم در بافت گیاه در غلظت هایی یافت می شوند که طبقه بندی آنها در گروه درشت مغذی ها را تایید می کند، در حالی که بور از فراوانی خیلی کمی برخوردار است و در دسته عناصر ریز مغذی قرار میگیرد. این عناصر معمولا در قالب اتصالات استری بین یک گروه اسید غیر آلی مثل فسفات و یک الکل کربنی در گیاه حضور دارند.

نقش فسفر و علائم کمبود آن

یک جز جدایی ناپذیر از ترکیب های مهم در سلول های گیاه از جمله حد واسط های قند – فسفات در تنفس و فسفولیپیدهای سازنده غشاهای گیاهی ، فسفر است. همچنین این عنصر یک جز از نوکلئوتیدهای مورد استفاده در سوخت و ساز انرژی (نظیر ATP) و DNA و RNA است.

علائم مشخصه کمبود فسفر شامل بازدارندگی از رشد کامل گیاه و رنگ سبز تیره در برگ هاست که ممکن است بد شکل شوند و نواحی کوچکی از بافت مرده که به آنها لکه های نکروزی گفته می شود، نیز در آنها دیده شود.

همانند کمبود نیتروژن، برخی از گونه های گیاهی ممکن است در شرایط کمبود فسفر آنتوسیانین مازاد تولید کنند که در این حالت برگ ها به رنگ ارغوانی روشن در می آیند. برخلاف نیتروژن، رنگ ارغوانی ناشی از کمبود فسفر به کلروز شدن ارتباطی ندارد. در واقع ممکن است برگ ها به رنگ ارغوانی مایل به سبز در آیند.

سایر علائم کمبود فسفر تولید ساقه های باریک ( اما چوبی نشده ) و مرگ برگ های پیر تر می‌باشد. ممکن است بلوغ گیاه نیز بر اثر کمبود فسفر به تاخیر بیفتد.

جلوگیری از ورس و بیماری های قارچی با سیلیسیم

تنها گیاهان عضو خانواده Equisetaceae برای کامل کردن چرخه حیاط خود به سیلیسیم نیاز دارند. با این وجود، برخی از دیگر گونه ها، مقادیر زیادی سیلیسیم را در بافت های خود تجمع می دهند و وقتی این گیاهان با مقادیر کافی سیلیسیم تغذیه شوند، بهبود رشد، باروری و مقاومت به تنش در آنها دیده می شود.

گیاهان رویارو با کمبود این عنصر به ورس ( زمین افتادن ) و آلودگی قارچی حساس ترند. سیلیسیم در ابتدا به شکل سیلیسیم آبدار بی شکل در شبکه آندوپلاسمی، دیواره های سلولی و فضای بین سلولی رسوب می کند.

همچنین این عنصر کمپلکس هایی با پلی فنول ها تشکیل می دهد و بنابراین به عنوان لینگین در تقویت دیواره های سلولی عمل می کند. همچنین این عنصر قادر است سمیت برخی فلزات از جمله آلومینیوم و منگنز را کاهش دهد.

 

کارکرد های عنصر بور بر اساس شواهد

اگر چه برخی از کارکردهای بور در متابولیسم گیاه هنوز روشن نشده است، شواهد نشان می دهند که این عنصر در دیواره سلولی با RG II پیوند کوالانسی برقرار می کند که منجر به این پیشنهاد می‌شود که این عنصر در طویل شدن سلول، ساخت اسید نوکلئیک، پاسخ های هورمونی، کارکرد غشایی و تنظیم چرخه سلول نقش دارد. گیاهان رویارو با کمبود بور انواع گسترده ای از علائم را نشان می دهند که بستگی به گونه و سن گیاه دارد.

یک علامت مشخص کمبود بور، نکروزه سیاه برگ های جوان و جوانه های انتهایی است. نکروزه شدن برگ های جوان ابتدا در قاعده پهنک برگ رخ می دهد. احتمال دارد ساقه ها به شکلی غیر معمول سخت و شکننده شوند. غالبیت انتهایی نیز ممکن است از دست برود که سبب می شود گیاه به شدت منشعب شود. اما سرشاخه های انتهایی به علت جلوگیری از تمایز، به زودی نکروزه می شوند. ساختارهایی نظیر میوه ها، ریشه های گوشتی و غده ها ممکن است نکروزه شوند یا ناهنجاری هایی که با تجزیه بافت های درونی مرتبط هستند مشاهده شوند.

• کمبود مواد معدنی نیتروژن و گوگرد
• کمبود مواد معدنی پتاسیم، کلسیم، منیزیم، کلر، روی و سدیم