فیزیولوژی، ارقام و آفات انار

مقدمه میوه‌های انار در گروه انواع بری‌ها (Berries) طبقه‌بندی می‌شوند. تعداد زیادی دانه در درون میوه، در پوست چرمی قرار دارد. پیش ‌از این تصور می‌شد گیاهان انار متعلق به خانواده گیاهی خود یعنی Punicaceae هستند. مطالعات اخیر مولکولی نشان می‌دهد که جنس Punica ممکن است در خانواده Lythraceae در وجود داشته باشد. جنس Punica […]

انار

مقدمه

میوه‌های انار در گروه انواع بری‌ها (Berries) طبقه‌بندی می‌شوند. تعداد زیادی دانه در درون میوه، در پوست چرمی قرار دارد. پیش ‌از این تصور می‌شد گیاهان انار متعلق به خانواده گیاهی خود یعنی Punicaceae هستند.

مطالعات اخیر مولکولی نشان می‌دهد که جنس Punica ممکن است در خانواده Lythraceae در وجود داشته باشد. جنس Punica شامل دو گونه است که نام آن‌ها: P. granatum L. و P. protopunica Balf می‌باشد.

انارها از آسیای مرکزی سرچشمه گرفته است. اما درختان انار با طیف وسیعی از خاک، آب‌وهوا سازگار هستند. بااین‌حال، می‌توان آن را در بسیاری از مناطق جغرافیایی مختلف ازجمله حوضه مدیترانه، کالیفرنیا و آسیا پرورش داد. انار در فرهنگ‌های باستانی کشورهای نزدیک مدیترانه از جایگاه مهمی برخوردار بوده است.

برخی دانشمندان اظهار داشتند كه انار میوه باغ مقدس عدن است، اما این ایده در مطالعات اخیر رد می‌شود. ابتدا انارهای خوراکی گزارش‌شده است که در ایران در طی ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کشت می‌شده است.

انار ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح به تونس و مصر نیز انتقال‌یافته است. در این مدت انارها در قبرس، ترکیه و یونان نیز بومی‌شده است. پراکندگی درختان در سراسر جهان ادامه یافته است و تا ۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح به چین رسیده است.

سطح زیر کشت انار در امپراتوری روم و اسپانیا در سال ۸۰۰ تخمین زده‌شده و در سال ۱۴۰۰ نیز به اندونزی رسیده است. رسیدن انارها به آمریکای مرکزی، مکزیک و آمریکای جنوبی در سال ۱۵۰۰ توسط اسپانیایی‌ها صورت گرفته است.

انار ازجمله پنج محصول اول زیر کشت‌شده به همراه انجیر، خرما، زیتون و انگور می‌باشد. گزارش‌شده است که اهلی شدن انار در ۴۰۰ الی۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در شمال ایران و هیمالیا در شمال هند آغازشده است. بر اساس تحقیقات، انار بیانگر زندگی، احیا و ازدواج در اساطیر یونان می‌باشد. با توجه به پاپیروس ابر (۱۵۵۰ پیش از میلاد) ، مصریان باستان از عصاره‌ ریشه انار برای مبارزه با کرم‌های خاکی استفاده می‌کردند. از طرف دیگر، بقراط (۴۰۰ پیش از میلاد) نیز از عصاره انار برای مقاصد درمانی زیادی استفاده، یعنی التهاب چشم و کمک به هضم غذا استفاده کرده است. در مکزیک از عصاره گل انار برای تسکین التهاب دهان و گلو استفاده‌شده است.

مطالعات علمی اخیر استفاده از میوه انار را برای اهداف پزشکی تأیید می‌کند. میوه‌های انار، گل‌ها، پوست درخت و برگ‌های درخت حاوی مواد فیتوشیمیایی های مفیدی هستند که آنتی‌اکسیدان، ضد میکروب می‌باشند و موجب کاهش فشارخون و باعث جلوگیری از بیماری‌های جدی مانند سرطان و دیابت می‌شود. مطالعات زیادی در مورد انار انجام‌شده و مزایای انار برای سلامتی انسان نیز تأیید شده است. نتایج ارزشمند این مطالعات باعث افزایش آگاهی عمومی در مورد انار و درنتیجه مصرف میوه انار در سراسر جهان شد. با این ‌حال، به دلیل دردسر برای استخراج عصاره و آب‌میوه این میوه، کاشت و مصرف آن هنوز محدود می‌باشد. بنابراین، آسیب‌های بسیاری از آفات، بیماری‌ها و بروز اختلالات فیزیولوژیکی ازجمله ترک‌خوردگی و آسیب‌دیدگی ناشی از سرما از مشکلات دیگری است که بر تولید تأثیر می‌گذارد و باعث کاهش بازاریابی محصول می‌شود. علاوه بر این، بسیاری از آسیب‌های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و بافتی پس از برداشت محصول ایجاد می‌شوند که منجر به تغییر رنگ، طعم، بافت و کاهش کیفیت مواد غذایی نیز می‌شود.

امروزه درخت انار در سراسر جهان در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری کاشت می‌شود. کشورهای حاشیه مدیترانه، هند، ایران و کالیفرنیا تولیدکنندگان اصلی انار هستند. آرژانتین، برزیل، پرو، شیلی و آفریقای جنوبی دیگر کشورهای مهم تولیدکننده هستند. هند، چین، ایران و ترکیه بیشترین سطح تولید رادارند. ایران و هند بزرگ‌ترین صادرکنندگان هستند. به دلیل افزایش سریع تولید، هیچ اطلاعات واضحی درباره کل مساحت و کل تولید در جهان در دسترس نیست. کل تولید در سال ۲۰۱۴ حدود سه میلیون تن تخمین زده می‌شود. تنوع ژنتیکی انار با بیش از ۵۰۰ رقم توزیع‌شده در سطح جهان نشان داده‌شده است که تقریباً ۵۰ مورد از آن‌ها به‌صورت تجاری کشت می‌شوند.

فیزیولوژی

گیاه

درختان انار به‌عنوان گیاهانی با عمر طولانی شناخته می‌شوند، اما تولید میوه پس از پانزده سال کاهش می‌یابد. درختان، درختچه مانند هستند و تا ۹ متر رشد می‌کنند. بااین‌حال، این درختان به‌طورکلی تا ۳-۴ متری رشد می‌کنند. برخی از انواع کوتوله (قدکوتاه) نیز موجود است.

درخت انار کم‌وبیش خاردار است. پوست درخت در هنگام جوانی قهوه‌ای مایل به قرمز است و با بالغ شدن به رنگ خاکستری تغییر رنگ می‌دهد. در باغات، گیاهان به‌طورمعمول به یک‌تنه واحد (تنه اصلی) تربیت می‌شوند. درختان ممکن است به صورت چند تنه نیز آموزش داده شوند.

باغ داران به دو گروه تقسیم می‌شوند، یک گروه یک‌تنه را پیشنهاد می‌کنند و گروه دیگر چند تنه‌ مختلف را پیشنهاد می‌کنند. نکته مهم در اینجا کیفیت میوه‌ها است. ازآنجاکه درخت خاردار است، چند تنه باعث خسارت بیشتری به میوه‌ها خواهد شد.

نکته مهم دیگر فاصله بین درختان و تعداد درختان در واحد سطح است. درواقع، اگر تعداد درختان در واحد سطح به‌خوبی ساماندهی شده باشند، تعداد میوه در هر درخت با توجه به توان درخت تفاوت معنی‌داری بین عملکرد یک‌تنه (تنه اصلی) و چند تنه (چند شاخه اصلی) مشاهده نمی‌شود.

بیشتر انارها در سال سوم خود بارور می‌شوند اما عملکرد و توجیه اقتصادی بعد از ۵ سال شروع می‌شود. عملکرد درخت ممکن است در سال سوم حدود ۱۰-۲۰ کیلوگرم باشد و بسته به رقم، منطقه جغرافیایی و شیوه‌های تولید نیز ممکن است در سال پنجم به ۶۰-۱۰۰ کیلوگرم نیز برسد.

درخت انار
درخت انار

گل‌ها

گل‌های انار حدود یک ماه پس از ظهور جوانه در شاخه‌های جوان در سال جاری رخ می‌دهند. گل‌ها به‌طورکلی روی شاخه های کوچک تشکیل می شود.

این اطلاعات به‌ویژه برای هرس بسیار مهم است. هرس نادرست درخت می‌تواند بر روی گل‌دهی تأثیرات منفی زیادی داشته باشد. گل‌ها می‌توانند به‌صورت تکی یا به‌صورت چندتایی یا در خوشه ظاهر ‌شوند. گل به شکل کالیکسی می‌باشد و دارای ۵ تا ۸ لوب بوده و گوشتی است.

گلبرگ‌های به‌صورت ۵ الی ۷ تایی به رنگ قرمز روشن و درخشان می‌باشد. گل‌های تعداد بی‌شماری، آزاد و بدون لایه‌های نازک هستند. گل‌های انار معمولاً به رنگ قرمز، نارنجی یا صورتی‌رنگ هستند. گل‌های سفید نیز گزارش‌شده است. قطر آن‌ها بیش از ۳ سانتی‌متر است. اولین نشانه میوه، شکوفه‌های تاج مانند در پایه گل‌ها است. گل‌ها به‌طورکلی “کامل” هستند، که شامل قسمت‌های نر و ماده است.

بااین‌حال، گیاه انار می‌تواند دارای سه نوع گل باشند. یعنی فرم‌های هرمافرودیت، نر و حد وسط. اگرچه گل‌ها عموماً خودگرده‌افشان می‌باشند، اما ممکن است به حشرات جهت گرده‌افشانی کامل احتیاج داشته باشند. بعضی از انارها بارور نیستند و به گرده افشان‌های سازگار و فیزیکی احتیاج دارند.

گرده‌افشانی ممکن است توسط حشرات، معمولاً زنبورهای عسل انجام گیرد. بسته به شرایط، رقم و موقعیت جغرافیایی تا ۳ ماه یا بیشتر گرده‌افشانی می‌تواند تغییر باشد. دوره شکوفه کامل حدود یک ماه طول می‌کشد و مجموعه میوه‌ها در حدود ۲ یا ۴ دوره به‌صورت مجزا اتفاق می‌افتد. اما، میوه‌های مرغوب حاصل از اولین گرده‌افشانی‌ها که در ۳ تا ۴ هفتگی پس از آغاز شکوفه دهی، تشکیل می‌شود. بنابراین، هرس میوه می‌تواند کیفیت میوه را نیز بهبود بخشد.

میوه گل اول معمولاً میوه‌هایی هستند که در نوک شاخه‌ها ظاهر می‌شود. بعد از تشکیل میوه‌های کلی (وقتی میوه‌ها به‌اندازه گردو رسیدند)، برای افزایش کیفیت میوه می‌توان میوه‌های کوچک‌تر را هرس کرد. این همچنین به کنترل برخی از آفات و همچنین بیماری جلوگیری می‌کند.

گل انار

میوه

میوه‌های انار از بالا و پایین یا گلوبوز به قطر ۵-۱۸ سانتی‌متر صاف‌شده و دارای پوستی چرمی هستند. داخل میوه توسط غشاهای نازک غیرقابل خوراکی به تعدادی حفره تقسیم می‌شود. این حفره یا سلول‌ها دارای دانه‌های زیادی می‌باشد.

کپسول‌هایی که بذر را در بر می‌گیرند آبدار بوده و شامل بذرهایی هستند که خوراکی بوده و توسط انسان مورد مصرف قرار می‌گیرند. دانه‌ها سرشار از فیبر و روغن بوده و برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند. میوه حدود ۴-۷ ماه پس از گل‌دهی به رسیدگی می‌رسند.

درجه حرارت

درجه حرارت بالا در طول دوره باردهی برای داشتن بهترین طعم مفید است. معمولاً میوه‌های تیره‌رنگ بهترین طعم را دارند. افزایش اختلاف دما بین روز و شب، باعث بهبود رنگ و طعم میوه‌ها می‌شود.

وزن میوه

وزن هر میوه می‌تواند از ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم متغیر باشد. با این‌ حال، میوه‌های کمی نیز می‌توانند تا ۱۸۰۰ گرم رشد کنند.

پوست میوه

پوست بیرونی میوه تلخ می‌باشد. پوست بیرونی غنی از ترکیبات با کاربردهای درمانی بالقوه است. این‌ها شامل تانن ها و فلاونوئیدها هستند که مواد نگهدارنده طبیعی آنتی‌اکسیدان‌های هستند.

میوه انار

دانه و بذرهای انار

پوست بیرونی میوه انار خوراکی نیست. درون میوه پر از دانه‌های آبدار انار می‌باشد که بذر را احاطه می‌کند. قسمت داخلی میوه به اتاق‌های زیادی تقسیم‌بندی شده است که دانه‌های زیادی در این‌ها واقع‌شده است. طعم آن از شیرین، شیرین و ملس تا ترش متفاوت است.

تعداد واقعی دانه‌های انار بسته به تنوع و اندازه، بین ۲۰۰ تا ۸۰۰ متغیر است. این می‌تواند به‌اندازه ۱۳۰۰ نیز افزایش یابد. هنگامی‌که آب از دانه‌های انار به‌راحتی خارج می‌شود نشان‌دهنده روغنی شدن بذرهای انار می‌باشند که می‌تواند به‌عنوان کمک‌کننده برای پوست استفاده شود. حدود ۱۸٪ وزن خشک دانه‌ها روغن هستند. حدود ۶۵٪ روغن اسید پونیکئیک است. این‌یک اسید چرب ۱۸ کربنی ۱۸ برابری است.

میوه انار
میوه انار

آب‌میوه

میزان آب موجود در میوه‌ها می‌تواند از ۲۰٪ تا ۵۰٪ متغیر باشد. آب انار نیز مانند سایر آب‌میوه‌ها سهم خود از قند طبیعی (فروکتوز، گلوکز و ساکارز) و اسیدهای ارگانیک ساده (آسکوربیک، سیتریک، فومار و مالیک) را دارد. این آب همچنین حاوی اسیدهای آمینه ضروری نیز می‌باشد.

ارقام مهم انار

صدها رقم در بسیاری از کشورها در سراسر جهان وجود دارد. ارقام انار را می‌توان با توجه به موارد زیر انتخاب و کشت کرد:

  1. طعم: شیرین، ملس و ترش
  2. زمان برداشت: زودرس، میان‌رس و پیش رس
  3. هدف بازار مصرف: فرآوری یا تازه خوری
  4. سختی بذر: بذر نرم و بذر سفت

این نام‌ها معمولاً یا از محل کشت یا از رنگ میوه سرچشمه می‌گیرند. تنوع ژنتیکی انار با بیش از ۵۰۰ رقم در سطح جهان شناسایی‌شده است که تقریباً ۵۰ مورد از آن‌ها به‌صورت تجاری کشت می‌شوند. انواع ترش این میوه بازارپسندی خوبی ندارند. گونه‌های دارای بذر سخت نیز بازارپسندی کمتری دارند. اگر رنگ و محتوای آب‌میوه مناسب باشد، این‌گونه‌ها معمولاً برای فرآوری (آب‌میوه) مورداستفاده قرار می‌گیرند.

رقم Wonderful

این رقم از فلوریدا سرچشمه گرفته است. دارای میوه‌های بزرگ و دانه‌هایی به رنگ‌های بنفش پررنگ تا قرمز تیره است. پوست میوه دارای ضخامت متوسط است. قسمت داخلی به رنگ قرمز تیره، آبدار بوده و طعم ترش دارد. دانه‌های آن خیلی سخت نیست. این رقم برای خوردن و آب‌میوه تازه مناسب می‌باشد. گیاه نیرومند و دارای باردهی مناسب می‌باشد. یکی از پیشروترین ارقام تجاری کالیفرنیا می‌باشد و محبوب‌ترین رقم در جهان به‌حساب می‌آید. اندازه میوه: ۳۵۰-۶۰۰ گرم، رسیدگی در ۱۷- ۲۱ روز اتفاق می‌افتد. از گلدهی تا رسیدگی کامل به حدود ۱۶۰-۱۸۰ روز طول می‌کشد.

رقم Hicaznar

این شناخته‌شده‌ترین رقم در ترکیه می‌باشد. رنگ داخلی و خارجی تیره می‌باشد. ماندگاری مناسب برای نگهداری، حمل‌ونقل مناسب می‌باشد. میوه‌ها ازنظر اندازه متوسط تا نسبتاً درشت بوده و دیررس می‌باشد. طعم آن ترش است و دانه‌ها سخت دارد. اندازه میوه: ۳۰۰-۴۵۰ گرم. رسیدگی بعد از رشد فیزیولوژیکی ۱۶ الی ۱۸ روز می‌باشد،. از گلدهی تا رسیدگی کامل حدود ۱۷۰-۱۹۰ روز طول می‌کشد.

رقم Bhagwa

سرچشمه آن هند می‌باشد. میوه‌های آن به همراه پوست قرمز مایل به زرد و پیاز مایل به قرمز با دانه‌های نرم بزرگ است. اندازه میوه: ۲۰۰-۳۵۰ گرم. رسیدگی بعد از رشد فیزیولوژیکی کمتر از ۱۶ روز می‌باشد. از گلدهی تا رسیدگی کامل حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰ روز طول می‌کشد.

رقم Arakta

این رقم از هند سرچشمه می‌گیرد. این‌یک محصول دارای میوه نرم و شناخته‌شده است که میان‌رس می‌باشد. رنگ پوست به رنگ قرمز یاقوت کبود و یا قرمز می‌باشد. تصور می‌شود که محتوای آب‌میوه در رقم‌هایی که دانه‌ها نرم دارند زیاد است. میوه‌ها به‌اندازه متوسط و بزرگ هستند. این رقم مناسب آب‌وهوای نیمه‌خشک می‌باشد و به دلیل مقاوم به خشکی شناخته می‌شود. اندازه میوه: ۲۲۵-۳۷۵ گرم. از گلدهی تا رسیدگی کامل ۱۸ روز می‌باشد. حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰ روز از گلدهی تا رسیدگی کامل زمان می‌برد.

رقم ملس یزدی Malas Yazdi

این رقم شناخته‌شده ایران است. انار باپوست مایل به قرمز ضخیم و شکل گرد، دارای اندازه‌ای شبیه به نارنگی یا گاهی به‌اندازه گریپ فروت است. رنگ پوست و رنگ داخلی به رنگ صورتی مایل به رنگ قرمز است. میوه‌ها سفید هستند. طعم آن شیرین و ترش است. از گلدهی تا رسیدگی حدود ۱۶۰-۱۸۰ روز طول می‌کشد.

رقم Mollar de Elche

Mollar de Elche شناخته‌شده‌ترین رقم اسپانیا با میوه‌هایی با طعم شیرین و دانه‌های نرم است. رنگ پوست صورتی مایل به قرمز است. میوه‌های بزرگ یا بسیار بزرگ از ۳۰۰ تا ۶۰۰ گرم می‌باشد. این درخت دارای رشد بسیار زیاد می‌باشد. از رشد فیزیولوژیکی تا رسیدگی کامل ۱۴-۱۷ است. از گلدهی تا رسیدن به بلوغ حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰ روز طول می‌کشد.

رقم Acco

این درخت با میوه‌های بسیار شیرین فلسطینی باپوست صورتی می‌باشد. دانه‌ها نرم‌تر از ارقام Wonderful  و بسیاری از ارقام استاندارد دیگر می‌باشد. گل‌ها به رنگ صورتی مایل به نارنجی و به رنگ نارنجی هستند. دانه‌های آن بسیار آبدارتر می‌باشد. برای آب‌میوه و تازه خوری مناسب می‌باشد. اندازه میوه: ۲۵۰-۴۵۰ گرم. از رشد فیزیولوژیکی تا رسیدگی کامل ۱۷ الی ۱۸ روز می‌باشد و از زمان گلدهی تا رسیدگی حدود ۱۳۰-۱۵۰ روز می‌باشد.

رقم Herskovitz

این رقم در اسرائیل با طعم ترش اصلاح‌شده است. قرمز پررنگ دارای بذر نسبتاً سخت است. گل‌های صورتی مایل به قرمز دارد. دانه‌ها بسیار آبدار می‌باشد. برای آب‌میوه و تازه خوری مناسب می‌باشد. اندازه میوه: ۲۵۰-۴۵۰ گرم است. از زمان گلدهی تا رسیدن به حدود ۱۳۰-۱۵۰ روز طول می‌کشد.

رقم های مهم انار در ایران

  • ملس ساوه
  • رباب نیزار
  • سیشه کاپا فردوس
  • نادری بادرود
  • اردستانی
  • مه ولات
  • باجستانی گنبد
  • قوچاق قونی
  • خزر
  • زاغ
  • طوق گردن اصفهانی دانه قرمز

رقم‌های دیگر

به‌غیراز رقم هایی که در بالا ذکر شد، ارقام دیگری نیز در سراسر دنیا استفاده می‌شود:

  • ارقام مهم چین: ۸۷-Qing 7, Heyinruanzi, Tongpi, Dabaitian, Teipitian and Bopi.
  • ارقام مهم در مصر: Arabi, Manfaloty, Nab El Gamal and Wardy.
  • ارقام مهم هند: Ganesh, Mridula, Jalore, Alandi, Muskat, Jodhpur Red, Dholka, Malta, Kandhari, Chawla, Nabha and Achikdana.
  • ارقام مهم مراکش: Gjeigi, Grenade Jaune, Gordo de Javita, Djeibali and Onuk Hmam.
  • ارقام مهم ترکیه: Çekirdeksiz, Ernar, Canernar, Fellahyemez, Hatay, İzmir 1, Katrbas and Silifke Narı.

نیازهای اکولوژیکی

کلیما

گیاه انار با کلیماهایی که دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم هستند، سازگار است. بنابراین آن را به‌عنوان میوه نیمه گرمسیری معتدل و معتدل کاشته می‌شود. اما، گیاه می‌تواند با طیف گسترده‌ای از شرایط آب‌وهوایی سازگار شود. گیاهان می‌توانند با درجه حرارت زیر -۱۱ درجه سانتی‌گراد به‌شدت آسیب ببینند. ممکن است از دشت‌ها تا ارتفاعی نزدیک به ۲۰۰۰ متر از سطح دریا نیز رشد کند.

درجه حرارت بالا به‌ویژه در دوره بلوغ مفید می‌باشد. این امر باعث می‌شود که میوه‌ها بسته به تنوع، ازنظر رنگی شیرین‌تر و قرمزتر شوند. بنابراین، افزایش اختلاف دمای بین روز و شب باعث بهبود طعم میوه می‌شود. آب‌وهوای مرطوب بر کیفیت میوه تأثیر منفی می‌گذارد. درخت انار می‌تواند در برابر خشک‌سالی مقاومت کند، اما عملکرد بسیار کاهش می‌یابد. برگ‌های گیاهی مستعد سرما هستند.

خاک و آب

درختان انار نسبت به خاک‌های شور، آهکی، قلیایی و شنی سازگاری خوبی دارد. انار خاک‌های قلیایی خفیف را تحمل می‌کند (تا pH 8.5) اما خاک کمی اسیدی را ترجیح می‌دهد (pH 6.0-6.5). درختان انار ازنظر مقاومت زیادی در برابر شوری خاک دارد.

درخت می‌تواند در برابر شوری مقاومت کند اما میوه‌ها آسیب می‌بینند. کاهش قابل‌توجهی در این خاک‌های شور مشاهده می‌شود. شوری آب نباید بیشتر از ۳.۵۰۰ ppm باشد. درختان در خاک‌های لومی عمیق، نسبتاً سنگین و آبرفتی بهتر رشد می‌کنند. درختان می‌توانند خاک‌هایی که آهک و اندکی قلیایی هستند را تحمل کنند. در خاک‌های سبک تا شنی نیز می‌توان کشت کرد. با این‌ حال، حتی اگر باغ‌های دارای آب‌وهوای خوبی باشند، بازده در این نوع خاک زیاد نیست.

تکثیر انار

تکثیر انار عموماً با قلمه گیری انجام می‌شود. تکثیر گیاهان جدید از دانه به دلیل ایجاد تفرق صفات و عدم تولید میوه‌های یکنواخت ارجح نیست. کیفیت میوه و عملکرد میوه درختانی که از بذر تکثیر می‌شوند نیز کم می‌باشد. پیوند زدن یکی دیگر از روش‌های تولیدمثل برای انار است. بااین‌حال، تنه درختان انار سخت نیست و پوست درخت نیز به‌راحتی می‌تواند متورم شود.

این صفات در تنه درختان باعث می‌شوند که تنه درختان در شرایط جوی بارانی به‌راحتی ترک‌بردارند. بنابراین، برای استفاده از تکنیک پیوند برای انار مناسب نیست. بهترین روش تکثیر برای درخت انار توسط قلمه می‌باشد. قلمه‌ها، ترجیحاً ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر طول باید باشند و از چوب یک‌ساله کاملاً بالغ به دست آید. بهترین زمان قلمه گیری، زمان خزان درختان تا قبل از باز شدن جوانه‌ها می‌باشد.

قلمه‌ها در نهالستان‌ها کاشته می‌شوند و معمولاً طی ۶ ماه برای کاشت آماده می‌شوند. در این دوره، قلمه‌ها به‌طور مرتب آبیاری می‌شوند. تا زمان جوانه‌زنی برگ‌ها، به آبیاری روزانه نیاز است. بنابراین، آبیاری می‌تواند با فاصله ۲ روز انجام شود. از ریشه جوش‌ها نیز می‌توان برای تولیدمثل گیاهان جدید استفاده کرد.

تاسیس باغ

قبل از کاشت، شخم عمیق خاک بسیار توصیه می‌شود. کاشت در چاله‌هایی در عمق حدود ۳۰-۵۰ سانتی‌متر انجام می‌شود. کاشت قلمه‌های ریشه‌دار در مزرعه ممکن است در ابتدای فصل ، قبل از آبکشی انجام شود. همچنین توصیه می‌شود قبل از کاشت، شاخه‌های جانبی و ریشه‌های بلند هرس شود زیرا ممکن است قدرت قلمه‌ها را کاهش دهد.

گیاهان برای رشد و نمو تمام انرژی خود را از خورشید می‌گیرند. بنابراین، جهت کاشت باغ باید به‌درستی انجام شود تا از نفوذ مقدار مناسب خورشید اطمینان حاصل شود. برای دستیابی به حداکثر کیفیت و کمیت میوه، نور آفتاب باید به‌طور صحیح در داخل باغ توزیع شود. جهت‌گیری ردیف‌های درخت باید از شمالی-جنوبی باشد.

نورگیری مناسب و خوب به‌صورت بالقوه توسط درختان در ردیف‌های شمالی-جنوبی همیشه بیشتر از درختان کاشته شده در ردیف‌های شرقی-غربی می‌باشد. عامل مهم دیگری که در نفوذ نور بسیار تأثیر می‌گذارد تراکم کاشت (فاصله بین گیاهان و ردیف‌ها) و ارتفاع درخت است. فاصله ترجیحی در بین گیاهان ۳ متر (یا ۲ متر) و در بین ردیف‌ها ۵ متر (یا ۴ متر) است، اما بسته به نوع انار بستگی دارد. برای گونه‌های قدکوتاه ممکن است از ۱ متر در بین گیاهان و ۳ متر در بین ردیف‌ها نیز استفاده شود. آبیاری سبک باید اندکی پس از کاشت انجام شود.

هرس

درختان ممکن است به‌صورت تنه تکی و یا چند شاخه (به‌صورت درختچه‌ای) هرس و تربیت داده شوند. فرم درختچه‌ای فقط برای حیاط‌های کوچک قابل‌استفاده است و برای تولید اقتصادی نامطلوب است. درختان انار به‌طور طبیعی تمایل به تولید پاجوش‌های زیادی از پایه مادری دارند. اگر سیستم تنه واحد موردنظر باشد، یک ساقه نیرومند (یا پاجوش) انتخاب می‌شود و شاخه‌هایی از آن رشد می‌کنند. پاجوش‌هایی که از پایه مادری بیرون می‌آید باید مرتباً حذف شوند. زیرا این پاجوش‌ها انرژی گیاه را مصرف می‌کنند و باعث کاهش کمیت و کیفیت می‌شوند. روی این تنه اصلی، ۳-۵ شاخه اصلی (بازو) مجاز به رشد تقریباً از ۶۰-۸۰ سانتی‌متر از سطح زمین هستند.

در صورت تمایل به تربیت به‌صورت چند شاخه‌ای (بوته‌ای)، ۳-۶ پاجوش نیرومند در اطراف پایه درخت جوان انتخاب می‌شوند و اجازه رشد می‌یابند. انتخاب ساقه‌ها ممکن است دو یا سه سال طول بکشد تا اینکه تنه‌های خوب به‌طور صحیح در اطراف پایه درخت توزیع شوند. همه پاجوش‌های دیگر باید مرتباً حذف شوند.

با توجه به حساسیت درختان انار در برابر آسیب در فصل یخبندان، ممکن است کشاورزان سیستم تنه چند شاخه‌ای را در شرایط آب‌وهوایی سرد انتخاب کنند. این امر به این دلیل است که در صورت صدمه در اثر یخ‌زدگی، به‌طورکلی نیمی از تنه‌ها آسیب‌دیده و بقیه آسیب نمی‌بینند. بنابراین، ساقه‌های جدید را می‌توان در ۲-۳ سال از پاجوش‌ها آموزش داد. در صورت تربیت به فرم تک تنه و در صورت سرمازدگی، ممکن است کل درخت و گیاه از بین برود.

هرس زمستانه انار

درختان انار برای اطمینان از تعداد مناسب میوه در هر زمستان به هرس نیاز دارند. شاخه‌های اصلی ساقه یا ساقه‌ها باید از ۴۰-۵۰ سانتی‌متری سطح زمین هرس شوند. میوه‌ها در شاخه‌های کوتاهی ظاهر می‌شوند که به آن‌ها شاخه‌های بارده می‌گویند.

شاخه‌های بارده قدیمی‌توانایی بارور شدن میوه را از دست می‌دهند و نیاز به حذف شدن دارند. مطلوب است که رشد و میوه دهی جدید روی چوب ۱ تا ۳ ساله تشویق شود. شکوفه و گل‌ها بر روی شاخه‌های ۲ ساله (گاهی ۳ ساله) ظاهر می‌شود. هرس سبک و سالانه رشد گیاه تازه میوه را تشویق می‌کند.

با این ‌حال، هرس سنگین بازده را کاهش می‌دهد که هرس غلط و سنگین می‌تواند دلیل این امر باشد. بنابراین، هرس باید انجام شود تا تعداد کافی شاخه‌چوبی بارور بر روی درخت باقی بماند. حذف شاخه‌های درگیر و هم سو با هم بسیار مهم می‌باشد. علاوه بر این، هرس میوه از شاخه‌های پر میوه به تولید میوه‌های بزرگ‌تر می‌انجامد و همچنین از شکستگی بر اثر باد نیز جلوگیری می‌کند.

هرس باید در ماه‌های زمستان بعد از هوای سرد قبل از جوانه‌زنی انجام شود. بنابراین، با برداشتن پاجوش‌ها از پایه درخت و کوتاه کردن شاخه‌ها از ۴۰-۵۰ سانتی‌متر، هرس به‌طور مرتب باید ادامه یابد. هرس باید به‌صورت جامی با شاخه‌های کافی برای عملکرد و حمایت از درخت انجام گیرد. هدف دیگر نباید از نفوذ جریان هوا و نور خورشید در داخل کانوپی جلوگیری شود. گاهی اوقات، به‌خصوص در طی ۳-۴ سال اول، ممکن است شاخه‌ها به حمایت زیادی نیاز داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که میوه‌ها باعث شکستگی درخت نمی‌شود.

درختان باید در ارتفاع بیش از ۳ متر نگهداری شوند تا انرژی برای برداشت به حداقل برسد. هرس بیش‌ازحد ممکن است باعث تابش بیشتر آفتاب به میوه‌ها شود. درختان باید از شاخ و برگ کافی برای محافظت از میوه‌ها در برابر آفتاب‌سوختگی برخوردار باشند. میوه انار نسبت به آفتاب‌سوختگی بسیار حساس است.

هرس و شکل دادن درخت به‌منظور جلوگیری از آسیب آفتاب‌سوختگی بسیار مهم است. هرس باید به‌گونه‌ای صورت گیرد تا تشکیل و رسیدگی میوه‌ها در زیر درخت باشد تا از آسیب آفتاب‌سوختگی جلوگیری شود. سیستم‌های تک تنه عمودی، یا دوتا شاخه عمودی یا سیستم‌های شارپ V ممکن است برای پشتیبانی از درختان انار که نیاز به قیم دارند برای تولید سایه استفاده می‌شود.

آبیاری

آبیاری منظم بعد از کاشت گیاهان جوان توصیه می‌گردد. دوره آبیاری توصیه‌شده بسته به آب‌وهوا و شرایط خاک بین ۱ تا ۷ روز است. در خاک‌های شنی نیاز به آبیاری روزانه است، اما در خاک‌های لومی رسی، فاصله آبیاری در طول بهار حداکثر ۷ روز و در شرایط شدید تابستان حداکثر ۳ روز است. در صورت وجود بی‌نظمی در آبیاری هنگام تشکیل و رشد میوه، بر روی میوه ترک ایجاد می‌شود. برای مناطق مختلف برنامه و مقدار آبیاری متفاوت می‌باشد. به‌طورکلی، هر ۱ درجه سانتی‌گراد افزایش دما (در مقایسه با آب‌وهوای مدیترانه) باعث افزایش نیاز آبیاری تقریباً ۲ لیتر بیشتر می‌شود.

تغذیه

استفاده از کود دامی پوسیده‌شده در مزرعه، در زمان کاشت حدود ۵ کیلوگرم به ازای هر درخت توصیه می‌شود. نیاز کودهای درختان انار بسته به نوع و سن درختان متغیر می‌باشد. نیازهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم خالص درختان انار ۲ ، ۳ ، ۴ و ۵+ ساله در جدول پایین آورده شده است.

برنامه غذایی و کود دهی انار
برنامه کودی درخت انار

نیتروژن برای بزرگ شدن، تقسیم سلولی و رشد شاخه‌ها بسیار مهم است. بنابراین، مقدار نیتروژن در تعیین حداکثر اندازه میوه‌ها با افزایش تعداد و اندازه سلول‌های داخل میوه بسیار مهم است. این کود باید در طول فصل رشد استفاده شود، اما توصیه می‌شود قبل از برداشت محصول از مصرف آن خودداری کنید. مصرف نیتروژن قبل از برداشت ممکن است ترک‌خوردگی میوه را بهبود بخشد.

فسفر برای ریشه‌زایی و گلدهی لازم است. نیازهای سالانه باید در طول فصل گلدهی حدود ۴ ماه اعمال شود. پتاسیم برای بزرگ شدن سلول‌ها لازم است. توصیه می‌شود بعد از تشکیل میوه تا زمان برداشت محصول استفاده شود. جدای از کودهای فوق، حدود ۵۰ کیلوگرم کود دامی کاملاً پوسیده‌شده و ۱ کیلوگرم سولفات آمونیوم قبل از گلدهی برای رشد سالم و باردهی باکیفیت توصیه می‌شود. گاهی اوقات کمبود روی، کلسیم، منگنز، منیزیم در تنش انار مشهود است. استفاده از اسپری‌های روی، کلسیم، منگنز و منیزیم در حین ایجاد و رشد شاخ و برگ در بهار و اواسط تابستان بسیار توصیه می‌شود.

این ریزمغذی‌ها، به‌ویژه روی و کلسیم برای جلوگیری از ترک‌خوردگی میوه بسیار مهم هستند. استفاده از کودها باید طبق آزمایش و تجزیه برگ و خاک انجام شود. نمونه برگ‌ها ممکن است دو ماه پس از باز شدن جوانه‌ها از شاخه‌های بدون میوه جمع‌آوری شود. برگ‌ها باید از چرخه بهار حدود ۳ ماه سن داشته باشند. غلظت بهینه مواد معدنی برگ در زیر آورده شده است:

برنامه ریز مغذی انار

آفات انار

شته

شته‌ها از مهم‌ترین و گسترده‌ترین آفات در باغات انار هستند. آن‌ها معمولاً از برگ‌های جوان تغذیه می‌کنند و باعث ضعیف شدن و همچنین انتقال برخی ویروس و بیماری‌های درختان می‌باشد. طغیان این آفت معمولاً اوایل بهار و در اواسط پاییز مشاهده می‌شود.. این آفت بسته به شرایط آب‌وهوایی، در سراسر مناطق دنیا طغیان می‌کند و به‌راحتی نیز کنترل می‌گردد.

شته روی گل انار
شته روی انار

شناسایی

شته‌ها بسته به گونه‌های آن به رنگ زرد مایل به سبز، سبز، زرد، قهوه‌ای یا سیاه هستند. اما، Aphis punicae عموماً به رنگ زرد مایل به سبز است. این شته‌ها بدن‌های گلابی‌شکل نرم و پاهای بلند دارند. برخی از گونه‌های شته می‌توانند دارای یک پوشش مومی بر روی بدن خود باشند که کنترل آن‌ها را دشوار می‌کند.

شته‌ها حشراتی هستند دارای بدن نرم و دارای تغذیه و قطعات دهانی مکنده می‌باشد. شته‌ها از این نوع قطعات دهانی برای تغذیه از شاخه‌های کوچک، برگ‌ها، گل‌ها و میوه‌های کوچک با مکیدن مایعات استفاده می‌کنند. بعضی از شته‌های بالغ درجایی که بیشتر گونه‌ها دارای بال هستند، بدون بال هستند. این ویژگی باعث می‌شود جمعیت شته‌ها به‌سرعت پراکنده شوند.

چرخه زندگی

شته‌ها ممکن است در طی یک سال نسل‌های زیادی داشته باشند. بعضی از گونه‌های شته جفت‌گیری می‌کنند و در پاییز تخم‌گذاری می‌کنند. در این مرحله، هیچ‌گونه شاخ و برگی بر روی درختان وجود ندارد و بنابراین شته‌ها تخم‌های خود را روی میزبان قرار می‌دهند. معمولاً روی علف‌های هرز یا بر روی درختان همیشه‌سبز این کار را انجام می‌دهند. هنگامی‌که هوا گرم می‌شود، این تخم‌ها به پوره تبدیل می‌شوند. هر شته بالغ ممکن است روزانه ۱۰-۲۰ پوره تولید کند و حدود ۳ هفته ممکن است زنده بماند. این باعث می‌شود جمعیت شته‌ها با سرعت بسیار بالایی افزایش یابد. از طرف دیگر، بعضی از شته‌های ماده ممکن است در صورت نبود جفت، اقدام به تخم‌گذاری کنند و به‌صورت غیرعادی تولیدمثل کنند. پوره‌ها، شته‌های جوان، حدود چهار بار قبل از بلوغ، پوست‌اندازی انجام می‌دهند. آن‌ها مانند بسیاری از حشرات دیگر هیچ مرحله شفیرگی ندارند.

خسارات

شته‌ها زمستان را در علف‌های هرز، در نزدیکی درختان و گاهی در درختان انار می‌گذرانند. در بهار، شته‌ها به‌سرعت در برگ‌های جوان، شاخه‌های گل ده، گل و میوه‌های جوان رشد می‌کنند. اگر جمعیت زیاد و سنگین، بیش از ۲ هفته بر روی درختان بماند، درختان جوان به‌شدت ضعیف می‌شوند. ازآنجاکه از برگ‌ها و میوه‌ها تغذیه می‌کنند، بر روی برگ‌ها و میوه‌ها اگزودات چسبنده‌ای (عسلی) را تولید می‌کنند که به‌عنوان بستر برخی از قارچ‌ها عمل می‌کند. شته‌ها همچنین ممکن است ویروس‌ها را از گیاهان دیگر یا بین درختان انار منتقل کنند.

مدیریت

جمعیت کم و محدود از شته‌ها برای کشاورزان انار مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر جمعیت افزایش یابد، که برای شته‌ها بسیار آسان است، برای کشاورزان مشکل ایجاد می‌کند. برای یک دیدگاه کلی، مشخص است که کنترل شیمیایی با حشره‌کش‌ها ممکن است حشرات مفید را نیز از بین ببرد.

کنترل بیولوژیکی

دشمنان طبیعی، به‌ویژه سوسک‌های ماده، در صورت کم بودن جمعیت می‌توانند شته‌ها را کنترل کنند. بااین‌حال، در واقعیت در کنترل شته‌ها چندان مؤثر نیستند. دیده‌شده است که شته‌ها و مورچه‌ها دارای هم‌زیستی با هم هستند. در طی مرحله بدون بال شته‌ها، مورچه‌ها آن‌ها را بر روی درختان حمل می‌کنند و شته‌ها، در عوض، برای مورچه‌ها عسلک تولید می‌کنند. مورچه‌ها همچنین از شته‌ها در برابر برخی دشمنان طبیعی محافظت می‌کنند. برای کنترل مورچه‌ها، ممکن است مواد چسبنده‌ای در اطراف تنه درختان بزرگ مالیده شود که مانع از بالا رفتن مورچه‌ها بر روی درختان می‌شود. بااین‌وجود، پیشنهاد می‌شود مواد چسبنده را مستقیماً روی درخت قرار ندهید. تنه ممکن است با یک ماده شیمیایی پوشانده شود و قارچ و بیماری‌های گیاهی را تشدید کند.

کنترل به زراعی

از بین بردن منبع شته‌ها، مانند علف‌های هرز یک کنترل کشاورزی بسیار مهم برای شته‌ها است. دفع علف‌های هرز قبل از بیدار شدن درختان باید انجام شود. حذف پاجوش‌های انار از پایه درخت یکی دیگر از روش‌های مهم کنترل به زراعی می‌باشد. از طرف دیگر، باید در نظر داشته باشید که شته‌ها برگ‌های جوان را ترجیح می‌دهند. بنابراین، مقدار زیاد استفاده از نیتروژن ممکن است شرایط را برای طغیان شته‌ها را مطلوب کند.

کنترل شیمیایی

باغ‌های انار حداقل به فاصله هر ۳ روز در طول بهار باید به‌طور مرتب پایش شوند. این امر برای کنترل شته‌ها بسیار مهم است تا در زمان صحیح آلودگی‌ها مشخص شود و در صورت لزوم از حشره‌کش‌ها استفاده شود. جمعیت شته‌ها معمولاً وقتی دمای بین ۲۰-۳۰ درجه سانتی‌گراد است افزایش می‌یابد.

اگر جمعیت افزایش یابد و برگ‌ها شروع به پیچیده شدن کنند، کنترل شته‌ها دشوار می‌شود. معمولاً از حشره‌کش‌های عمومی مانند استامی پراید، کنفیدور، دیازینون و … برای کنترل این آفت استفاده می‌شود. گاهی اوقات یک برنامه و تقویم آفت و سم‌پاشی برای کنترل آفات کافی است. اما اگر شرایط آب‌وهوایی گرم باشد، استفاده از برنامه سم‌پاشی و شیمیایی تقریباً محدود می‌شود. استفاده متناوب از سم‌ها برای جلوگیری از مقاومت شته‌ها در برابر حشره‌کش‌ها بسیار مهم است. روحانی و همکاران. (۲۰۱۳) مطالعه‌ای در مورد کنترل شیمیایی گیاه Aphis punicae در انار در ایران انجام داده‌اند.

وی میزان مرگ‌ومیر آفت شته را در شرایط آزمایشگاهی برعلیه ایمیدلا کلرید، تیامتوکسام، تیاکلوپرد و فلونیامید ارزیابی کرد. آن‌ها گزارش دادند كه مقدار LC50 برای ایمیدلاكوپید، تیامتوكسام، تیكلوپریت و فلونی آمید به ترتیب: ۰.۲۴ میکرولیتر در میلی‌لیتر / میلی‌لیتر ، ۰.۳۱ میلی‌گرم در میلی‌لیتر ، ۴۸/۰ میکرولیتر در میلی‌لیتر و ۰.۰۵ میلی‌گرم در میلی‌لیتر به دست آمد. بنابراین حساسیت حشرات نسبت به سموم دفع آفات مورد آزمایش قرار گرفت که به ایمیداکلوپید> تیاکلوپید> فلونیامید> تیامتوکسام ثبت شد.

پروانه ها

یکی از مهم‌ترین گونه‌های پروانه‌ای که به انارها آسیب می‌رساند پروانه انار است (Virachola isocrates، Virachola livia یا Deudorix isocrates). این‌گونه در خانواده Lycaenidae به ترتیب Lepidoptera واقع‌شده است. همچنین به‌عنوان پروانه‌های میوه انار یا پروانه انار شناخته می‌شود. این آفت گسترده و مخرب است که در سراسر آسیا فعالیت دارد.

شناسایی

این آفت دارای لاروهای قهوه‌ای تیره، کوتاه و کوچک است. طول آن‌ها ۱.۵ تا ۲ سانتی‌متر است. بالغ‌های این پروانه به رنگ قهوه‌ای مایل به آبی است. یر روی پیشانی ماده‌ها علامت “V” شکل نمایان می‌باشد.

چرخه زندگی

بالغ‌ها تخم‌های خود را به‌طور جداگانه روی برگ یا جوانه‌های گل می‌گذارند. دوره تفریخ از تخم حدود ۷-۱۰ روز به طول می‌انجامد و دوره لاروی ۴۰-۵۰ روز طول می‌کشد. دوره پوره‌ای ممکن است در میوه میزبان (محصول آسیب‌دیده) یا در شاخه‌ها دیده می‌شود. دوره پوره‌ای ۵-۳۵ روز طول می‌کشد. چرخه زندگی کلی ۱ تا ۲ ماه به پایان می‌رسد.

خسارات

پروانه‌های انار از مهم‌ترین و مخرب‌ترین آفات انار به شمار می‌روند. بالغ‌ها تخم‌های خود را درون جوانه‌های گل می‌گذارند و کاترپیلار این پروانه‌ها به میوه‌های جوان حمله می‌کند. کاترپیلارها از محتویات داخلی میوه‌ها تغذیه می‌کنند و باعث ایجاد شکاف در میوه می‌شوند. هنگامی‌که لارو رشد می‌کند، با سوراخ کردن از پوست میوه خارج می‌شوند.

مدیریت

هیچ کنترل بیولوژیکی در برابر این آفت شناخته‌نشده است. کنترل کشاورزی نیز دشوار است، اما باید در نظر داشت که مزارع تمیز، همیشه دارای خسارت کمتری از این آفت هستند. آسیب‌های آفت به‌طورکلی در دوره گل‌دهی رخ می‌دهد. در طی این مدت، باغ‌های موردنیاز به‌طور منظم کنترل می‌شوند و وجود بیش از ۵ پروانه برای هر هکتار دلیلی برای کاربرد مبارزه شیمیایی می‌باشد. موارد زیر حشره‌کش‌های آزمایش‌شده و موفق در برابر پروانه انار کاربرد Indoxacarb ، Spinosad و Bacillus thuringiensis (BT) مؤثر بوده است. اما، استفاده از Spinosad و BT در برنامه‌های کاربردی بیولوژیکی بسیار توصیه می‌شود. بعضی‌اوقات، برای کنترل مؤثر آفات کاربرد بیش از یک ماده شیمیایی لازم می‌باشد.

محققان گزارش كردند كه اين آفت تخم‌ها را بر روی جوانه‌های گل و كليه میوه‌های در حال رشد قرار می‌دهد و ممكن است باعث از بين رفتن كل محصول شود مگر اينكه گل‌ها ۲ بار با فاصله ۳۰ روز از هم بازشوند. محققان گزارش دادند كه  پروانه اولیویا مهم‌ترین آفت انار در قبرس می‌باشد كه خسارت ۱۴.۶۳٪ در سال ۲۰۱۱ و ۱۵.۵۷٪ خسارت در سال ۲۰۱۲ در تیمارهای كنترل درمان‌نشده داشته است.

بید انار

کرم گلوگاه انار (Ectomyelois ceratoniae) و پروانه مرکبات (Cryptoblabes gnidiella) رفتار مشابهی دارند و شبیه به هم هستند. پروانه‌ها دارای پیشانی‌های نقره‌ای و سیاه هستند وبال‌ها ممکن است به رنگ قهوه‌ای دارچینی و سیاه باشند.

شناسایی

تخم‌ها بیضی هستند و به‌طور نامنظم رتیکول می‌شوند. در ابتدا آن‌ها به رنگ سفید هستند و قبل از تاریخ زردرنگ می‌شوند. لاروها هنگام رشد در انتها حدود ۱۲ میلی‌متر هستند. سر به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای یا سیاه‌رنگ است. پوره‌ها حدوداً ۶ میلی‌متر طول دارند، در ابتدا به رنگ سبز هستند و به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز نیز تغییر رنگ می‌دهند. بالغ‌ها حدود ۱-۲ سانتی‌متر هستند. سر و قفسه سینه به رنگ خاکستری قهوه‌ای می‌باشد و دارای آنتن‌های ساده‌ای هستند.

چرخه زندگی

بالغ‌ها مشخص‌شده است که شب‌ها فعال هستند و جفت‌گیری انجام می‌دهند. ماده‌ها روز بعد تخم‌گذاری را شروع می‌کنند. بالغ‌ها به‌طورکلی با جذب مواد شیرین بالغ می‌شوند، مانند عسلک‌هایی که توسط شته‌ها یا غذاهای دریایی دفع می‌شوند. بالغ‌ها حدود ۱۰ روز در طول دوره‌های گرم و حدود ۳۰ روز در دوره‌های سرد زندگی می‌کنند. ماده‌ها تخم‌های خود را روی میوه می‌گذارند و تخم‌ها بستگی به آب‌وهوا دارند و کمتر از روزها در آب‌وهوای گرم قرار دارند. هنگامی‌که لاروها تخم می‌گذارند، آن‌ها از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند، همچنین بالغ‌ها شروع به تغذیه از میوه نیز می‌کنند.

خسارات

پروانه‌ها گاهی به میوه‌های انار سالم نیز حمله می‌کنند. بااین‌حال، افزایش تعداد آفات ممکن است خسارت جدی‌تری ایجاد کند. پروانه‌ها ترجیح می‌دهند تخم خود را روی میوه‌های آسیب‌دیده یا ترک‌خورده بگذارند. تغذیه در داخل میوه ممکن است باعث پوسیدگی میوه نیز شود.

مدیریت

پیشگیری از آسیب میوه با کنترل پروانه‌ها بسیار مهم است. برداشت میوه‌های فصل قبل زراعی از درختان و همچنین حذف میوه‌های آسیب‌دیده نیز برای از بین بردن میزبان آفات مهم می‌باشد. حشره‌کش‌های زیر در مقابل پروانه‌ها مؤثر هستند.

ممکن است یک برنامه کاربردی برای کنترل این آفت کافی باشد. آستانه اقتصادی حدود ۱۰ حشره در هر هکتار شروع می‌شود. محققان گزارش داده‌اند که میزان آلودگی پروانه کرب در باغ‌های انار ۴۵٪ در سال ۲۰۱۱ و ۶۱٪ در سال ۲۰۱۲ بوده است.

میر جلیلی و پورازیزی یک روش یکپارچه برای کنترل پروانه کربوهی را به شرح زیر توصیه می‌کنند: ۱- پیشگیری ، ۲- مکانیکی ، و ۳- روش‌های بیولوژیکی.

آن‌ها همچنین پيشنهاد کرده‌اند كه استفاده از ارقام مقاوم از اهميت بسياری برخوردار است و بنابراين استفاده از رازيانه برای دورنگه داشتن آفت از اهميت بسيار زیادی برخوردار است. به گفته نویسندگان، جمع‌آوری و سوزاندن بقایای میوه‌های قدیمی سال قبل دارای اهمیت است. برای کنترل بیولوژیکی، آن‌ها پیشنهاد کردند که زنبورهای تریکوگرام را تکثیر و رها کنند.

پروانه فری

پروانه فری (Zeuzera pyrina) یکی از نزدیک به ۷۰۰ گونه پروانه Cossidae است و ممکن است مضرترین پروانه برای انار باشد.

شناسایی

سینه بزرگ پروانه فری دارای ۶ نقطه تاریک مرتب دو خط می‌باشد. بال‌ها تقریباً شفاف و در نقاط تاریک پوشیده شده‌اند. نر دارای آنتن‌هایی شانه مانند می‌باشند که از ویژگی‌های بارز و قابل‌توجهی برای حشرات نر و ماده است. ترجیحاً پروانه فری در جنگل‌های تقریباً هر گیاه زندگی می‌کند. سیب، گلابی، آلو، انار، تمشک، زیتون، گردو، شاه‌بلوط و هویج می‌باشد. پیش‌بینی پروانه فری بسته به جغرافیا، آب‌وهوا بین ۲ تا ۶ سانتی‌متر است. تخم‌های بیضی‌شکل، مسطح در هر دو انتها هستند و به رنگ صاف و سفید مایل به زرد هستند. لارو دارای سرسیاه قهوه‌ای یا براق می‌باشند. پوره‌ها به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز هستند.

چرخه زندگی

پروانه فری دو یا سه زمستان را به شکل لاروی می‌گذرانند و از ساقه، برگ درختان و درختچه‌های مختلف تغذیه می‌کنند. لاروها تقریباً دو سال زمان نیاز دارند تا رشد خود را قبل از ظهور شفیرگی کامل کنند. دوره پوره‌ای به‌طورکلی در زمان بهار ادامه دارد. پس‌ازآن، بالغ‌ها ممکن است ظاهر شوند و عموماً شب‌ها پرواز می‌کنند و روزها در تنه درختان استراحت می‌کنند.

خسارات

لاروها تخم‌های خود را روی پوست میوه می‌گذارند. لاروها در چوب شاخه‌ها و گاه تنه اصلی از تخم خارج می‌شوند. اگر شاخه‌ها به‌شدت موردحمله قرار گیرند، به‌احتمال‌زیاد در وزش باد شدید فعالیت نمی‌کنند. بعضی‌اوقات، آن‌ها باعث می‌شوند که کل درخت خشک‌شده و سقوط کند.

مدیریت

برای مدیریت موفقیت‌آمیز پروانه فری، مهم نیست که باغ‌ها در نزدیکی گیاهان میزبان آفت ایجاد نشود. افرا، مرکبات، تاک، بلوط، بید، افرا، گردو، زیتون، سیب، گیلاس، گلابی، آلو و برخی از درختان مشابه گیاهان میزبان این آفت هستند. نکته مهم دیگر این است که، بعضی‌اوقات باغ داران از چوب این درختان برای ایجاد قیم برای درختان و نهال‌های جوان انار استفاده می‌کنند. این کار ممکن است آفت را به زمین بیاورد. بنابراین باید به این نکته مهم در انتخاب جنس قیم توجه کرد. پس از آلوده شدن باغ توسط این آفت، اولین مرحله و قدم برش و سوزاندن شاخه‌های آسیب‌دیده در مرحله لاروی می‌باشد. بنابراین، ممکن است لازم باشد در حین فعالیت آفات بالغ، حشره‌کش سم‌پاشی شود. حشره‌کش‌های مفید برای کنترل پروانه فری شامل Chlorpyrifos ethyl و Dimethoate 400 می‌باشد.

مگس مدیترانه‌ای میوه

مگس مدیترانه‌ای میوه یا (Ceratitis capitata) یکی از مهم‌ترین آفات کشاورزی در جهان می‌باشد. برخلاف برخی آفات دیگر به‌سرعت زیاد می‌شوند و می‌تواند آب‌وهوای خنک‌تر را نیز تحمل کند. این خصوصیات آن را به یک آفت بسیار مهم تبدیل می‌کند. این آفت در سرتاسر منطقه مدیترانه (جایی که از آن نام‌گرفته است)، جنوب اروپا، خاورمیانه، استرالیا و آمریکا گسترش‌یافته است.

گزارش‌شده است که طیف گسترده‌ای از محصولات کشاورزی مانند مرکبات، زیتون، انجیر، انار، آووکادو، سیب، بادام، گیلاس، کیوی، پاپایا، هلو، گلابی، آلو، فلفل، گوجه‌فرنگی و غیره را نیز آلوده می‌کند.

تشخیص

مگس میوه مدیترانه‌ای کوچک‌تر از پرواز معمول می‌باشد. طول آن‌ها حدود ۳-۶ میلی‌متر است. دارای رنگ قهوه‌ای مایل به زرد با لکه‌های قهوه‌ای است.

گوشه‌های پایین صورت آفت دارای لکه‌های سفید می‌باشد. چشم‌ها به رنگ بنفش مایل به قرمز است. قفسه سینه به رنگ سفید تا زرد خامه‌ای است.

نواحی سبک بدن دارای موهای سفید بسیار ریز است. بال‌ها بخش‌های مهمی برای شناسایی هستند. بال‌ها با نوارهای قهوه‌ای مشخص‌شده است. حشره بالغ این آفت ممکن است ۲-۳ ماه زندگی کند و به‌طورکلی در شاخ و برگ درختان یافت می‌شود. تخم‌های آن‌ها باریک، صاف و منحنی به طول ۱ میلی‌متر است.

تخم‌ها به رنگ سفید براق هستند. لاروها سفید و کشیده هستند. آخرین سن معمولاً ۷ تا ۹ میلی‌متر طول دارد. شفیره حدود ۴ میلی‌متر طول، استوانه‌ای شکل، به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز تیره و شبیه به یک‌دانه گندم می‌باشد.

چرخه زندگی

این آفت به‌طورکلی چرخه زندگی خود را در چهار مرحله انجام می‌دهد: تخم، لارو، شفیره و بالغ در ۳ هفته. بااین‌حال، توسعه و رشد وابسته به دما است. تخم مگس مدیترانه‌ای زیرپوست میوه میزبان گذاشته می‌شود. آن‌ها طی ۲-۴ روز تخم‌ریزی انجام می‌دهد. اما ممکن است این مدت در هوای خنک تا ۱۶-۱۸ روز نیز طول بکشد. لاروها حدود ۵-۱۰ روز از برگ‌ها تغذیه می‌کنند. سپس، شفیره به‌طورکلی در خاک زیر گیاه میزبان قرار می‌گیرند. بنابراین، برای بالغ‌ها حدود ۵-۱۰ روز زمان لازم است تا ظهور کنند. حشرات بالغ تا ۲-۳ ماه می‌توانند زندگی کنند. اگر دما از ۱۰ درجه سانتی‌گراد پایین‌رود، رشد متوقف می‌شود. در شرایط خنک، ممکن است حدود ۱۰۰ روز یا بیشتر برای تکمیل چرخه زندگی خود نیاز داشته باشد.

خسارات

آسیب این مگس بر روی انار عمدتاً در اثر تخم‌ریزی در میوه‌ها و لاروهایی مس باشد که از میوه‌ها تغذیه می‌کنند، ایجاد می‌شود. بااین‌حال، تجزیه بافت گیاهی توسط مگس مدیترانه‌ای، آفات دیگر را نیز جذب می‌کند و ممکن است باعث ورود بقیه آفات به میوه‌ها شود. معمولاً مگس مدیترانه‌ای روی ارقام دارای پوست نازک فعالیت می‌کند. بعضی از ارقام مانند Wonderful و Hicaznar دارای پوست‌های ضخیم هستند و مگس مدیترانه‌ای این ارقام را ترجیح نمی‌دهد. آفت نمی‌تواند تخم را درون میوه‌هایی باپوست ضخیم بگذارد. نکته مهم دیگر این است که هوای سرد فعالیت این آفت را کاهش می‌دهد. بنابراین، آفات معمولاً انارهای دیررس را ترجیح نمی‌دهند. میوه‌های جوان آسیب‌دیده ممکن است تخریب و پوسیده‌شده و معمولاً از درخت می‌افتند. تونل‌های لارو نقاط ورودی باکتری‌ها و قارچ‌ها را نیز فراهم می‌کنند و ممکن است باعث پوسیدگی میوه شوند.

مدیریت

کنترل مگس مدیترانه‌ای به دلیل ویژگی‌های آن‌که در بالا توضیح داده شد بسیار دشوار است. سه روش كنترل ممكن است در حال حاضر توصيه شود:

  1. تله‌های فرومونی یا نوری
  2. طعمه شاخ و برگ
  3. سم‌پاشی

استفاده از تله‌های (فرومونی یا نوری) جذب و از بین بردن یک مدیریت بسیار موفقیت‌آمیز گزارش‌شده است. دام جذب و کشتن از فرومون و یک حشره‌کش تشکیل‌شده است. فرومون ماده شیمیایی است که نرها یا ماده مگس مدیترانه‌ای را به خود جلب می‌کند. مواد فرومانی حشرات را جذب می‌کنند و از طریق سه سوراخ در اطراف تله وارد دام می‌شوند. وقتی حشرات وارد تله می‌شوند، سعی می‌کنند به سمت نور پرواز کنند و از بالای تله که شفاف هست فرار کنند، در طی آن حشرات به حشره‌کش‌ها برخورد می‌کنند و از بین می‌رود. توصیه می‌شود حدود ۹۰ روز قبل از برداشت محصول تله‌ها را در قسمت‌های جنوبی درختان انار آویزان می‌کنند. برای ارقام حساس انار، در قبرس مورد آزمایش قرار گرفت، جایی که مگس مدیترانه‌ای یک آفت بسیار مخرب و فراوان می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که ۳۰ عدد تله برای هر هکتار، کنترل بسیار مؤثری را داشته است.

کنترل با عملیات به زراعی

یکی از مهم‌ترین روش‌های به زراعی برای کنترل مگس مدیترانه‌ای، بهداشت محیط با تمیز کردن میوه‌های آلوده می‌باشد. بهداشت میدانی ممکن است به از بین بردن منبع تخم، لارو و شفیره کمک کند.

کنترل شیمیایی

مگس مدیترانه‌ای فقط چند دقیقه برای تخم‌گذاری نیاز دارد و بنابراین مواد باقیمانده شیمیایی نمی‌توانند حشرات بالغ را در این مدت کوتاه از بین ببرد. بنابراین، اسپری‌های شیمیایی معمولاً در محافظت از میوه در برابر این آفت مؤثر نمی‌باشد. به همین دلیل، جذب پروتئین به همراه اسپری حشره‌کش برای کنترل خطرات بالغ توصیه می‌شود. مگس مدیترانه‌ای ماده برای بالغ شدن تخم‌ها به منبع پروتئین نیاز دارد. به همین دلیل است که مگس مدیترانه‌ای برای دریافت پروتئین موردنیاز از میوه‌ها تغذیه می‌کند. بنابراین طعمه‌ها برای حشرات بالغ (به‌ویژه ماده‌ها) را تشویق می‌کنند که از پروتئین تغذیه کنند و حشره‌کش‌ها آن‌ها را بکشند. برای افزایش راندمان باید از اسپری‌های حشره‌کش طعمه در ترکیب با روش‌های بهداشتی خوب استفاده شود. استفاده از طعمه (منبع پروتئین و حشره‌کش) برای پاشیدن به کل درخت کاربردی می‌باشد. کاربرد طعمه بر روی قسمت‌های جنوبی درختان در مساحت حدود ۱-۲ مترمربع از هر درخت روی یک ردیف انجام می‌شود.

توصیه می‌شود که این برنامه در حدود ۲ متر بالاتر از خاک انجام شود، نه اینکه از قسمت فوقانی یا پایین درخت شدید باشد. بر روی میوه‌های رسیده نیز نباید پاشیده شوند. بسته به جمعیت، استفاده مجدد هفتگی یا دو بار در هفته توصیه می‌شود. در طی این برنامه‌های کاربردی، جمع‌آوری و از بین بردن محصولات آسیب‌دیده از باغ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سم‌پاشی در ظهر و عصر ممکن است خطر سوزاندن یا آسیب برگ و میوه را در پی داشته باشد. در بعضی موارد، اگر جمعیت خیلی زیاد باشد، ممکن است تمام درختان میوه طعمه شوند. باران نکته مهم دیگری برای کاربردهای طعمه است، باران‌های سنگین ممکن است طعمه‌های شاخ و برگ را شسته و به پاشش مجدد نیاز باشد. یکی دیگر از روش‌های کنترل مگس مدیترانه‌ای، سم‌پاشی می‌باشد.

این ماده با طعمه بر روی شاخ و برگ متفاوت است، زیرا ممکن است تمام مراحل مگس مدیترانه‌ای را از مرحله تخم تا حشرات بالغ را از بین ببرد، اما ممکن است سایر آفات دشمنان طبیعی را نیز از بین ببرد. اما، از طرف دیگر، سم‌پاشی کنترل مؤثری بر جمعیت مگس مدیترانه‌ای دارد و اگر جمعیت اطراف آن زیاد باشد، این آفت به آلوده کردن باغ‌ها ادامه خواهد داد. بنابراین، طعمه‌های شاخ و برگ کنترل بیشتری را انجام می‌دهد و مؤثرتر می‌باشد. سم‌های مورداستفاده Malathion و Nu-Lure می‌باشد.

شپشک آرد آلود

شپشک آرد آلود، Planococcus citri (Risso) (Hemiptera: Pseudococcidae) بر روی بسیاری از گیاهان میزبان از جمله انار حمله می‌کند.

شناسایی

شپشک آرد آلود مرکبات شرایط مرطوب را ترجیح می‌دهند. اندازه حشرات بالغ شپشک آرد آلود از ۳ تا ۵ میلی‌متر طول دارند. ماده‌ها به رنگ سفید تا قهوه‌ای روشن و بدون بال هستند. بدن حشرات بالغ ماده با موم سفید پوشانده شده است که آن‌ها را از حشره‌کش‌ها محافظت می‌کند و آن‌ها را به یک آفت مهم برای محصولات زراعی تبدیل می‌کند.. بسته به گیاه میزبان، ماده‌ها ممکن است تا یک ماه زندگی کنند. حشرات ماده ممکن است ۳۰۰ تا ۶۰۰ تخم بگذارند. نرها ازنظر رنگی شبیه به ماده‌ها هستند. نر بالغ برخلاف حشرات ماده بالدار هستند. تخم‌ها به رنگ صورتی و در ۲ تا ۱۰ تاریخ می‌شوند.

چرخه زندگی

قبل از اینکه حشره ماده بالغ شوند، دو سن مرحله عبور می‌کنند. هر مرحله لازم است ۱ تا ۲ هفته طول بکشد. پوره‌های ماده ازنظر ظاهری به حشرات بالغ ماده شباهت دارند. بااین‌حال، پوره‌های نر نسبت به پوره‌های حشرات ماده کشیده‌تر هستند. شپشک آرد آلود نر در طی ۱ تا ۲ هفته پس از شفیرگی بیرون می‌آیند. عموماً نرها حدود ۴/۴ میلی‌متر طول دارند. این آفت زمستان را به‌طورکلی به‌عنوان تخم‌مرغ در سطح فوقانی تنه و زیر برگ یا شاخه‌های پایینی درخت می‌گذرانند.

خسارات

شپشک آرد آلود به‌طورکلی قسمت‌های سایه (کانوپی) درختان را ترجیح می‌دهد. اگر میوه‌ها نرسیده و کال باشند، حشرات بالغ در آنجا پنهان می‌شوند و خود را از دشمنان و حشره‌کش‌ها محافظت می‌کنند. این آفت از میوه تغذیه می‌کنند و آلودگی آن‌ها به برگ‌های پژمرده و زرد منجر می‌شود. ممکن است باعث خزان زودرس برگ نیز شود. تغذیه توسط آفت باعث بروز عسلک‌های شیری روی میوه‌ها می‌شود و درنتیجه باعث رشد قارچ می‌شود. هر دو ظاهر میوه‌ها را خراب می‌کنند و همچنین کیفیت میوه را با کاهش فتوسنتز کاهش می‌دهند.

مدیریت

مدیریت شپشک آرد آلود نیاز به یک رویکرد و مدیریت یکپارچه و عمومی دارد. درصورتی‌که این آفت در زیر برگ و لابه‌لای برگ و شاخه‌ها استقرار پیدا کند فقط مبارزه شیمیایی برای کنترل این آفت مؤثر می‌باشد و حتماً باید سعی داشت از حشره‌کش‌های سیستمیک استفاده شود. بنابراین، ممکن است حشره‌کش‌های تماسی به آفات نرسند و آن‌ها به حیات خود ادامه دهند.

کنترل بیولوژیکی

برخی مطالعات گزارش داده‌اند که چندین دشمن طبیعی در کنترل شپشک آرد آلود مؤثر هستند. طبق برخی از گزارش‌ها، کنترل بیولوژیکی، مؤثرترین روش برای کنترل این آفت می‌باشد. محققان گزارش دادند كه، تعدادی از زنبورهای پارازیت وجود دارد كه بر روی شپشک آرد آلود فعالیت می‌کند و زنبورهای پارازیت Angmentus sp. رایج‌ترین و مهم‌ترین می‌باشد. علاوه بر پارازیتوئیدها، برخی از شکارچیان مانند؛ کفشدوزک‌ها، کنه‌های شکارچی، مورچه‌ها و مگس‌های سیرفید می‌توانند در کنترل این آفت بسیار مؤثر هستند.

کنترل (کشاورزی) به زراعی

همان‌طور که در چرخه زندگی توضیح داده‌شده است، حشرات بالغ در شکاف‌های بین شاخ و برگ و میوه مخفی می‌شوند. بنابراین، هرس مناسب برای جلوگیری از شکل‌گیری و از همه مهم‌تر هرس مناسب میوه‌های انار در کنترل شپشک آرد آلود بسیار مهم است. انجام سبک‌سازی میوه (هرس میوه) با از بین بردن میوه‌هایی که با یکدیگر درگیر هستند، ابزاری بسیار مؤثر در کنترل آفات است. تمیز کردن تجهیزات و مواد برداشت برای کاهش شیوع این حشره نیز مفید است.

کنترل شیمیایی

کنترل شیمیایی برعلیه این آفت به دلیل ماهیت رفتاری آن‌ها که در شکاف‌های بین شاخ و برگ و میوه مخفی می‌شوند، غالباً روش ناکارآمدی به‌حساب می‌آید. مشاهده‌شده است که برخی از ترکیبات فعال در برابر این آفت بسیار مؤثر است، اما همه آن‌ها به جز اسپیروتوترامات که حشره‌کش‌های تماسی هستند تأثیر نسبتاً مناسبی داشته است. کلرپیریفوس اتیل یکی از حشره‌کش‌های تماسی است که هنوز مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای اثربخش بودن این حشره‌کش نیاز به سم‌پاشی دقیق و کامل می‌باشد. Spirotetramat به‌عنوان مؤثرترین حشره‌کش در برابر شپشک آرد آلود شناخته‌شده است. استفاده از حشره‌کش‌ها به‌محض مشاهده آفت تا ۲ماه قبل از بلوغ میوه توصیه می‌گردد.

کنه

کنه زنگار انار (Brevipalpus lewisi) نیز به انار آسیب می‌رسانند. کنه‌ها آفات بسیار کوچکی هستند و دیدن آن‌ها با چشم غیرمسلح یا حتی با لنز دستی دشوار است.

شناسایی

این کنه شفاف، مسطح و کشیده هستند. بالغ‌های این آفت دارای لکه‌های قرمز و قهوه‌ای هستند. این کنه‌ها زمستان را در زیرپوسته‌های درخت واقع در شاخه‌های بزرگ می‌گذرانند. آن‌ها در تابستان به برگ و میوه حمله می‌کنند. کنه زنگار انار حدود ۰.۲۵ میلی‌متر طول دارند و دارای دو جفت‌پا کوتاه در قسمت جلوی بدن و ۲ جفت‌پای کوتاه هستند که به سمت شکم باریک حرکت می‌کنند.

چرخه زندگی

جمعیت کنه‌های زنگار انار از اواخر ماه مه تا اوایل ژوئن، هنگامی‌که میانگین درجه حرارت پایین‌تر از ۲۰ درجه سانتی‌گراد است، کم است اما قابل‌تشخیص است. بنابراین، با افزایش دما، جمعیت کنه شروع به افزایش می‌کند. بنابراین، در اواخر ماه سپتامبر، تعداد کنه‌ها همراه با کاهش دما شروع به کاهش می‌کنند. این دوره‌ها بسته به شرایط آب و هوایی مناطق متغیر می‌باشد.

خسارات

تغذیه این کنه منجر به پوسته پوسته شدن قهوه‌ای یا چرمی شدن میوه، مانند آفتاب‌سوختگی می‌شود. بااین‌وجود، آفتاب‌سوختگی و سایر دلایل ناشناخته که موجب چرمی شدن پوست می‌شود را می‌توان با آسیب کنه زنگار انار اشتباه گرفت. خسارت ناشی از این کنه‌ها باعث آسیب رساندن به سطح میوه در کنار ساقه نیز می‌شود. در غیر این صورت، آسیب چرمی شدن پوست میوه، ناشی از خسارت کنه زنگار انار نیست.

مدیریت

پیش‌بینی طغیان این ممکن است سطح خسارات اقتصادی را بسیار پایین نگاه دارد. بااین‌حال، برای کاهش جمعیت و جلوگیری از خسارت، جمعیت بیش‌ازحد باید با حشره‌کش‌ها درمان شوند. کاربرد گوگرد بهترین روش کنترل جلوگیری از صدمه کنه می‌باشد.

تریپس

برخی تریپس ها ممکن است روی انارها شروع به فعالیت کند، اما آسیب قابل‌توجهی مشاهده نمی‌شود.

شناسایی

تریپس (Scirtothrips dorsalis) عموماً از رشد جدید گیاهان تغذیه می‌کنند. این‌گونه به رنگ زرد و زرد مایل به سبز است و روی بدن آن‌ها دو نوار سیاه وجود دارد. تخم‌ها به رنگ سفید و لوبیایی شکل هستند. پوره‌های تازه تاریخ شده از تخم به رنگ قرمز هستند و با رشد خود قهوه‌ای مایل به زرد می‌شوند.

چرخه زندگی

ماده‌ها به‌طور متوسط ۵۰ تخم در زیر سطح برگ‌ها قرار می‌گذارند. دوره تاریخ تخم بین ۳-۷ روز است. دوره پورگی حدود ۲-۵ روز خواهد بود.

خسارات

پوره و حشرات بالغ محتویات جوانه، گل، برگ‌ها و میوه‌ها را مکیده و کوچک می‌کنند. هنگامی‌که تریپس ها از برگ تغذیه می‌کنند، نوک برگ‌ها قهوه‌ای شده و پیچیده می‌شوند. مکیدن سلول‌های گل توسط تریپس ممکن است باعث خشک شدن و ریختن گل‌ها شود. خرد کردن میوه‌ها منجر به تشکیل زخم و کاهش بازارپسندی محصول می‌شود. آسیب به میوه‌های جوان توسط تریپس ممکن است باعث ترک‌خوردگی روی میوه شوند.

مدیریت

از بین بردن و حذف تمام قسمت‌های آلوده گیاه در کنترل و مدیریت این آفت بسیار مؤثر می‌باشد. به نظر می‌رسد حشره‌کش‌هایی نظیر  Acetamiprid و Imidacloprid برای کنترل تریپس مؤثر هستند.

مگس سفید (سفید بالک)

مگس‌های سفید حشراتی بسیار ریز هستند که ممکن است به میوه‌ها و برگ‌های انار آسیب برساند، اما خسارات شدید بسیار نادر است. آن‌ها عسلک چسبنده‌ای مانند شته‌ها از دفع می‌کنند و باعث زرد شدن یا مرگ برگ‌ها می‌شوند.

شناسایی

نام آن‌ها از موم سفیدروی بال‌های این حشرات گرفته‌شده است. حشرات بالغ ریزودرشت دارای بدن‌های زرد وبال‌های سفید هستند. تخم‌ها به مدت دو روز به رنگ سفید و بعداً به رنگ سیاه تبدیل می‌شوند. پوره‌ها به شکل بیضی‌شکل و ازنظر رنگی سفید هستند.

چرخه زندگی

سفید بالک‌ها معمولاً در قسمت زیرین برگ‌ها قرار می‌گیرند. سفیدک بالک‌ها در هوای گرم به‌سرعت رشد می‌کنند و اگر دشمن طبیعی وجود نداشته باشد، جمعیت آن‌ها به‌سرعت رشد می‌کنند. مهم‌ترین نوع سفید بالک‌ها شامل سفید بالک‌های گلخانه‌ای (Trialeurodes vaporariorum) و سفید بالک سیب‌زمینی (Bemisia tabaci) می‌باشد. سفید بالک‌ها معمولاً تخم‌های خود را در قسمت زیرین برگ‌ها قرار می‌دهند. تخم‌ها از طریق چهار مرحله از تخم‌ریزی شروع‌شده و به مرحله بلوغ می‌رسد.

خسارات

سفید بالک‌ها از شیره گیاهان تغذیه می‌کنند و مانند شته‌ها عسلک از خود دفع می‌کنند. جمعیت زیاد این آفت می‌تواند باعث خشک شدن و ریزش برگ‌ها شود. برخی از سفید بالک‌ها می‌توانند ویروس‌ها را بین انارها منتقل کنند. همان‌طور که در بالا توضیح دادیم، سفید بالک‌ها برای انار آفت جدی حساب نمی‌شوند، اما آلودگی زیاد می‌تواند خسارت زا باشد و به‌محض مشاهده باید مبارزه انجام شود.

مدیریت

ازآنجایی‌که خسارات سفید بالک‌ها عمومی و زیاد نیست، گاهی اوقات مدیریت ویژه لازم نیست. اما، کنترل آلودگی‌های سنگین کار آسانی نیست.

کنترل بیولوژیکی

برخی از دشمنان طبیعی برای سفید بالک‌ها وجود دارند. بال توری، کفشدوزک‌ها و حشرات شکارگر نقش کنترلی دارند. به همین دلیل، استفاده آگاهانه از هرگونه حشره‌کش از اهمیت بالایی برای عدم آسیب دیدن دشمنان طبیعی برخوردار است. این‌یک جنبه بسیار مهم مدیریت سفید بالک‌ها می‌باشد. کنترل گردوغبار و مورچه‌ها ممکن است نقش مهمی در کنترل سفید بالک‌ها داشته باشند که در آن از آفات در برابر دشمنان طبیعی محافظت کنند.

کنترل به زراعی

در طی مراحل شفیرگی و پورگی غیر متحرک می‌باشند، ریشه‌کن کردن می‌تواند یک اقدام مؤثر در کنترل این آفت می‌باشد. مالچ‌های پلاستیکی که دارای یک رو آلومینیومی ( بازتاب‌کننده نور ) می‌توانند مگس‌های سفید را از گیاهان کوچک دفع کنند. تله‌های چسبنده زرد را می‌توان در داخل باغ هم برای اندازه‌گیری جمعیت و هم برای کنترل احتمالی آویزان کرد. ازآنجاکه مگس‌های سفید قدرت پرواز بالایی ندارند، بسیاری از تله‌ها برای کنترل مؤثر این آفت مؤثر می‌باشد.

کنترل شیمیایی

بسیاری از حشره‌کش‌ها در برابر سفید بالک‌ها آزمایش‌شده‌اند، اما هیچ‌یک از آن‌ها کنترل مؤثری بر جمعیت زیاد و طغیان کرده سنگین نداشته‌اند. بیشتر حشره‌کش‌ها فقط آن دسته از سفید بالک‌هایی را که در تماس مستقیم قرار دارند، از بین می‌برد. به همین دلیل باید از حشره‌کش‌ها برای پوشاندن کامل درخت از جمله قسمت زیرین برگ‌های آلوده استفاده شود. در صورت زنده ماندن، سفید بالک‌ها ممکن است به‌راحتی در برابر حشره‌کش‌ها مقاومت ایجاد کنند. به همین دلیل استفاده از حشره‌کش‌ها توصیه نمی‌شود. با این‌حال، در صورت استفاده صحیح از حشره‌کش‌ها ممکن است مؤثر باشد.

نتیجه‌گیری

انار یکی از مهم‌ترین محصولات استراتژیکی ایران می‌باشد. این میوه به‌وفور در سراسر دنیا یافت نمی‌شود و این می‌تواند فرصت مناسبی برای ارزآوری و درآمد خوبی از این میوه باشد. درنتیجه باید رویکرد علمی و عملی مناسبی در جهت تولید بهتر و بیشتر این میوه بسیار پرخاصیت و محبوب ایجاد کرد. درخت انار همچنان دارای ارقام مختلفی در دنیا می‌باشد که مهم‌ترین ارقام تجاری در دنیا که دارای بازارپسندی و مزه مناسبی می‌باشد برای فلات ایران می‌باشد که به‌صورت مختصر توضیحاتی داده‌شده است.

برای کنترل آفات انار، ابتدا باید آن‌ها را به‌صورت کامل شناخت و سپس در مورد مبارزه با آن‌ها بهترین روش را انتخاب کرد. زیرا در صورت عدم‌تشخیص درست و عدم شناخت درست آفت هزینه مبارزه با آفات را بسیار بالا می‌برد و همچنین خسارات بسیار سنگینی بر روی محیط‌ زیست ایجاد می‌کند و همچنین آفات را نیز کنترل نخواهد کرد.

این پست برای شما مفید بود؟

با کلیک بر روی ستاره به این مقاله امتیاز دهید! (بالاترین امتیاز ستاره سمت چپ)

میانگین امتیاز ۴.۲ / ۵. مشارکت‌کننده‌ها: ۱۱

اولین نفری باشید که به این مقاله امتیاز می‌دهد!

اگر این مقاله را دوست داشتید و مفید بود ...

این مقاله رو در شبکه های اجتماعی به اشتراک بذار!

از این که این مقاله برایتان مفید نبود متاسفیم!

چگونه این مقاله رو بهبود بدیم؟

به ما بگو چطور بهتر شیم؟

منتظر دیدگاه شما هستیم! ارسال دیدگاه

دیدگاه خود را ارسال کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*
*