فواید باغبانی و پرورش گل و گیاهان برای سلامتی جسم و روان

مقدمه

در عصر حاضر با سوق پیدا کردن فرهنگ بشریت به سمت ماشینی شدن و پیشرفت تکنولوژی و کم‌تحرکی و محرومیت انسان‌ها از طبیعت، بیش از هر زمان دیگری بهداشت و سلامت فردی با پیامدهای قابل‌توجه اقتصادی و اجتماعی درخطر است و پرورش گل و گیاهان و باغبانی برای سلامتی مفید و ضروری است. در ارتباط بودن با گل و گیاهان تأثیرات فوق‌العاده‌ای بر روح و جسم انسان‌ها دارد که در این مقاله به ۱۳ تأثیر مهم آن اشاره می‌کنیم.

پیامدهای دوری از طبیعت و کم‌تحرکی در زندگی انسان

طبق آمارها و داده‌های جهانی، زندگی مدرن و ماشینی این عصر از زندگی بشریت پیامدهای خطرناکی برای سلامتی انسان داشته که در زیر به نمونه‌ای از مطالعات بر روی مردم ایالات‌متحده اشاره می‌کنیم:

• آخرین آمار نشان می‌دهد که ۳۳ درصد از بزرگ‌سالان در ایالات‌متحده چاق هستند و سالانه ۱۴۸ میلیارد دلار هزینه‌ی پزشکی متحمل می‌شوند. همچنین این آمار چاقی به ۱۸ درصد مرگ‌ومیر در ایالات‌متحده منجر می‌شود.
• مردم آمریکا بیش از ۹۰ درصد وقت خود را در خارج از منزل سپری می‌کنند و سبک زندگی بسیار بی‌تحرک، غیرسالم و غیرطبیعی بدون ارتباطات اجتماعی دارند.
• اطلاعات عمومی در دسترس نشان می‌دهد که هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی ایالات‌متحده بالاترین سرانه را در جهان دارد و این مقدار همچنان در حال افزایش است.
• تحقیقات اخیر که توسط شرکت دیزنی تأمین‌شده است نشان می‌دهد که اکثر کودکان و نوجوانان بیشتر وقت خود را در منزل می‌گذرانند (تا سن ۱۶ سالگی کمتر از ۷ ساعت در هفته را در طبیعت می‌گذرانند)، ۶۵ درصد والدین ایالت متحده از آن به‌عنوان اصلی‌ترین نگرانی پس از زورگویی، کیفیت آموزش و چاقی یاد می‌کنند.

تاثیر باغبانی، پرورش گل و گیاه بر سلامتی انسان

حال به موضوع اصلی مقاله و اثرات باغبانی و پرورش گل و گیاهان بر سلامتی انسان می‌پردازیم:

۱- همان‌طور که در مجله‌ی انجمن قلب آمریکا گزارش‌شده است، پرورش گل و گیاهان و باغبانی (همراه با فعالیت‌های دیگر مانند دویدن و شنا) می‌تواند خطر حمله‌ی قلبی را کاهش دهد.

۲- باغبانی و کشاورزی کالری زیادی مصرف می‌کند و چربی سوزی بالایی دارد. باغبانی یک ورزش متوسط به بالا محسوب می‌شود. طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، شما فقط در طی یک ساعت کار در باغ یا باغچه‌ی حیاط خود می‌توانید تا ۳۳۰ کالری بسوزانید (بیشتر از بلند کردن وزنه به همان مدت) تا آنجا که انستیتوی ملی بهداشت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه باغبانی به مدت ۳ تا ۵ بار در هفته را به‌عنوان بخشی از استراتژی سلامت، توصیه می‌کند.

۳- باغبانی سنگین نه‌تنها فقط در حفظ وزن، بلکه در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و سایر بیماری‌های تهدیدکننده‌ی زندگی مفید است. فقط ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی در سطح متوسط چند بار در هفته می‌تواند فشارخون بالا را کنترل کرده و از ابتلا به آن نیز جلوگیری کند. در حقیقت باغبانی در لیست توصیه‌های موسسه‌ی ملی قلب، ریه و خون برای مقابله با فشارخون بالا جایگاهی کسب کرده است.

۴- باغبانی احتمال پوکی استخوان را کاهش می‌دهد و عضلات و ماهیچه‌ها را تقویت می‌کند. هنگام بیل زدن و حفر زمین، کاشت، وجین علف‌های هرز و انجام کارهایی از این قبیل که نیاز به کشش و استحکام دارند، همه‌ی گروه‌های اصلی ماهیچه‌ها درگیر می‌شوند و در حال انجام کار هستند و فعالیت خوبی دارند.

۵- باغبانی از بین برنده‌ی استرس است. در حقیقت ممکن است که استرس شکنی آن حتی از سایر فعالیت‌هایی که در اوقات فراغت انجام می‌دهید مؤثرتر باشد. در یک مطالعه در هلند به دو گروه از دانش آموزان گفته شد که بعد از انجام کار استرس‌زا ۳۰ دقیقه در خانه بمانند و بخوانند و یا باغداری کنند. گروهی از آن‌ها که به باغداری پرداختند از روحیه‌ی بهتری نسبت به گروه دیگر برخوردار بودند و همچنین در آزمایشات گرفته‌شده از آن‌ها سطح پایین‌تری از کورتیزول (هورمون استرس) نشان داده شد.

۶- احاطه شدن با گل‌ها سلامت فردی را بهبود می‌بخشد. در تحقیقات ساختاری که در دانشگاه روتگرز توسط دکتر ژانت و هاویلاندجونز انجام شد نتایج نشان داد که گل‌ها یک تعدیل‌کننده‌ی طبیعی و سالم خلق‌وخوی هستند و تأثیر آنی بر شادی و تأثیرات بلندمدت بر خلق‌وخو دارند و باعث ایجاد ارتباط صمیمی‌تر بین افراد می‌شوند.

۷- باغبانی راهی برای معنا دادن به زندگی ماست. بودن در باغ و در بین گل‌ها و گیاهان و احساس ارتباط عمیق با زمین این فرصت را به انسان می‌دهد تا بیشتر روی زیبایی‌ها متمرکز شود و احساس قدردانی، فراوانی و شکر گذاری را به ما القا می‌کند.

۸- حفاری در خاک و بیل زدن دارای فوایدی مانند سلامت واقعی و افزایش خلق‌وخوی است. Larry Dossey نویسنده‌ی one mind و Diggingg Deep درباره‌ی اهمیت باغبانی و حفاری در فیزیولوژی ما نوشته است.

شواهد موجود برای آنچه فرضیه‌ی بهداشت نامیده می‌شود فراوان است. به‌طور خلاصه میدانیم کودکانی که در سنین حیاتی و سازنده در معرض آلودگی خاک قرار دارند (به عبارتی در تماس با خاک باشند و با آن بازی کنند) در مقایسه با کودکانی که والدین، آن‌ها را تمیز و دور از خاک نگه می‌دارند سیستم ایمنی قوی‌تر و سالم‌تری ایجاد می‌کنند و بعداً در زندگی شیوع کمتری از آسم، اگزما و آلرژی دارند. قرار گرفتن در معرض گردوغبار در کودکی باعث سلامتی و مقاومت بیشتر بدن در دوران بزرگ‌سالی می‌شود.( این مطلب تایید یا رد نمی شود)

کریستوفر لاوری استادیار فیزیولوژی در دانشگاه کلرادو در بوادر با تزریق واکسن مایکوباکتریوم (یک واکسن حاوی باکتری‌های بی‌ضرر که در خاک یافت می‌شوند) به موش دریافتند که آن‌ها باعث آزاد شدن و متابولیسم سروتونین در بخش‌هایی از مغز می‌شوند که عملکرد خلق‌وخوی را کنترل می‌کنند و دقیقه مانند داروهای ضدافسردگی تقویت‌کننده‌ی سروتونین عمل می‌کنند.

۹- باغبانی باعث بهبود روابط اجتماعی می‌گردد و رحم و شفقت را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که مدت‌زمان طولانی را با گل و گیاهان سپری می‌کنند، تمایل به روابط بهتری با دیگران دارند. این به دلیل افزایش قابل‌توجه در احساس رحم است. یکی دیگر از اثرات قرار گرفتن در معرض گیاهان زینتی است.

مطالعات نشان داده است افرادی که بیشتر وقت خود را با گیاهان می‌گذرانند بیشتر احتمال دارد که به دیگران کمک کنند و اغلب روابط اجتماعی بهتری دارند. افرادی که به طبیعت اهمیت می‌دهند، بیشتر از دیگران مراقبت می‌کنند، به همسالان خود در هنگام مواجه‌شدن با مشکلات، توجه بیشتری می‌کنند و روابط بهتری با دیگران به اشتراک می‌گذرانند.

ارتباط انسان با طبیعت و حیوانات

قرارگرفتن در معرض گسترده با طبیعت و حیوانات، دلسوزی مردم نسبت به یکدیگر را افزایش می‌دهد؛ زیرا دلسوزی و توجه آن‌ها نسبت به محیطی که در آن زندگی می‌کنند افزایش می‌یابد. به‌طور خلاصه باغداری و کشت و پرورش گل و گیاهان می‌تواند به بهبود روابط بین مردم و افزایش همدلی آن‌ها نسبت به دیگران کمک کند

باغداری و پرورش گیاهان ممکن خطر زوال عقل و آلزایمر را کاهش دهد. برخی تحقیقات نشان می‌دهد فعالیت بدنی مرتبط با باغبانی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به زوال عقل کمک کند. دو مطالعه جداگانه افراد را در دهه‌ی ۶۰ و ۷۰ زندگی خود، به مدت ۱۶ سال دنبال کردند.

تحقیقات نشان داد که افرادی که به‌طور منظم باغبانی می‌کردند نسبت به غیر باغبان‌ها (حتی در مواردی که طیف وسیعی از دیگر موارد بهداشتی جهت سلامت جسم و روح رعایت شده بود) خطر زوال عقل را ۳۶ و ۴۷ درصد کمتر داشتند. آلزایمر می‌تواند کل زندگی فرد را تغییر دهد و درمان آن خیلی سخت و یا در بیشتر موارد غیرممکن است، بنابراین پیشگیری از ابتلا شدن به آن خیلی مهم است.

پرورش گل و گیاهان و باغبانی سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می‌کند. درحالی‌که در خارج از منزل و در حال رسیدگی به گیاهان هستید در معرض تابش آفتاب قرار می‌گیرید درنتیجه بدن شما مقدار زیادی ویتامین D (که منبع اصلی آن نور آفتاب است) را نیز دریافت می‌کند که این باعث کمک به جذب کلسیم در بدن شما می‌شود. کلسیم به‌نوبه‌ی خود به سالم نگه‌داشتن استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.

بودن در باغ و باغبانی کردن ما را قادر به آگاهی و شناخت می‌سازد و یک حالت تغییریافته در انسان به وجود می‌آورد (شبیه به چیزی که کسی که یوگا یا مراقبه می‌کند می‌تواند تجربه کند). این حالت، یک حالت متعالی و معنوی است

این احتمال وجود دارد که باغبانی و پرورش گل و گیاهان ابزاری برای بقا و یا به تعبیر داروین بقای اصلح باشند. بیش از پنج هزار سال است که انسان‌ها گل می‌پرورانند. باید یک دلیل برای این عمل وجود داشته باشد. همان‌طور که مایکل پولان نوشت مدت‌ها پیش هنگامی‌که جذابیت گل به‌عنوان یک استراتژی تکاملی ظهور کرد، نخستین بار ایده‌ی زیبایی را به جهان رساند.

جمع بندی

پرورش گل و گیاهان از قدیم‌ الایام مورد توجه بوده است؛ اما امروزه با گسترش آپارتمان‌نشینی و زندگی شهری اکثر مردم از آن غافل شده‌اند.

اگر مردم تأثیرات مفید پرورش و کشت گیاهان را بدانند، روزانه مقداری از وقت خود را به این کار اختصاص می‌دهند تا به سلامت روح و روان خود کمک کنند. باغبانی باعث کاهش وزن، دور شدن از استرس، بهتر شدن خلق‌وخوی، پرورش نوع‌دوستی، جلوگیری از ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان، آلزایمر و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.

پرداختن به این کار در موارد بسیاری شما را از رفتن نزد پزشک بی‌نیاز می‌گرداند. بنابراین ما به شما توصیه می‌کنیم زمان‌هایی از اوقات فراغت خود و فرزندانتان را به این کار اختصاص داده و هم لذت کار با گل و گیاهان را تجربه کرده و هم از فواید آن بر سلامتی خود و جامعه بهره ببرید.