بیماری‌های برنج (قسمت دوم)
برنج یکی از محصولات مهم زراعی در جهان است که به دلیل شرایط خاص کشت آن به بیماری‌های قارچی و باکتریایی و ویروسی زیادی مبتلا می‌شود. شناسایی و تشخیص صحیح این بیماری‌ها به کشاورزان در نحوه مدیریت و مبارزه صحیح و اصولی با آن‌ها کمک فراوانی می‌کند...
مقدمه
آسیب بیماری‌های برنج می‌تواند عملکرد را تا حد زیادی کاهش دهد. آن‌ها عمدتاً توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها ایجاد می‌شوند. کاشت یک نوع رقم مقاوم ساده‌ترین و غالباً مقرون‌به‌صرفهترین روش مدیریت بیماری‌ها است. در زیر و در ادامه مقاله قبل به چند بیماری دیگر برنج اشاره می‌کنیم.
فهرست محتوا این مقاله
لکه قهوه‌ای (Brown spot)
لکه قهوه‌ای Cochliobolus miyabeanus در طول تاریخ به‌عنوان یکی از شایع‌ترین و آسیب رسان‌ترین بیماری‌های نادیده گرفته‌شدة برنج شناخته شده است. این بیماری در خاک‌هایی که زهکشی ضعیف دارند و یا ازنظر مواد مغذی کمبود دارند شایع است. این بیماری توسط بذر آلوده منتقل می‌شود.
لکه قهوه‌ای یک بیماری قارچی است که کلئوپتیل، برگ‌ها، غلاف برگ، ساقه‌ها، گلوم و خوشه‌ها را آلوده می‌کند.
قابل‌مشاهده‌ترین آسیب آن، لکه‌های بزرگ متعدد روی برگ است که می‌تواند کل برگ را از بین ببرد. وقتی عفونت در بذر رخ می‌دهد، دانه‌های پر نشده یا دانه‌های لکه‌دار یا تغییر رنگ ایجاد می‌شود.
این بیماری می‌تواند در مناطقی با رطوبت نسبی بالا (۱۰۰-۸۶٪) و دمای بین ۱۶ تا ۳۶ درجه سانتی‌گراد ایجاد شود. در خاک بدون زهکشی و یا خاک‌های ضعیف و دارای کمبود مواد مغذی معمول است.
برای بروز عفونت، برگ‌ها باید به مدت ۸−۲۴ ساعت مرطوب باشند.
این قارچ می‌تواند بیش از چهار سال در بذر زنده بماند و همچنین از گیاهی به گیاه دیگر از طریق هوا پخش شود.
منابع عمده لکه قهوه‌ای در این زمینه عبارت‌اند از:
- بذر آلوده که باعث ایجاد نشا آلوده می‌شود، برنجهای خودرو، بقایا و کاه و کلش آلوده برنج، علف‌های هرز.
- لکه قهوه‌ای می‌تواند در تمام مراحل زراعی رخ دهد، اما عفونت در طی حداکثر پنجه‌زنی تا مراحل رسیدن محصول بسیار مهم است.
نحوه تشخیص
نشا آلوده دارای ضایعات کوچک، دایره‌ای، قهوه‌ای یا قهوه‌ای زرد است که ممکن است کمربند کولئوپتیل را احاطه کرده و برگ‌های اولیه و ثانویه را تحریف کند. با شروع مرحله پنجه‌زنی، ضایعات را می‌توان بر روی برگ مشاهده کرد. آن‌ها در ابتدا کوچک، دایره‌ای و قهوه‌ای تیره تا قهوه‌ای بنفش هستند. ضایعات کاملاً توسعه‌یافته به شکل دایره‌ای تا بیضی‌شکل با یک مرکز قهوه‌ای روشن تا خاکستری است که توسط یک حاشیه قهوه‌ای مایل به قرمز ناشی از سم تولید شده توسط قارچ‌ها احاطه شده است.
ضایعات دارای طول ۵−۱۴ میلی‌متر بر روی ارقام حساس هستند که می‌تواند باعث پژمردگی برگ‌ها شود. در ارقام مقاوم، ضایعات قهوه‌ای و اندازه سرسوزن هستند.
ضایعات روی غلاف‌های برگ مانند ضایعات روی برگ‌هاست. خوشه‌ها و ساقه‌های آلوده دارای لکه‌های بیضی قهوه‌ای تیره تا سیاه (رنگ متغیر) در کل سطح هستند.
سنبلچه‌ها نیز می‌توانند آلوده شوند. آلودگی گلچه‌ها منجر به پرشدن ناقص بذرها و کاهش کیفیت دانه و یا پوک شدن بذرها می‌شود. قارچ‌های بیماری‌زا نیز می‌توانند به دانه نفوذ کنند و باعث ایجاد لکه و تغییر رنگ‌دانه شوند.
در برخی از انواع برنج، ضایعات لکه قهوه‌ای می‌تواند با ضایعات بلاست اشتباه شود. برای تشخیص و تأیید لکه قهوه‌ای، بررسی کنید که لکه‌ها دایره‌ای، قهوه‌ای و دارای یک مرکز خاکستری است که با یک حاشیه قرمزرنگ احاطه شده است.
خسارت
لکه قهوه‌ای باعث ازبین‌رفتن کمیت و کیفیت دانه برنج می‌شود. لکه قهوه‌ای ممکن است تا ۵۰٪ از نشاها را از بین ببرد. به طور متوسط، این بیماری باعث کاهش ۵ درصدی عملکرد در کل تولید برنج در جنوب و جنوب شرقی آسیا می‌شود. مزرعه‌های به‌شدت آلوده می‌تواند تا ۴۵٪ افت عملکرد داشته باشند.
بذرهایی که به‌شدت آلوده شده‌اند باعث سوختگی گیاهچه شده و منجر به مرگ ۱۰−۵۸ درصدی گیاهچه می‌شوند. همچنین روی کیفیت و تعداد دانه در خوشه تأثیر می‌گذارد و وزن دانه را کاهش می‌دهد.
ازنظر تاریخی، لکه قهوه‌ای مهم‌ترین عامل مؤثر در قحطی بزرگ بنگال در سال ۱۹۴۳ بوده است.
مدیریت
بهبود حاصلخیزی خاک اولین قدم در مدیریت لکه قهوه‌ای است. برای انجام این کار: مواد مغذی خاک را به طور منظم کنترل کنید، کودهای موردنیاز را استفاده کنید، برای خاک‌هایی که سیلیسیم کمی دارند، قبل از کاشت از کود سیلیکات کلسیم استفاده کنید. بااین‌حال، کودها ممکن است پرهزینه باشند بنابراین گزینه‌های مدیریت اقتصادی‌تر عبارت‌اند از:
- از ارقام مقاوم استفاده کنید.
- از قارچ‌کش‌هایی مانند ایپرودیون، پروپیکونازول، کاربندازیم، azoxystrobin و trifloxystrobin جهت ضدعفونی بذر استفاده کنید.
- قبل از کاشت، بذرها را با آب داغ (۵۴/۵۳ درجه سانتی‌گراد) به مدت ۱۰ تا ۱۲ دقیقه ضدعفونی کنید تا عفونت اولیه در مرحله نشا کنترل شود. برای افزایش اثربخشی تیمار، بذرها را به مدت هشت ساعت در آب سرد خیس کنید.
بلایت غلاف Sheath blight
بلایت غلاف یک بیماری قارچی است که توسط Rhizoctonia solani ایجاد می‌شود. برگ‌های آلوده پیر یا خشک می‌شوند و سریع‌تر می‌میرند، پنجه‌های جوان نیز می‌توانند از بین بروند. همچنین سطح برگ می‌تواند به میزان قابل‌توجهی توسط بیماری کاهش یابد. این کاهش سطح برگ، همراه با پیری برگ‌ها ناشی از بیماری و پنجه‌های جوان آلوده از دلایل اصلی کاهش عملکرد است.
سوختگی غلاف در مناطقی با درجه حرارت بالا (۳۲-۳۸ درجه سانتی‌گراد)، سطح بالای کود ازته و رطوبت نسبی ۱۰۰-۸۵٪ تاج پوشش محصول، رخ می‌دهد.
گیاهان در فصل بارندگی در برابر بیماری بلایت غلاف آسیب‌پذیرتر هستند.
سرعت بالای بذرپاشی هنگام کاشت یا فاصله نزدیک بوته‌ها، کشت متراکم، وجود عوامل بیماری‌زا در خاک، اسکلروتیا یا اجسام عفونی که روی آب شناور هستند و کشت ارقام اصلاح شده با بازدهی بالا باعث پیشرفت بیماری می‌شود.
تشخیص بیماری
علائم معمولاً از پنجه‌زنی تا مرحله پرشدن دانه در برنج مشاهده می‌شود و شامل موارد زیر است:
- ضایعات خاکستری مایل‌به‌سبز بیضی، معمولاً به طول ۱-۳ سانتی‌متر روی غلاف برگ، در ابتدا کمی بالاتر از سطح خاک یا سطح آب (در مورد برنجهای غرقابی) متداول است.
- در شرایط مطلوب، این ضایعات اولیه تکثیر یافته و به قسمت فوقانی غلاف‌ها و برگ‌ها رسیده و سپس به پنجه‌های گیاهان مجاور گسترش می‌یابد.
- ضایعات روی برگ‌ها معمولاً ضایعات نامنظمی هستند که غالباً با بزرگ‌تر شدن دارای مراکز سفید خاکستری و حاشیه قهوه‌ای هستند.
- در محیط‌های نیمه‌گرمسیری، این بیماری بیشتر توسط اسکلروتیا آغاز می‌شود (حداکثر دو میلیون از آن می‌تواند در هر مترمربع در یک محصول بیمار تولید شود).
بااین‌حال، در اکوسیستم‌های گرمسیری، نقش اسکلروتیا در آغاز بیماری نامشخص است. درهرصورت، پاتوژن اسپورهای هوایی پراکنده تولید نمی‌کند. پراکندگی آن اساساً به رشد هیفها در بافتهای گیاه و تولید عفونت‌های جدید بستگی دارد.
سوختگی غلاف علائمی شبیه به پوسیدگی ساقه دارد. برای تأیید سوختگی غلاف، ضایعات نامنظمی را که معمولاً در غلاف برگ‌ها وجود دارد (ابتدا در آب غوطه‌ور هستند سپس خاکستری مایل‌به‌سبز و بعداً سفید مایل به خاکستری با حاشیه قهوه‌ای می‌شوند) بررسی کنید. همچنین وجود اسکلروتیا را بررسی کنید.
بیماری غلاف در کنار بلاست برنج یک بیماری مهم تلقی می‌شود. بیماری غلاف برنج نگرانی فزاینده‌ای برای تولید برنج خصوصاً در سیستم‌های تولید متراکم برنج است.
در ژاپن، این بیماری باعث کاهش عملکرد تا ۲۰٪ شده است و حدود ۱۲۰،۰۰۰ − ۱۹۰،۰۰۰ هکتار را تحت تأثیر قرار داده است. در صورت آلوده شدن برگ‌های پرچم، افت عملکرد ۲۵٪ گزارش‌شده است. در ایالات متحده، هنگام کاشت ارقام حساس، افت عملکرد ۵۰٪ گزارش‌شده. بیماری بلایت غلاف همچنین باعث کاهش ۶ درصدی عملکرد در مناطق گرمسیری آسیا شده است.
نحوه مدیریت
در حال حاضر هیچ نوع برنج مقاوم به سوختگی غلاف برای کشت در دسترس نیست. گزینه‌های اصلی مدیریت برای به‌حداقل‌رساندن سوختگی غلاف شامل موارد زیر است:
- از یک سطح مناسب کود، متناسب با رشد محصول استفاده کنید.
- از تراکم مناسب کشت (جهت کاشت مستقیم یا نشایی) استفاده کنید.
- علف‌های هرز را به‌موقع کنترل کنید.
- مزارع برنج را نسبتاً در اوایل فصل محصول زهکشی و تخلیه کنید تا همه‌گیری سوختگی غلاف را کاهش دهید.
- از قارچ‌کشها برای ضدعفونی بذر استفاده کنید.
- با کاهش میزان بذر مصرفی جهت کاشت و ایجاد فاصله مناسب بین گیاهان گسترش بیماری را کاهش دهید.
لکه قهوه‌ای باریک Narrow brown spot
لکه قهوه‌ای باریک توسط قارچ Sphaerulina oryzina (syn. Cercospora janseana, Cercospora oryzae) ایجاد می‌شود و لکه برگی سرکوسپورا نیز نامیده می‌شود که می‌تواند برگ‌ها، غلاف‌ها و خوشه‌ها را آلوده کند.
منجر به مرگ زودرس برگ‌ها و غلاف‌های برگ، رسیدن زودرس دانه‌ها و در موارد شدید، متوقف شدن گیاهان می‌شود.
لکه قهوه‌ای باریک از مناطق پرورش‌دهنده برنج در مناطق استوایی و نیمه گرم آسیا، آفریقا، استرالیا و آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی و گینه‌نو گزارش‌شده است.
این بیماری معمولاً در خاک‌هایی با کمبود پتاسیم و در مناطقی با دما بین ۲۸-۲۵ درجه سانتی‌گراد رخ می‌دهد. گیاهان در زمان شروع خوشه‌دهی به بعد بیشتر حساس هستند و با نزدیک شدن به رسیدگی آسیب بیشتری می‌بینند. خسارت شدید ناشی از لکه قهوه‌ای باریک ارزش بازارپسندی دانه‌ها را کاهش می‌دهد و آسیاب پذیری دانه برنج را کاهش می‌دهد.
فقط اپیدمی‌های شدید گاهی باعث افت عملکرد می‌شوند؛ و به‌طورکلی، لکه قهوه‌ای باریک هیچ پیامد اقتصادی قابل‌توجهی ندارد.
تشخیص بیماری
- ضایعات معمول روی برگ‌ها و غلاف فوقانی برگ، قهوه‌ای روشن تا تیره خطی و موازی با رگبرگ پیشرفت می‌کند. طول آن‌ها معمولاً ۲−۱۰ میلی‌متر و عرض ۱.۵−۱ میلی‌متر است.
- ضایعات روی برگ‌های گونه‌های بسیار حساس ممکن است بزرگ شده و به هم متصل شوند و نواحی نکروتیک خطی قهوه‌ای ایجاد کنند.
- در گلوم، ضایعات معمولاً کوتاه‌تر هستند اما می‌توانند از ضایعات روی برگ‌ها گسترده‌تر باشند. ضایعات قهوه‌ای نیز بر روی پدیکولها وجود دارد.
- این بیماری همچنین باعث تغییر رنگ غلاف برگ می‌شود که به دلیل الگوی شبکه مانند نواحی قهوه‌ای و قهوه‌ای روشن تا زرد به آن “لکه شبکه‌ای “نیز گفته می‌شود.
نحوه مدیریت
- از ارقام مقاوم جهت کشت استفاده کنید.
- مزارع را تمیز نگه‌دارید.
- علف‌های هرز و برنجهای خودرو را در مزرعه و مناطق مجاور حذف کنید تا میزبان‌های متناوب که باعث زنده ماندن قارچ می‌شوند و محصولات جدید برنج را آلوده می‌کنند، از بین ببرید.
- از مواد مغذی متعادل استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که از پتاسیم کافی استفاده شده است.
- جهت مبارزه شیمیایی با لکه قهوه‌ای باریک از سم پروپیکونازول استفاده کنید.
لکه سوختگی برگ برنج Leaf Scald
لکه سوختگی برگ برنج یک بیماری قارچی است که توسط Microdochium oryzae ایجاد می‌شود و باعث ایجاد لکه سوختگی برگ می‌شود.توسعه بیماری معمولاً در اواخر فصل در برگ‌های بالغ اتفاق می‌افتد و هوای مرطوب، کاربرد زیاد کود ازته و فواصل کشت نزدیک برای آن مطلوب است.این بیماری در برگ‌های آسیب‌دیده و زخمی سریع‌تر از برگ‌های دیگر رشد می‌کند.
منابع آلودگی بذرها و کاه و کلش محصول است. این بیماری آب‌وهوای مرطوب و دوزهای بالای کود ازته را ترجیح می‌دهد.
لکه سوختگی برگ معمولاً در آمریکای مرکزی و جنوبی رخ می‌دهد، جایی که باعث افت قابل‌توجه عملکرد شده است. همچنین در آسیا، آفریقا و ایالات متحده نیز رخ می‌دهد. این بیماری در مناطق مرتفع، برنج دیم، برنج آبی و مناطق حرا دیده شده است.
گیاه را ازنظر علائم زیر بررسی کنید:
- ضایعات متناوب برنزه روشن و قهوه‌ای تیره که از نوک برگ‌ها یا لبه‌های آن شروع می‌شود
- ضایعات مستطیلی با هاله‌های قهوه‌ای روشن در برگ‌های بالغ
- نوک و حاشیه‌های شفاف برگ‌ها
ضایعات منفرد ۱−۵ سانتی‌متر طول و ۰.۵ تا ۱ سانتی‌متر عرض دارند یا تقریباً ممکن است کل برگ را بپوشانند. بزرگ شدن و ادغام مداوم ضایعات منجر به سوختگی قسمت بزرگی از تیغه برگ می‌شود. نواحی آسیب‌دیده خشک می‌شوند و به برگ ظاهر سوختگی می‌دهند.
در بعضی از کشورها، ضایعات به‌ندرت الگوی غشایی و لایه‌لایه ایجاد می‌کند و فقط علامت سوختگی مشخص است.
گزارش‌شده است که در کاستاریکا، این بیماری باعث پوسیدگی کولئوپتیلها، با عفونت قهوه‌ای قرمز، پوسیدگی ریشه و پژمردگی سر شده که باعث عقیم‌سازی قابل‌توجه، تغییر شکل گل و تغییر رنگ گلوم می‌شود.
نوک برگ‌های آلوده نیز در وسط، به‌ویژه در صورت وزش باد شدید شکاف می‌خورد و به دو بخش تقسیم می‌شود.
لکه سوختگی برگ را می‌توان با بیماری بلایت برگ اشتباه گرفت. برای تأیید لکه سوختگی، برگ‌ها را به مدت ۵−۱۰ دقیقه در آب شفاف غوطه‌ور کنید، در صورت عدم خروج شیره باکتریایی از آن، بیماری لکه سوختگی است.
نحوه مدیریت
- از ارقام مقاوم استفاده کنید.
- از مصرف زیاد کود خودداری کنید. نیتروژن را در چند مرحله استفاده کنید.
- برای درمان بذرها از بنومیل، کاربندازیم، quitozene و تیوفانات – متیل استفاده کنید.
- در این زمینه، اسپری بنومیل، استات فنتین، ادیفنفوس، والیدامایسین به طور قابل‌توجهی باعث کاهش بروز لکه سوختگی برگ می‌شود. محلول‌پاشی کاپتافول، مانکوزب و اکسیکلرورمس نیز بروز و شدت بیماری قارچی را کاهش می‌دهد.
برای جلوگیری از بقای پاتوژن در فصول زراعی:
- علف‌های هرز را از بین ببرید.
- کاه و کلش برنج را شخم بزنید.
- برنجهای خودرو و آلوده را حذف کنید.
سیاهک پنهان False smut
سیاهک پنهان باعث پوسیدگی دانه‌ها می‌شود که منجر به کاهش وزن دانه می‌شود. همچنین باعث کاهش جوانه‌زنی بذر می‌شود. این بیماری می‌تواند در مناطقی با رطوبت نسبی بالا (> 90٪) و دمای ۲۵−۳۵ درجه سانتی‌گراد ایجاد شود. باران، رطوبت زیاد و خاک‌هایی که ازت بالایی دارند نیز از پیشرفت بیماری برخوردار هستند. باد می‌تواند اسپورهای قارچ را از گیاهی به گیاه دیگر گسترش دهد. سیاهک پنهان فقط پس از تشکیل خوشه قابل‌مشاهده است و می‌تواند گیاه را در مرحله گلدهی آلوده کند.
نحوه تشخیص
وجود گلوله‌های ریز مخملی روی سنبلچه‌ها را بررسی کنید.
- هاگ سیاهک پنهان
- گلوله‌های اسپور در ابتدا نارنجی هستند و در زمان بلوغ سیاه مایل‌به‌سبز می‌شوند. در گیاهانی که به سیاهک پنهان آلوده شده‌اند، دانه‌های برنج به توده‌ای از اسپور تبدیل شده‌اند. این گلوله‌های اسپور در ابتدا نارنجی هستند و پس از بلوغ به سیاه مایل به سبز تبدیل می‌شوند. در بیشتر موارد، همه سنبلچه‌های یک خوشه تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند، اما سنبلچه‌های مجاور اغلب پر نمی‌شوند.
خسارت
این بیماری در اوایل گلدهی برنج اتفاق می‌افتد. مرحله دوم عفونت زمانی اتفاق می‌افتد که سنبلچه تقریباً به بلوغ برسد. بیماری وزن هزار دانه را کاهش می‌دهد. همچنین باعث کاهش جوانه‌زنی بذر تا ۳۵٪ می‌شود. در هوای مرطوب، بیماری می‌تواند شدید باشد و تلفات آن به ۲۵٪ برسد. در هند، افت عملکرد ۷−۷۵٪ مشاهده شد.
علائم بیماری
- قارچ یک دانه در خوشه را به گلوله‌های مخملی تبدیل می‌کند که ممکن است به قطر ۱ سانتی‌متر رشد کند.
- معمولاً فقط چند دانه در خوشه آلوده شده و بقیه در حد طبیعی باقی می‌مانند.
نحوه مدیریت
- مزرعه کشت برنج را تمیز نگه‌دارید.
- بذرها، خوشه‌ها و بقایای گیاهان آلوده را پس از برداشت حذف کنید.
- به‌جای اینکه آب‌گرفتگی در مزارع به طور مداوم باشد، سطح رطوبت را از طریق خیس کردن و خشک‌کردن متناوب کاهش دهید و در صورت امکان، خاک‌ورزی حفاظتی برنج را انجام دهید.
- از میزان متوسط نیتروژن استفاده کنید.
- از بذرهای گواهی‌شده استفاده کنید.
- انواع برنج مقاوم به بیماری را کشت کنید.
- بذرها را در دمای ۵۲ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۰ دقیقه ضدعفونی کنید.
بیماری کوتولگی علفی برنج
ویروس کوتولگی علفی برنج با مهار تولید خوشه، عملکرد را کاهش می‌دهد. این ویروس در مناطقی که کشت برنج به طور مداوم و در طول سال انجام می‌شود، بر محصولات برنج تأثیر می‌گذارد. ویروس توسط حشرات بین گیاهان منتقل می‌شود. پوره‌ها و حشرات بالغ جهنده مانند ملخ از ناقلین رایج این ویروس هستند. هر حشره حداقل باید ۳۰ دقیقه از یک گیاه آلوده تغذیه کند تا ویروس را گرفته و منتقل کند.
گیاهان می‌توانند در تمام مراحل رشد آلوده شوند. آن‌ها در مرحله پنجه‌زنی بیشتر در معرض آلودگی هستند. علائم ویروس کوتولگی علفی برنج ۱۰-۱۲ روز پس از عفونت ایجاد می‌شود. بقایای برنج آلوده و برنج خودرو از منابع ویروس کوتولگی علفی برنج هستند. این بیماری از طریق تخم حشرات قابل انتقال نیست.
تشخیص بیماری
برای شناسایی گیاهان آلوده به ویروس کوتولگی علفی برنج علائم زیر را بررسی کنید:
- گیاهان به‌شدت کوتاه و بازمانده از رشد
- پنجه‌زنی بیش‌ازحد
- رشد بسیار قائم گیاه
- ظاهر علفی و روزت گیاهان
- برگ‌های سبز مایل به زرد، کوتاه و باریک‌تر از حد طبیعی
- برگ‌هایی که حتی پس از استفاده کافی از کودهای ازته به رنگ زرد باقی می‌مانند
- نقاط متعدد کوچک زنگ‌زده و یا لکه‌هایی بر روی برگ که با هم ادغام می‌شوند.
- برگ‌ها ظاهری خالدار دارند
- گیاهانی که قادر به تولید خوشه نیستند
- علائم از رشد بازماندن و پنجه زدن بیش‌ازحد کوتولگی علفی برنج را می‌توان با علائم ویروس کوتولگی زرد برنج و بیماری کوتولگی برنج اشتباه گرفت. برای تأیید کوتولگی علفی برنج گیاهان را ازنظر ظاهر علفی یا روزت و نقاط برجسته زنگ‌زده بر روی برگ بررسی کنید.
خسارت
به‌طورکلی وقوع ویروس کوتولگی علفی برنج شایع نیست. این بیماری زمانی که شیوع ملخ قهوه‌ای وجود دارد می‌تواند به یک مشکل جدی در مناطق درحال‌رشد برنج تبدیل شود.
نحوه مدیریت
برای کنترل ویروس کوتولگی علفی برنج، لازم است ناقلین کنترل شوند. این کار می‌تواند از طریق استفاده از حشره‌کش‌ها، گونه‌های مقاوم در برابر ملخ قهوه‌ای صورت گیرد. کاه و کلش آلوده باید پس از برداشت شخم زده شوند تا منبع ویروس کاهش یابد.
جمع‌بندی
برنج یکی از محصولات مهم زراعی در جهان است که به دلیل شرایط خاص کشت آن به بیماری‌های قارچی و باکتریایی و ویروسی زیادی مبتلا می‌شود. شناسایی و تشخیص صحیح این بیماری‌ها به کشاورزان در نحوه مدیریت و مبارزه صحیح و اصولی با آن‌ها کمک فراوانی می‌کند. بهترین راه‌های مبارزه استفاده از تلفیقی از روش‌ها مانند خاک‌ورزی صحیح، تاریخ کاشت مناسب، استفاده از ارقام مقاوم و مصرف صحیح کودها و در نهایت استفاده از سموم شیمیایی مناسب است.
منبع
http://www.knowledgebank.irri.org/ Diseases