کشت و پرورش خیار
مقدمه خیار گیاهی از تیره‌ی کدوییان، بومی هندوستان و جزو میوه‌هایی است که به‌صورت خام مصرف می‌شود و ارزش تغذیه‌ای بالایی دارد. همچنین به‌صورت خیار شور و تا حدودی خیار ترشی فرآوری می‌شود. خیار هم در فضای باز و هم در گلخانه کشت می‌شود که در صورت کشت گلخانه‌ای می‌توان ۲بار در سال خیار را […]
مقدمه
خیار گیاهی از تیره‌ی کدوییان، بومی هندوستان و جزو میوه‌هایی است که به‌صورت خام مصرف می‌شود و ارزش تغذیه‌ای بالایی دارد. همچنین به‌صورت خیار شور و تا حدودی خیار ترشی فرآوری می‌شود. خیار هم در فضای باز و هم در گلخانه کشت می‌شود که در صورت کشت گلخانه‌ای می‌توان ۲بار در سال خیار را کشت کرد.
تاریخچه
خیار تاریخچه‌ای خیلی قدیمی دارد حدود ۵۰۰۰ سال و خاستگاه آن هندوستان است. گسترش آن از هند به‌طرف شرق چین و غرب آسیا، شمال آفریقا و سپس به دیگر نقاط اروپاست. کولومبوس خیار را در سال ۱۴۹۴ در هایتی کشت کرد و در سال ۱۵۳۹ خیار را به آمریکا برد.
اعتقاد بر این است که مبدأ اصلی خیار ناحیه‌ای در کوهپایه‌های هیمالیا در آسیاست. واریته ی وحشی خیار hardwickii هنوز در آنجا می‌تواند یافت شود. این واریته خیلی کوچک، تلخ و دارای میوه‌های خاردار است و کاملاً قابل مقایسه با c. sativus است.
گفته می‌شود که خیار حداقل حدود ۳۰۰۰ سال پیش در هندوستان کشت می‌شده و در جنوب ایران و چین حداقل برای حدود ۲۰۰۰ سال پیش کشت می‌شده است. به نظر می‌رسد که چین دومین مرکز تنوع ژنتیکی خیار است. خیار قبل از دوران ما به اروپا انتقال‌یافته و به‌وسیله‌ی اولین مسافرت‌ها به نیویورک معرفی‌شده است.
Mohammad pessarakli, 2016
فهرست محتوا این مقاله
تولید خیار در جهان
در سال ۲۰۰۲ اراضی تحت کشت خیار حدود ۲ میلیون هکتار با یک تولید کلی ۳۶ میلیون تن تخمین زده شده است. آسیا پرچم‌دار تولید خیار است. کشور چین به‌تنهایی ۶۰ درصد تولید خیار در جهان را داراست. خیار در تمام کشورهای آفریقایی رشد می‌کند (اما نه در سطح وسیع).
آفریقا تقریباً در سطح زیر کشت ۲۵ هزار هکتار حدود ۵۰۷ هزار تن خیار تولید می‌کند که این رقم فقط ۱٫۵ درصد تولید را داراست. مصر با تولید ۳۶۰ هزار تن خیار بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی آفریقایی است. آمار دیگر کشورهای آفریقایی در دسترس نیست.
ایران با تولید ۱۴۰۰۰۰۰ تن خیار حدود ۳٫۳ درصد از تولید را در اختیار داشته که از سطحی معادل ۸۰۰۰۰ هکتار به دست می‌آید (FAO 2013). در ایران بیشترین سطح زیر کشت خیار در استان کرمان (شهرستان‌های جیرفت و کهنوج) هست.
مصرف خیار
خیار جز میوه‌هایی است که به‌صورت خام مصرف می‌شود. مصرف اصلی خیار در مهمانی‌ها به‌صورت تازه خوری، در سالاد و مخلوط با دیگر سبزی‌ها است. رقم‌هایی با میوه‌ی کوچک که Gherkin نامیده می‌شود برای ترشی استفاده می‌شود.
در آسیا تیپ‌هایی با میوه‌ی سفید و زرد و بزرگ به‌عنوان ماده‌ی خورش جوشیده می‌شوند و خورده می‌شوند. در هند و چین میوه‌های نارس پخته می‌شوند تا برای درمان دیاستری در کودکان استفاده شود. دانه‌ی آن دارای برخی خواص دارویی ضد احتقان است.
عصاره‌ی خیار خاصیت پاک‌سازی کننده، تسکین‌دهنده و نرم‌کنندگی دارد. همچنین برای زیبایی پوست در انواع محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. (Bates et al. ۱۹۹۰)
ویژگی‌های تغذیه‌ای خیار
ارزش تغذیه‌ای در هر صد گرم
(Holland et all. 1991)
- ۹۶٫۴ گرم آب
- ۴۲ کیلوژول انرژی (۱۰ کالری)
- ۰٫۷ گرم پروتئین
- ۰٫۱ گرم چربی
- ۱٫۵ گرم کربوهیدرات
- ۰٫۶ گرم فیبر
- ۱۸ میلی‌گرم کلسیم
- ۸ میلی‌گرم منیزیم
- ۴۹ میلی‌گرم پتاس
- آهن ۰٫۳ میلی‌گرم
- ۰٫۱ میلی‌گرم روی
- ۶۰ میکروگرم کاروتن
- تیامین ۰٫۰۳ میلی‌گرم
- ریبوفلاوین ۰٫۰۱ میلی‌گرم
- نیاسین ۰٫۲ میلی‌گرم
- فولات (اسید فولویک) ۹ میکروگرم
- آسکوربیک اسید ۲ میلی‌گرم
- هسته‌ی بذر حدود ۴۲ درصد پروتئین
- ۴۲ درصد روغن
خصوصیات گیاه‌شناسی خیار
خیار گیاهی یک‌ساله، مونوشس (یک‌پایه) علفی با ارتفاعی حدود ۵ متر با پیچک‌های ساده به طول تقریبی ۳۰ سانتی‌متر، ساقه‌ی ۴ تا ۵ گوشه‌ای، سیستم ریشه‌ای گسترده و عمدتاً سطحی، برگ‌های متناوب، ساده با حاشیه‌ی دندانه‌دار، فاقد گوشوارک، دم برگ به طول ۵ تا ۲۰ سانتی‌متر، گل‌های غیرجنسی، منظم، دارای گلبرگ‌های ۵ بخشی، کاسبرگ‌های بسیار نازک سه‌گوشه‌ای، گل‌های نر ۳ تا ۷ گل زرد رنگ و جاذب حشرات گرده‌افشان، گل‌های ماده منفرد با پدی کل کوتاه و ضخامت ۰٫۵ سانتی‌متر که همراه با رشد میوه تا حدود ۵ سانتی‌متر طویل می‌شود.
میوه‌ها استوانه‌ای شکل، اغلب کمی خمیده، پوست معمولاً سبزرنگ با زگیل‌هایی که در جوانی سبزرنگ هستند و وقتی‌که میوه کاملاً بالغ می‌شود رنگ آن تغییر می‌کند (در برخی ارقام زگیل‌ها سبزرنگ پریده، سفید، زرد یا قهوه‌ای هستند). میوه حاوی بذرهای صاف، کرم‌رنگ، تخم‌مرغی شکل با ابعاد ۱۰-۸ *۵-۳ میلی‌متر (Nicodemo ۲۰۱۲)
رشد و توسعه خیار
بذرهای خیار در دمای اپتیمم ۳ روز جوانه می‌زنند. گلدهی خیار به‌طور نرمال ۴۰ تا ۴۵ روز پس از کشت می‌باشد اما در ارقام زودرس مانند رقم kiros می‌تواند ۳۰ روز پس از کاشت صورت گیرد. گل‌های ماده دیرتر ازگل‌های نر توسعه می‌یابند.
نسبت گل‌های نر به ماده به میزان زیادی بستگی به طول روز، دما و رقم دارد. روزهای بلند و دماهای بالا گیاه را در فاز گلدهی نر نگه می‌دارد یا نسبت را به درصد بیشتر گل نر تغییر می‌دهد. چندین تنظیم‌کننده‌ی رشد می‌تواند استفاده شود تا بیان جنسیتی را تحت تأثیر قرار دهد.
اسپری اتفون منجر به گلدهی ماده می‌شود. خیلی از ارقام جدید خیار ژاینوشس می‌باشند (فقط گل‌های ماده دارند) جهت تولید بذر از یک لاین ژاینوسس به‌عنوان والد مادری و لاین ژاینوسسی که با نیترات نقره اسپری شده است به‌عنوان والد پدری استفاده می‌شود. تیوفانات نقره یا جیبرلیک اسید منجر به تولید گل‌های نر خواهد شد.
مدت و غلظت اسپری به ژنوتیپ و نتایج موردنظر بستگی دارد. معمولاً اسپری می‌تواند در مرحله ۲ تا ۳ برگی شروع و هر دو روز یک‌بار تا ۵ بار انجام شود.
برای ارقام ژاینوشس یا ارقامی با گل ماده‌ی بالا که پارتنوکارپ نیستند بذر تجاری معمولاً با ۱۰ تا ۱۵ درصد لاین هایی با گل نر بالا مخلوط می‌شود. زنبورها اصلی‌ترین گرده‌افشان‌ها هستند و برای توسعه‌ی خوب میوه باید به مقدار کافی در دسترس باشند.
گرده‌افشانی ضعیف منجر به تولید میوه‌های بدشکل و خمیده می‌شود. اگرچه گلخانه‌های خیار پارتنوکارپ نباید گرده‌افشانی شوند زیرا این امر موجب ایجاد میوه‌هایی با بذر ناخواسته و تغییر شکل میوه‌ها می‌شوند؛ بنابراین گلخانه‌های تولیدی میوه باید از ورود حشرات گرده‌افشان جلوگیری کنند.
میوه‌ها بسته به ژنوتیپ یک تا دو هفته بعد از گلدهی برداشت می‌شوند. تکرار عملیات برداشت میوه‌های قابل‌فروش باعث تولید میوه‌های جدید و عمر طولانی‌تر محصول می‌شوند. تحت شرایط خاص خیار گلخانه‌ای در اروپا می‌تواند حدود ۶ ماه باقی بماند (Mohammad pessarakli, 2016)
اکولوژی خیار
خیار به آب‌وهوای گرم نیاز دارد، در مناطق سرد در گلخانه‌ها رشد می‌کند و فقط در طول تابستان می‌تواند در فضای باز رشد کند. مطلوب ترین دما جهت رشد حدود ۳۰ و دمای مطلوب شبانه ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد است. کمترین دما برای رشد مطلوب ۱۵ درجه سانتی‌گراد است.
ارقامی که برای ترشی استفاده می‌شوند معمولاً به دماهای پایین‌تر سازگارتر هستند. حساسیت به طول روز در ارقام مختلف متفاوت است. روزهای کوتاه معمولاً رشد رویشی را بهبود می‌بخشد و باعث تولید گل‌های ماده می‌شود. برای عملکرد مطلوب شدت نور بالا موردنیاز است.
خیار به مقدار نسبتاً زیادی آب نیاز دارد اما نمی‌تواند آب‌گرفتگی را تحمل کند. در سطح برگ زیاد رطوبت نسبی پایین منجر به تبخیر زیاد گیاه می‌شود، درنتیجه آبیاری کافی خیلی مهم است. رطوبت نسبی بالا منجر به ایجاد سفیدک دروغی می‌شود. خاک باید حاصلخیز باشد و به‌خوبی زهکشی شده باشد و دارای اسیدیته ۶ تا ۷ باشد. در مناطق گرمسیری آفریقا، ارتفاعات تا ۲۰۰۰ متر برای کشت خیار مناسب است. (Robinson and Decker-Walters ۱۹۹۷)
خیار خاردار
خیار خاردار واریته ای از خیارها است که معمولاً ۵۵ روز پس از کشت به میوه دهی می‌رسد. این واریته بسیار پر محصول بوده و میوه‌ها هنگام رسیدن تقریباً سایز یکسانی دارند. همچنین این واریته مقاوم به بیماری‌هایی مانند موزاییک خیار می‌باشند. میوه‌های این واریته دارای خارهای برجسته‌ای روی پوست بوده و بافتی ترد و اسفنجی دارند و این خیار معمولاً جهت درست کردن خیار شور به کار می‌رود.
در ایران خیار خاردار اکثراً در یزد و جیرفت در گلخانه‌ها کشت می‌شود.در استان یزد ارقام پر گل رومینا و دریا و در جیرفت ارقام سلینوس و کیو و اسپاینی که تک‌گل‌اند بهترین ارقام برای کشت هستند. عملکرد آن بسته به رقم ۸۰ تا ۱۰۰ تن در هکتار است.
خیار خاردار اوایل مهر تا اسفندماه کشت می‌شود و بهترین بازار آن در دی‌ماه است. متأسفانه بازار مصرف آن فقط روسیه است و در ایران بازار بسیار خطرناکی دارد وهر ساله متقاضی کشت آن کمتر می‌شود.
کاشت و مدیریت
کشت روی پشته‌ها باعث بهبود زهکشی می‌شود که مخصوصاً در فصول بارندگی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. استفاده از مالچ پلاستیکی باعث کنترل علف‌های هرز و مدیریت آسان‌تر آب می‌شود، همچنین در مراحل اولیه به کاهش جمعیت حشرات کمک می‌کند. کنترل علف‌های هرز تا وقتی‌که گیاه کاملاً سطح خاک را بپوشاند ضروری است. ابزار نگه‌دارنده (مثل استفاده از نخ، چوب و…) به‌طورکلی می‌تواند کیفیت میوه‌ها را بهبود بخشد و از طریق گردش بهتر هوا در بین بوته‌ها می‌تواند بیماری‌ها را کاهش دهد و برداشت را آسان‌تر می‌کند. آبیاری با فواصل کم موردنیاز است، سطح بالایی از رطوبت خاک باید در طول دوره رشد حفظ شود.
استفاده از آبیاری قطره‌ای برای استفاده بهینه و یکنواخت از آب موجود توصیه می‌شود. کودها را می‌توان در سیستم قطره‌ای گنجاند. خیار به‌خوبی به کودها پاسخ می‌دهد. به کار بردن کود آلی اولیه که مخلوطی از NPK است حدود ۷۰۰ کیلوگرم در هکتار و به دنبال آن کود N هر ۲ تا ۳ هفته یک‌بار تا زمان تشکیل میوه‌ها توصیه می‌شود، اگرچه بهتر است همیشه قبل از کاشت آنالیز خاک انجام شود.
ریزمغذی‌ها همچنین برای رشد مناسب ضروری هستند. کمبود آن‌ها می‌تواند منجر به تأثیرات مخرب شدید در گیاه و میوه شوند و درنتیجه منجر به کاهش عملکرد شود. (Mohammad pessarakli, ۲۰۱۶)
جهت رشد شاخه‌های جانبی ممکن است نوک شاخه اصلی قطع شود. در گیاهان با رشد رویشی خیلی قوی، شاخه‌های جانبی ممکن است بعد از تشکیل اولین میوه‌ها هرس شوند تا تولید گل و برگ را محدود کنند. کاربرد زیاد کود N موجب بهبود رشد ساقه و تولید گل‌های نر می‌شود. (Rubatzky and Yamaguchi 1997).
تکثیر خیار
خیار توسط بذر تکثیر می‌شود. وزن هزار دانه‌ی خیار دامنه‌ای از ۲۵ تا ۳۵ گرم است. در طول آماده‌سازی خاک جهت بهبود جوانه‌زنی اضافه کردن کودهای ارگانیک (حدود ۲۵ تا ۳۵ کیلوگرم در هکتار) لازم است که بستگی به روش کاشت دارد.
برای هر هکتار حدود ۱ تا ۳ کیلوگرم بذر لازم است که بستگی به روش کاشت دارد. کشت مستقیم که هنوز معمول است و بیشتر در فضای باز معمول است به مقدار بذر بیشتری نیاز دارد. کشت به‌صورت نشاء باعث کمتر شدن مصرف بذر می‌شود و همچنین منجر به یکدست شدن محصول خواهد شد.
در مزارع مناطق گرم، نشاها می‌توانند بعد از ۷ روز یا در مرحله‌ی ۲ برگ حقیقی آماده‌ی انتقال شوند، اما در مناطق سردتر یا برای تولید گلخانه‌ای، نشاها با سن بالاتر از ۳۰ روز قابل‌انتقال هستند. وقتی‌که کاشت به‌صورت مستقیم باشد بذرها روی تپه‌ها با فاصله ۹۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر و چندین بذر در هر کپه کشت می‌شوند، سپس به ۲ تا ۳ گیاه تنک می‌شوند، یا در ردیف‌های ۱ تا ۲ متری با فاصله ۳۰ سانتی‌متری از یکدیگر کاشته می‌شوند.
وقتی محصولات در زمین کشت می‌شوند فاصله‌ها عریض‌تر در نظر گرفته می‌شود، درحالی‌که برای محصول گلخانه‌ای کشت‌های نزدیک‌تر می‌تواند استفاده شود. همچنین در کشت خیار جهت ترشی گیاهان نزدیک‌تر کشت می‌شوند (حدود ۲۵۰۰۰۰ گیاه در هکتار). (Nwofia et al. 2015).
آفات و بیماری‌های خیار
آفات و بیماری‌های زیادی می‌توانند در تمام مراحل توسعه‌ی خیار تأثیرگذار باشند. بیماری‌های برگی که می‌توانند منجر به زیان‌های جدی در خیار شوند عبارت‌اند از:
- بیماری‌های قارچی مانند سفیدک دروغی
- سفیدک پودری
- آنتراکنوز لکه برگی
- بلایت ساقه و بیماری‌های باکتریایی مانند برگ زاویه‌ای
آنتراکنوز همچنین موجب ایجاد لکه روی میوه‌ها می‌شود. گردش خوب هوا و اسپری قارچ‌کش‌های سیستمیک مانند متالاکسیل می‌تواند گسترش این بیماری‌ها را کاهش دهد. این قارچ‌کش‌ها می‌توانند با طیف گسترده‌ای از قارچ‌کش‌ها مانند اکسی کلرور مس یا مانکوزب به‌طور متناوب استفاده شوند(دوره کارنس حتما رعایت شود).
پژمردگی های دیگر در خیار ممکن است به وسیله‌ی بیماری‌های خاک زاد ایجاد شوند مانند پژمردگی فوزاریومی یا پژمردگی باکتریائی که به‌وسیله‌ی سوسک‌های خیار انتشار می‌یابند.
در کشت‌های محافظت‌شده در کشورهای معتدل مخصوصاً کره و ژاپن پیوند خیار بر روی ارقام مقاوم مانند Cucurbita ficifolia Bouche اغلب برای جلوگیری از بیماری‌های ناشی از خاک مانند پوسیدگی ریشه ناشی از قارچ F. Oxysporum و Phomopsis sclerotioides استفاده می‌شود.
هیچ تجربه‌ای درزمینهٔ ی پیوند در مناطق گرمسیری آفریقا گزارش نشده است. خیار مستعد بوته میری است، درنتیجه گیاه چه ها خیلی زود بعد از جوانه‌زنی می‌میرند که بوته میری اغلب وقتی‌که خاک خیلی ضعیف است یا خوب زهکشی نشده باشد اتفاق می‌افتد و می‌تواند توسط چندین قارچ ایجاد شود، به‌عنوان‌مثال پیتیوم یا فیتوفترا که بعضی از آن‌ها همچنین می‌توانند باعث پوسیدگی ریشه در گیاهان مسن شوند.
صدمه به میوه می‌تواند به‌وسیله‌ی Scab, یک قارچی که به برگ‌ها نیز حمله می‌کند، ایجاد شود. در ارقام حساس به‌واسطه‌ی، پوسیدگی نرم باکتریایی (Erwinia)، پوسیدگی فیتوفترایی میوه (Phytophthora capsici) و پوسیدگی شکمی (Rhizoctonia solani) صدمه می‌بینند.
مقاومت به زخم به‌طور وسیعی در دسترس است؛ تا از پوسیدگی‌های نرم و دیگر پوسیدگی‌های میوه جلوگیری کند. میوه‌ها باید با احتیاط برداشت شوند که تا حد امکان از آسیب به آن‌ها جلوگیری شود. زخم‌های روی میوه اولین نقاط در معرض آلودگی هستند.
پوسیدگی شکمی یک بیماری خاک زاد است و در مکان‌هایی که میوه‌ها با خاک در تماس هستند ایجاد می‌شود درنتیجه باید از تماس میوه با خاک جلوگیری کرد، برای مثال استفاده از سیستم مالچ می‌توان از بروز این بیماری جلوگیری کنید.
دیگر بیماری‌های قارچی مشاهده‌شده در مناطق گرمسیری آفریقایی عبارت‌اند از آلترناریا، سرکوسپورا، اسکلروتیوم.
ویروس‌هایی که معمولاً در خیار یافت می‌شوند و می‌توانند باعث کاهش قابل‌توجهی در عملکرد در مناطق گرمسیری شوند شامل: ویروس موزاییک خیار (CMV)، ویروس زرد موزاییک خیار (ZYMV)، ویروس حلقوی پاپایا (PRSV) و دامنه‌ای از ویروس‌هایی که توسط سفید بالک‌ها منتقل می‌شوند.
نماتد Meloidogyne spp به‌طور وسیعی رشد گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و منجر به پژمردگی شده و عملکرد گیاه را کاهش می‌دهد. جهت جلوگیری از بیماری‌های خاک زاد و نماتد و ویروس توصیه کلی رعایت تناوب کشت و جلوگیری از کشت پی‌درپی خیار در یک زمین خاص است.
بیماری‌هایی مانند لکه زاویه‌ای، اسکاب (زخم روی میوه)، آنتراکنوز و فیتوفترا می‌توانند بذر زاد هم باشند. استفاده از بذرهای فاقد بیماری یا تیمار شده با مواد شیمیایی مانند قارچ‌کش‌ها و حشره‌کش‌های مخصوص بذر می‌تواند از این بیماری‌ها جلوگیری کند و حمله‌ی حشرات و سطح ریسک را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش دهد.
برای اکثر بیماری‌ها و ویروس‌ها ارقام مقاوم در دسترس هستند. یکی از راه‌های کاهش مشکلات استفاده از تجربیات است.
شته‌ها، سفید بالک‌ها، تریپس ها و مگس‌های مینوز حشراتی هستند که موجب مشکلات زیادی در خیار می‌شوند، به این دلیل که علاوه بر خسارتی که خودشان توسط تغذیه از گیاه ایجاد می‌کنند، می توانند به عنوان ناقل ویروس‌ها یا بیماری‌ها عمل می‌کنند.
سوسک‌ها، جوندگان برگ، کرم خربزه، پروانه‌ی پیرالید و عنکبوت قرمز ممکن است موجب خسارت روی برگ‌ها شوند. مگس میوه ممکن است باعث پوسیدگی میوه شود. ارقام فاقد تلخی نسبت به ارقام تلخ به آسیب توسط عنکبوت قرمز حساس‌ترند.
کنترل بیولوژیک آفات نسبت به کنترل شیمیایی از لحاظ حفظ محیط زیست روش بهتری است که عمدتاً در کشت محافظت‌شده‌ی خیار انجام می‌گیرد (Gismervik et al. 2015). جهت کنترل شیمیایی آفات خیار در گلخانه باید از سمومی مانند دیکلروس (ددواپ) و پی متروزین (چس) که دوره‌ی کارنس پائینی دارند استفاده کرد.
برداشت و عملکرد
میوه‌های خیار قبل از اینکه ازنظر فیزیولوژیکی به‌طور کامل برسند جهت مصرف تازه و به‌صورت نارس برداشت می‌شوند.
بسته به رقم و آب‌وهوا معمولاً یک تا دو هفته بعد از گلدهی انجام می‌شود. اولین برداشت ۴۰ تا ۶۰ روز بعد از کاشت می‌باشد. برداشت یک روز در میان یا هرچند روز یک‌بار انجام می‌شود. میوه‌های خیار جهت بازار و مصرف تازه با دست برداشت می‌شوند، اما خیارهایی که جهت ترشی کشت می‌شوند به‌صورت مکانیکی برداشت می‌شوند. برای تولید بذر میوه‌ها باید روی گیاه کاملاً بالغ شوند و رنگ آن‌ها زرد یا طلایی شده باشد.
در سال ۲۰۰۲ میانگین عملکرد جهانی برای خیار به ۱۸ تن در هکتار رسید اما دامنه آن خیلی گسترده است از کشورهای آفریقایی اطلاعات کمی در دسترس است. در کنگو و غنا عملکرد به ترتیب ۴ و ۱۰ تن در هکتار تخمین زده‌شده است.
در کشورهای گرمسیری آسیایی مانند تایلند اندونزی و هند میانگین عملکرد زیر ده تن در هکتار تخمین زده‌شده است، اما عملکرد ارقام هیبرید در تایلند بالای ۱۰۰ تن در هکتار است.
اتحادیه اروپا به‌عنوان یک تولیدکننده‌ی عمده میانگین را ۹۰ تن در هکتار تخمین زده است اما تحت شرایط حفاظت‌شده و گلخانه می‌تواند بیشتر از این هم باشد به این دلیل که چرخه زندگی محصول به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد (Choi et al. 2015).
عملیات پس از برداشت
میوه‌های خیار به آسیب‌های حمل‌ونقل حساس هستند. بیشترین دوره انبارداری حدود ۱۴ روز در دمای ۱۳ درجه با رطوبت نسبی ۹۵ درصد است. در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد خیارها ممکن است دچار سرمازدگی شود و در دماهای بالای ۱۶ درجه سانتی‌گراد باعث می‌شود که خیارها به‌سرعت زرد شوند. بسته‌بندی در پلاستیک باعث می‌شود که رطوبت زیادی از دست نرود. در کشورهای گرمسیری معمولاً میوه‌ها به مدت ۵ روز از کیفیت قابل قبولی در بازار برخوردارند مگر اینکه آن‌ها را در زیر کولر نگهداری کنند بعد ازاین مدت میوه‌ها نرم می‌شوند و تردی خود را از دست می‌دهند و رنگ آن‌ها زرد می‌شود (Sarwar et al. 2011).
جمع‌بندی
خیار گیاهی گرما دوست است و جهت رشد و نمو به آب‌وهوای گرم نیاز دارد (حداقل دما برای جوانه‌زنی بذر خیار ۱۲ درجه سانتی‌گراد است) بنابراین در مناطق سرد در گلخانه‌ها کشت می‌شود، استفاده از ارقام هیبرید جهت کشت گلخانه‌ای به دلایل زیر مقرون‌به‌صرفه است:
- تولید بیشتر گل ماده
- عدم نیاز به گرده‌افشانی جهت تشکیل میوه
- مقاومت بالا به آفات و بیماری‌ها
- عملکرد بالا: خیار جزء گیاهان زودبازده هست و بسته به آب‌وهوای منطقه و رقم مورد کشت، برداشت اول آن حدوداً ۴۰ تا ۶۰ روز بعد از کاشت هست، بنابراین جزو گیاهانی است که کشاورزان زیادی راغب به کشت آن می‌باشند.
واقعا عالیه
مطالب مفید و عالی بودند
سلام
ممنون. بسیار خوشالیم که مفید واقع شده است.